diff options
| author | Roger Frank <rfrank@pglaf.org> | 2025-10-15 05:06:36 -0700 |
|---|---|---|
| committer | Roger Frank <rfrank@pglaf.org> | 2025-10-15 05:06:36 -0700 |
| commit | 826bde590dd20ce27b07745231214bd4fa174daf (patch) | |
| tree | 709456737c4a73efb9edab98a7cec00b43bc9ff7 | |
| -rw-r--r-- | .gitattributes | 3 | ||||
| -rw-r--r-- | 19864-8.txt | 1889 | ||||
| -rw-r--r-- | 19864-8.zip | bin | 0 -> 29863 bytes | |||
| -rw-r--r-- | 19864-h.zip | bin | 0 -> 67616 bytes | |||
| -rw-r--r-- | 19864-h/19864-h.htm | 2143 | ||||
| -rw-r--r-- | 19864-h/images/crest.jpg | bin | 0 -> 32779 bytes | |||
| -rw-r--r-- | LICENSE.txt | 11 | ||||
| -rw-r--r-- | README.md | 2 |
8 files changed, 4048 insertions, 0 deletions
diff --git a/.gitattributes b/.gitattributes new file mode 100644 index 0000000..6833f05 --- /dev/null +++ b/.gitattributes @@ -0,0 +1,3 @@ +* text=auto +*.txt text +*.md text diff --git a/19864-8.txt b/19864-8.txt new file mode 100644 index 0000000..978cb8a --- /dev/null +++ b/19864-8.txt @@ -0,0 +1,1889 @@ +The Project Gutenberg EBook of Clipsrymkes, by H. G. van der Veen + +This eBook is for the use of anyone anywhere at no cost and with +almost no restrictions whatsoever. You may copy it, give it away or +re-use it under the terms of the Project Gutenberg License included +with this eBook or online at www.gutenberg.org + + +Title: Clipsrymkes + +Author: H. G. van der Veen + +Release Date: November 19, 2006 [EBook #19864] + +Language: Frisian + +Character set encoding: ISO-8859-1 + +*** START OF THIS PROJECT GUTENBERG EBOOK CLIPSRYMKES *** + + + + +Produced by Frank van Drogen, Christine D. and the Online +Distributed Proofreading Team at http://www.pgdp.net (This +book was produced from scanned images of public domain +material from the Google Print project.) With special +thanks to Hillie Plantinga for context reading and SL for +providing higher resolution scans. + + + + + + + + + +CLIPSRYMKES, + +FEN + +H.G. VAN DER VEEN. + +[Illustration] + + TO FRENTJER, BY + W.J. BRUINING, Kz. + 1846. + +_De wereld is een hangklok: de slinger is 't vrouwelijk geslacht +en 't gewicht is de geldzak._ + + Proeven van een Nieuw Satyrisch Woordenboek, + Vad. Letteroefeningen. + + _Voor je 't rechte komt te weten, + Is je halve tijd versleten._ + + ROMKE PAK + + + + +WIRDTJE FOÄRAOF. + + +Clips-Rymkes! _scille jimme wol sizze, Læsers_! Clips-Rymkes? _dat +is tjuster. Just_, tjuster _is 't, in dat woe 'k eack mey dit wird +to kennen jaen. Ick hoopje mar, dat it jinge jimme fierder sjen +scille_, ljeacht _wirde mey; in dat 't jimmen net giet, as mey 'n_ +hopen _buwcken, mey_ ljeachte _opschriften (titels) in tjustere +ynhalden_. + +_Freget min lyckwols neyer uetlizzinge fen 't wird, ick scil myn +bæst er op dwaen, muwlk wirdt it yn allen sa klaer net, as oare +foärredens: now, den mat dit eack mar ien_ clips-wirdtje foäraof +_hjitte_. + +_De Hollâners neame socke rymkes_ Snavel-, (_by forkoärtinge_: +snel, _eygentlick_ beck, snou-) Punt- as Hekeldichtjes; _as +leawwer: hwat_ hja _mey dy_ trye _wirden sizze wolle, siz ik mey +dit_ iene. + +Eclips, _as lyck as wy_, Friezen, _sizze_: Clips-rymkes _binne it, +it iene is wol hwat tjusterer (bedeckter) as 't oare, mar +allegeärre draeye se sa folle wol, dat er hjirre as dære altiid +wol ien rântje beditsten wirdt; howol 't ick just net op ien prick +aof wil_, ho _'t it draeit, as ho 't it_ snijdt, declineert, +aofwycket, neyerkomt, _op graeden, menueten in seconden aof, lyck +as de loftgeleerden in hymelkindigen. Mar dit wyt ick: lyck as er +onderscheid ynne greatte fenne Clipsen ynne_ Natuwr _is, sa scil +min_ hjir _aeck onderscheid sjen: altiid binne myn Clipsen net +allycke moay; dit hinget sims simpel fen 't waer aof_. + +_Min hat ommers sa goe' waer (moay waer, inkelde daegen alheel +gen waer) ynne_ boärgerlicke, sedelicke, steatkindige wrald _in +yn ues_ breinkasten _as ynne_ Natuwr. (JEAN PAUL _maake +miniatur-clipsen yn syn huwshaldinge_).[A] + +_Dærby is de iene folle gouwer klear as de oare, mey to sizzen: +"'t is ljeacht, as: "'t is tjuster!" kreckt as min 't sjucht by +ien sinneclips, dy 't de_ kickerts _oan 't raesen bringt, omt hja +miene, dat de nacht harren oerfalt, wyl 't_ greater beesten, +_minder forfeard, stil de beusichheit fenne dey foartsette. Eack +kin ien lytse clipse sims mear tumult meitse, as ien greaten, as +er mar klaer waer treft: dit seagen wy oan_ JAN KAREL JOSEPHUS VAN +SPEYK, _de 5 Feb. 1831, ynne heldere daegen fenne tjiendeysce +fieldtogt.--In waerd sa, by Napoleons tiiden, de lytse_ +broederscip _net beclipse troch 'e greate_ fryheid _in +gelyckheit_? + +_Ién forsiik lyckwol, Læsers! to wyten: tink net, dat ick de iene +as de oare mey_ dizze _as_ jinge _wirden op 't each hie, wol_ +saecken. _It rymke_: "Op Immen," _mey er de_ schyn _fen hawwe, it +wæsen ontbreckt er oan; went it is louter de weärrega fen_ Op +Iemand _(as Ingelinne). In is 't, da min sims by de earste læsinge +mient, dat it_ wol _sa is; as dat min net sjen ken, wær 't igge as +ein fæst sit, yn 't jinge ick op pompier maulke--læs noch 'ris, in +tink er ien byttje op ney, as 't jimmen beleaft! in jimme scille +fornimme, dat ick_ my-sels _faeker beclipse as ien_ oar. _Ynne +Natuwr giet 't ommers eack sa; went moânne- in sinneclipsen binne +eigentlick_ ierdclipsen. _Yn 't earste gefal blieowt er_ +meastentiid _noch al ien byttje ljeacht oer, in ien sinneclips is +sims wol ris tiige great, mar_ noait totael: _ien lytse bol ken +ommers ien greaten noait al heel in de al wey meitse; lytse +ljeachten noait de greate al heel fortjusterje, it haldt mey ien +lytse schymer al hird op: better ken ien great bol him sels +beclipsje. Mochte it eack al ris barre, dat myn clipsen jimmen to +swart, to tjuster in to gleuan as sa hwat binne--och, minscen! wol +se hwat trogge fingers sjen, in tink: "hwa is er oppe wrald dy dær +buwten kin?"_ + + Duennega, 1845. + H.G. VAN DER VEEN. + + + + +CLIPS-RYMKES + + +ABBECAET. + + Sjucht min cometen oan'e stirt, + Ho dat har baenen binne,-- + 'k Lieouw dat min sa oan 't jild wys wirdt, + Ho 't 'e Abbecaten rinne; + Fen oare kleaten mey min 't dwaen, + Hjir ken nen minsc' de loop op jaen. + + +ADELDOM. + + Fen 't adeldom? ho dom! neamt min de wysheit[B] sa? + Brocht net de slange yn 't Haof den d' adel minscdom ta? + In dat wier ommers wiis:--de minsc moäst falle in stean: + 'n Alle adels neam ik _dom_, dy _foar_ as _ney_ dy gean'. + + +APEL. + + Hwa 't alleman fordomt, omt ADEM apels mocht--! + Ick jaen myn tawird net: + 'k Ha 't ADEM eack net jown, 'k hoopj 't hy yn 't jongst gerjucht + Yn my ién foarspraek het. + + +BEGJIN. + + 't Begjin hat nen begjin as ney ien fæst besluet, + In hwat it ein beschrieowt--socks wiist 't begjin faeks uet. + + +BEWIIS. + + Is mannich troch 't bewiis net faek forbjustre racke, + Omt min mey ljeacht bij ljeacht, nen ljeacht mar schymer macke? + + +BUCHEL. + + "Gebreckich, dy ien buchel hat!" + Dat lycket TRYN hwat geck ta: + "'t Is oerfloed," seit se, "Ey ju!" sey TET, + "'t Komt, 't each wol synes eack ha." + + +C. + + It Hollâns hat nen C, ho scil min cint den schrieowe? + Sint! (hillich?) 't koe nen quea: cint sintet 'n hopen lieowe. + + * * * * * + + +C H A R O N.[C] + + Hwat hie 'k, aldman, foarhinne ien fear, + Dat bæst wier; hwat is 't now? + Forgees--de minscen kenne n't mear,-- + Forgees is 't now, dat 'k schow. + 'k Tochte earst, 'k lizz' foär myn alde dey, + 'n Miljoen braspennings,[D] glædwey, wey:-- + Romein in Griek dy hiene + By 't stalt; mar Jood in Christ'nen staen', + Mey lege buwssen 'n moaye klean; + Hwat scoen' dy schepsels miene! + + Wyl 't ick it folle drocker ha, + (Min stoomt my 't folk bij fleten ta!) + 'n Now minder yitte barre? + Ne, is de wraldmerk' mar ris oer, + As 'k harren eack ien reckning stjoer! + Forgees scil ick net farre. + + 'n Doärwaerder ('k sizz' 't har, dy hwat wyt) + Dy hat myn spil ynn' hannen; + In as it Hege Rjuchtshaof sit, + Den huwcht 't er net to spannen, + As 't is mar: "wey, mey him! (in foart) + Hast' dy to wrald mey 'n oärmans goed, + Formacke in dien, man, bæstich! + Dat mast belye, hondert jier,[E] + Mienst 't Charon hjir dyn jonge wier? + Dær foär 's syn fear to laestich!" + + Now, minscen! tink 'ris onderweis, + Ho blieow 'k 'n knap man de læste reis: + Tjien duiten binn' jimm' nedich; + As cinten binn't now--sândeheal-- + 't Is 't selde eack ho 't it hjit--'t prins'peal + Dat macket ues hjir fredich. + + Fen ADEMS tiid is myn octrooi + My jown troch Gods genaede: + 'n Yn 't earst wier 'k wol ien byttje loay; + Mar 'k waerd' sims eack oerlaeden + Mey swiere frachten[F] dærom seach + Ick, dat ien ink'len oars foart teach;[G] + Mar dat bart now net langer, + 'k Far now op Gods genaede ta, + In somt 'k by JEZUS hellinge ha, + Waerd 'k eack ien byttje stranger. + + To fore sette ick wol ris oer + Foar 'n botsen, 'n blank as foar ien stoer, + Sims by de gratie allinne:[H] + Mar 't swier fortimm'rjen twinget my, + (De berntjes blieow' noch lyckwols fry) + Dat mat ick eack wær winne. + + In dærom, minscen! dwaen jimm' bæst, + Went, sycker, 't eintje draecht it læst: + "_Steun op genaede allinne, + As jimme klear binn' mey de fracht; + Went CHRISTUS jouwt noukeurich acht, + Ho flytich dat we binne_. + + +CINTEN CINTEN. + + Cinten + Sinten' + 't Christendom: + Christ'en + Christ'nen' + CHRISTUS om. + + * * * * * + + +DEA. + + Kenn' wy mey better feärman farre, + As dy ues ney de hymel bringt! + Wy blieowe eack den by him bewarre, + As schip in laeding yit forsinkt. + +DOMENYS. + + Och: _dom_ en _nys_! sa ken min 't læse; + 't Wier better _wiis_ in _nys_, tocht' my: + Wier 't domme _nys_: (freamd) 't mocht sa wæse-- + Mear _wiis_ nys kaem fen domeny. + + +DROME. + + JAN seit, dat 't libjen dromen is, + KLAES mient, 't is fier it plankjen mis; + Dat striidt as ljeacht in tjuster; + Mar ick sizz': drome in miene is ien, + Wirdt sliepend 't ien, 't oar weitsend' dien-- + 't Is beyde 't buwckjen bjuster. + + +EARE. + + Muwlk is dit blinkjend goed + Dat 'e wrald foär echt forkleärret, + Meast all'geärr' falsce munt + As de iiwichheit 't wirddeärret. + + +ECHT. + + "De H foär echt," + Seit HALBE, "is hecht: + 'n De man is 't hoofd, sa tinkt it my," + "In de S foar echt," + Seit SIPK, "klinkt sæcht: + Ick bin de hals, sa draey ick dy." + Nen letters--rjucht as krom, + Dy dope ien echte echt om. + + +EED. + + Twae fingers? hwat ien quea! sa doar min God oanroppe! + 'n Falsce eed beswaerd mey 'n eed!--ién is er ommers boppe. + Tink oane schrift, dy seit: swaer by nen ding, mar sizz': + "Ja, né,"--mey 't hert--dat dær by muwlk forgetten is. + + +FARYSEE. + + Bekeard yn wird; yn 't wæsen + In Ingel, foär ien oar; + Mar net yn 't hert to læsen, + Went satan stiet 'er foar; + O! neam him och noch wé, + Mar simpel: Fariseé![I] + + * * * * * + + +FRY-GOD (CUPIDO). + + O guwchlery! + Fen pylkje in wjuck, + Hwat macket dy + Ues 't libben drock! + + "Wird' ryck, wird wiis, + As SALEMO!" + (Sa swetste, o biis! + ô Cupido!) + "Sa min as him + Strekt rie noch die, + As net myn stim + Wralds liedsman wie." + + Ho lyts--'n great biis, + ô Cupido! + Bist': ryck in wiis + As SALEMO?! + + Moarnsier, jounslet, + By nacht, by dey, + Hwa taogest' net + Fenn' goede wey! + + Dyn eygen moer + (Godin dær 't wier!) + Hwat hold hja oer + Fen 't moai? nen sier, + Somt hja troch dy + Beguwch'le waerd: + VULKAEN--har fy-- + Hat har forsmaed. + + Fry wiern wij, biis! + Wierst' dow yn 't net: + Mar jong in griis + Hast dow forret + + Forret, altiid; + 't Is mickje in--sjit? + In dat ta spyt + Noch fryen hjit. + + Ja, fryen, biis! + Dyn guwch'lery: + In ryck noch wiis + Is by dy fry. + + 't Is slaewerny, + Wol sæft, mar fæst: + Dyn wjuckjes--fy! + Wær jaen' se ræst? + + Hwat libbet, sjucht + Al wær ney dy; + Ho schjin ues nocht, + Wy blieow' dy by. + + Earst den is 't uet, + As 't kald gebient, + Him, lease guet! + Mey 't græf forient. + + Neam 't fry den fryen, + O lytse biis! + "'t Græf eint ues lyen," + Sizze ick, is wiis. + + * * * * * + + +FYN. + + Fyne noäskes, fyne tongkjes; + Fyne hoäskes, fyne schonkjes; + Fyne glæskes, fyne wyntjes; + Fyne mæskes, fyne lyntjes; + Fyne speckjes, fyne swaerdjes; + Fyne beckjes, fyne graedtjes; + Fyne spierkes, fyne luwdjes; + Fyne knierkes, fyne huwdtjes; + Fyne feltjes, fyne faldjes; + Fyne steltjes, fyne kraldtjes; + Fyne liiskes, fyne triëdtjes; + Fyne biiskes, fyne sniëttjes; + Fyne hoäntjes, fyne pripkes; + Fyne kroantjes, fyne lipkes; + Fyne hantjes, fyne lockjes; + Fyne pantjes, fyne brockjes; + Fyne prikjes; fyne flockjes; + Fyne stickjes, fyne pockjes; + Fyne hattjes, fyne spiltjes; + Fyne mattjes, fyne prultjes; + Fyne snaeren, fyne waeren; + Fyne slypers, fyne knypers; + Fyn ... fyne ... er falt my net mear yn-- + As...--groue minscen wirde fyn! + + +GEBOD. (ALFTE) + + 'k Hald m'oan 'e tjien geboden Gods, + 'k Steun op syn frye genaede, + In CHRISTUS is myn deel, myn rots;-- + 'k Belyd', 'k bin swier belaede + Mey sondenschuld fen fleisch in bloed.... + "Mar mey 'k je den ién rie jaen, SJOERD? + Nim 't alft' gebod er yit noch by: + Foryff'lje nimmen--God noch my!" + + +GECKOANSTECKEN. + + As 'k sizz': de "jonkheit brânt yit, grien, + De griisheit toär in heal forgien, + Ho alder noch ho gecker". + Bin 'k den geck_oan_, as bin 'k ien _geck_oanstecker? + + +GRIIS, GRIIZ. + + Is griis net griis in wiis, + Den 's griis ien griize griiz. + + +HERT. + + Dit 's 't oerglæs fenne siel, dær bloed troch rint as sân, + Min foun yit folle al uet, foaral in Ingelân; + Mar 'n nye sielklock net, 'k lieow, dit rint eaek to fier: + Ién letter koe 't oars dwaen, as Ing'lân Ing'llân wier. + + Fen _Poppenwier_ ney _Dearsum_, rydt + Ien post by nacht in dey; + In opt 'e Directeur kreckt wyt, + Ho trou 't min 't oer 'e wey gean lit, + Juwch Hy dit oerglæs mey. + + +HONGER. + + Elts' minsce hat hast ien hear, + In is foär 'n oar syn'n daof. + Mar honger kloppet oan, + In 't is--_ien kudde, ien g'loof_. + + +HONK. + + Wy kry'boatse oppe wrald as bern, + In sette fry hwat schonk; + 't Spant, dat min 't mey 'n oar fyne ken, + Foar 't 'e dea seit: _hjir is honk_! + + +ICK. + + Hwat _ick_ is, wyt ick net: + 't Hjit fleisch in bloed yn 't libben; + Bin ick, as 't græf my hat, + Den huwd in hier in ribben? + + +IEN ICK. + + 't: "_Ien Ick_" is altiid frëâmd foar my; + Is 't eack nen nuewer stickje? + Went, as er immen trouwt, mat dy + Him-sels den yit _forickje_? + + +IMMEN. (OP) + + Ynne hel binn' diwels, freuanen! + Diwelinnen binn' dær net: + Oppe wrald binn' dy fæst bleauwn, in + 'k Lieow, dat min yn _dat_ huws ien hat. + + +JAN IN...... + + Wær is jow wyf fen dinne, JAN? + M myn f frou ... d dat is en Kuindersman. + + +JANEVER. + + Is 't 't Fransc genèvre? _je_--ney 't Hollansc? Frysc? as Ingelsch? + Janever seit m'n op 't Frysc, op 't Ingelsc is 't læste ewwer;[J] + Hja neam' jenever _gin_, gin! ewwer? ick woe leawwer + Dat 't Ingelsc ues gin[K] wier, in 't ever-gin! frysc-ingelsc. + + +JILD. + + God PLUTUS tuenket mey de wrald, + Hy is wolsteld, mar dom; + Oars bæste boaden, dy 't er haldt: + Faem VENUS wuerr't, in BACHUS-OM + Dy schoffelt now in den ien gong; + Mar PLUTUS bruwckt kald jild ta dong. + In omt dit roun is, komt it yit + Dat _hjir_ sims neat in _dær_ wær fiërst to folle sit; + Ien inkeld sté hat mar fen pas: + Sa dwaende, jouwt ues wrald ien hopen misgewas. + + NB. Fen PLUTUS, de _Jildgod_, fenne mansiike VENUS in fen + BACHUSOM, dy swiete prieower, scil min, tink ick, wol mear + wyte, as er hjir fen schreauwn stiet, to mear, dær 't 'er + now al sahwat oeral fenne goderye leard wirdt. + + +KLEYSIICKTE. + + De kleysiickte onder 't fee! hwa het er oait fen heärd! + 'k Miend 't socks de minscen scheelde; + Mar--'k tink, dat har gekley de hymel oandien hat, + In 't dærom mear fordeelde. + + +KOLOANJE. + + Koloanje Willemssoad! + Ien soad foär 't Haed fen 't Lan? + Is dat ien Christen oard-- + 't Giet boppe myn forstàn. + + "_Koal-oan, ju_! alles breck," + Sey BINSE, (mat min 't læse) + "Mat 'n Willems-soad genæse!" + Now, den is 't net sa geck! + + +KROADE (OPPE). + + De stoomkunst rint yit fier! + In sjuch, ho feylich is 't: + Hjir sliept de passegier + In droomt de machinist. + + +LAMPEN. (SPAR) + + Ja, oalje-dom wier de alde dey; + (God mey 'r ues foâr bewarje!) + Do barnden lampen de oalje wey, + Now haw' wy goed, dy-sparje! + + +LICHME. + + Ues lichme is aeydop lyck, + Myn freuanen! As wy steârre, + Is 't neat; went 't iiw'ge pyck + Komt uet 'e siel, de deârre. + + +LJEACHTMIS. + + Fy, all'gearr, 't ljeachtmis, ald in ny? + Né, hwat ick lieow, dat lieow ick net: + Dit neam ick sins-forbjustery, + 'n Dat 's 't tjusterst tjuster dat min hat. + + + +MAL. + + Net altiid in oeral, + Mar is 't net faek 't gefal: + Ien bastert 't mal fen 't mal? + + +MATTH. 7:21. + + O grouel, dy dit wird forjit! + Al: "Heare, Heare!" ropt, mar lit + Al hwat de Heare ues hjir belæste: + Is 'n Heareschreeuwer net op wey-- + Wær sa'n ien den belânje mey, + Dy God lit dwaen, om sels to ræsten!? + + +MINSCEN. + + De minscen, weagens lyk, dy troch Gods asem rinne, + Geane op in del ney 't græf; in schomje en bruwze mear, + Ney 't hja yn rommer sé as oan 'e kusten binne: + 'n _Hjir_ duwckt ien as ien berch, in _dær_ ien as ien fear! + + +N.N. + + Ken m'n onbekend uet N.N. læse, + De greatste N.N. mat God wol wæse. + + +NEYGEANDE. + + Neygeande is elts hjir, jong in ald, + Mey boase lust yn 't herte; + Neygeande! it is mar: "krye in hald!" + Nen Ingels kin 't belette. + Hwat Ingels! Doom'nys leare ues 't quea, + Hja wiise ues sels de wey + Yn 't neygean: sjuch! ien earme dea + Giet min oan 't græf ta ney. + Neygeande minsc! dyn neyste bloed, + As 't oan dyn kreft net leyt, + Dy haldste yn 't neygean net to goed, + As wier 't ynne iiwichheit! + + +NIMMEN. + + Ick winskje nimmen dea; + Mar NIMMEN woe 'k, dat stoar; + Went dy docht alle quea + Foâr my en foâr ien oar. + + +OALICK. + + Is oalick ('n oar belickt) behoarlick, + Den 's ommers eack 't wird: oalick: _oarlick_. + + +OANTROUWD. + + Baas JAN forlear syn wijf; + de bern wiern' raer oerstjoer; + Mar JAN blieowt fry constant, + in treast't har om har moer. + "Ja, bern!" seit hy, fen sels + "jimm' mem--dat mat jimm' knelle; + Ick wier mar oan har trouwd, + mar 'k kin 't mar justjes stelle." + + +OMKOAL. + + Ho ken min 'n omkoal sa forsmaedsje! + Is den de hele wrald gen koal, + In dær wy allegearr' ney aedsje? + Mar--omkoal rint al_tiid_ om koal. + + +P.S. + + P.S. Post Scriptum (Ney-schrift) JAN? + 't Prinspeal fen 't schrift meits ick er fen; + Went hwast my schrieowst, ho folle, ho min-- + Forjitst' 't P.S.--'t hat slot noch sin. + + +PEIL. + + Onpeilbre sé, hjit _grondeloos_, + In noait is min 'r op druwchte racke; + Mar hjit ien minsce _sondeloos_-- + Kin min dær eack sa peil optrecke? + + +PINNE. + + Schreauw mannich pinn' ris mey de fear-- + (Schoan 't minder wie' to læsen) + 'k Lieow, mannich scrift die net sa sear, + In scoe sa djoer net wæse. + Dat swarte in fyn' + ('k Woe dat 'k it leach!) + Is faeks fernyn + Foär pong in each: + Foär pong in each, dat wyt Notaris, + As, lyck as HUYGENS seit: _Nood daer is_. + + +QUANSQUIIS. + + 'n Quacksalwrich wird neam ick, quansquiis + Fen 'n bryckjend poep, ien Diwelbander; + "Kràns! kriis! krâns! kriis!" spriik 'r uet: "quans! quiis!" + In wær: "quans! quiis!" (it spande er) + 't Geloof heärt, quansquiis, rounom by; + 't Woe, dat we er, quansquiis sonder koenen, + Mar ién quansquiis behalde wy, + In dat is 't greatst quansquiis: it tjoenen. + + +QUEADE. + + De Queade is ues comiis, + Om sims ues deuchd to peylen, + In wy, ynne oare wrald, + Nen falsce waer' to feylen. + + +QUEA JILD, QUEA MINSCEN. + + Quea jild komt fen goe' minscen, + Quea minscen fen goe' jild; + 't Falsc' jild fen echte minscen, + 't Falsc' minscdom fen echt jild. + + +RIE IN DIE. + + 'n Goe rie is folle wird'ch, mar mear noch ien goe' die; + Mar foärrie 's alderbæst fen alle die in rie. + + +ROMTE. + + "De wrald is eärsling!" sey dowe ACKE, + "Hwat ick mochte onderwyne, + "Ho 'k screpte yn romte in romte macke, + "Ick koe yit krapte fyne. + + +ROUWE. + + 'n Minsce' hat ien herte as stien;--syn neyste bloed forsteärr't, + In hy giet djip ynn' rouwe, + Sa lang 't hy heel nen læst fen rouw to wachttjen hat + Yn _him_ to gaen. Besouwe + W' oer 't quea fenne earste fal--forlies foar 'e hele wrald-- + Dy waerd' berouwe _opp'_ scheamte: + Now rouw't min oeral _yn_, fen top ta tean; in haldt + De queakleur better noch, 't blæd fen 't fiigebeamte! + + +SATAN. + + Al hwat de Heare wæs'ne is iiwich, altiid goed, + Mar hwat ien minsce docht, is minder goed as tjoed. + Is Satan kleare quea--hwa haldt min foär _syn_ macker? + Dy socks foär Gods wirk haldt, neam ick ien greaten stacker; + Ien stacker lyck as him, dy fen nen goeddwaen wyt: + Ien _dwaes_, dy 't mey him _haldt_, _wiis_ dy him _farre_ lit! + + +SJIPPE. (OM) + + _Om sjippe_, giet min yit net fier, + Wy haww' se yn 't Làn, mar lang forlyne; + Do 't minsdom oergroeid sielsmoarch wier, + Koe m'n echte to _Jerues'lim_ fyne: + Dær, wær 't de Hear JEZUS libbe hie, + 'n Wralds sielsmert troch Him wosken wie, + Teach 't midsyieuwsteam by fleten hinne + _Om sjippe_--in brocht se net jamk thues:-- + In 't paed om sjippe is noch foar ues + Oer de alde krueswey eack allinne. + + +SNIE. + + As 't ierdryck, kald in stiif, schynt ynne rouw to sitten, + Struy' de Ingels lowers del; + Foär eltse steär ien steärke, om 't minsc'dom sjen to litten, + Ho 't God, sa hillich, sa great, altiid har heit wol hjitte, + Dy d' ierde oan e hymel boun, sa fæst, dat neat har schiedt, + O, minsce! set nin træd op 't godlick sniekleed del, + As tins, dat God, as heit, syn leafde ues schoagje liet. + + +TEY. + + De winter, ruwch yn 't bird, wirdt fenne sinne ynsjippe, + 'n Dy lit it fette sop (de tey) op 't ierdryck drippe. + + +TREFFER. (IEN) + + Ald schipper ROEL waerd minder oan; + Syn ein, sei Dokter, scoe hast komme, + In wyl 't min miende, dat 'er slomme, + Wier ROELOMME er uetschaedt tjinne moarn: + De feint raop: "now! dat treft mar schoan-- + Hwat _koe_ er moarns oars bromme!" + + +TRIËNNEN. + + De triënnen sizze mear, as wirden ueterje kenne:-- + Is 't muwlck wol de iiw'ge tael, dy hjir ues siel yit spreckt? + Is 'n minsce 't biild fen God,--'k lieouw, dat de triennen binne, + Al 't jinge ues iiwich ick ken iiwichs hjir besinne, + Sa 't 't _wol_ by de iéne, in 't _wea_ by de oare uet 't eachwiet breckt. + + +UETSET. + + Baes PIER syn aldste dochter trouwt, + In omt se al gâns foaruet hat, + Seit hy: hja hat _genaoch_ foaruet! + In treastet har mey 'e mans uetset. + + +UETSJEN. + + Ien minsce, pas to wrald, sjucht uet, ney boartery; + 'n Ho âlder noch ho mear--yn 't ein de bril er by: + Is 't ny'chheit, dat dit spil ues allegear 't steärren docht? + Den eärste is 't uetsjen dien, as min jinsels uet sjucht. + + +UET TO _YTEN_, _UET_YTEN. + + Uet t' _yten_, SJIRK? pas op dyn maege! + _Uet_ yten,--'k haw fen beiden wæst-- + _Uet_ yten, kenst' net mear as draege, + Uet t' _yten_ jouwt noch swierder læst. + + NB. Uet to _yten_ is by de boeren uet to _tjock_-yten; + _uet_yten, neame hja troch it yten _uet_set, _dyd_: yn de + earste beteikenis wirdt SJIRK hjir eack sa oan spritsen; + mar it de oare sjucht mear op uet lydschjin uet yten; as + rom fen maege, slop. + + +WIRD. (GODS) + + De heele Biibel hjit Gods wird: + Ién wird, dær wy by tuws'nen læse! + Mar 'k tink, dat 't mey 'n oar ién betjudt; + In dat ken _neat_ as _Leafde_ wæse. + + +WRADSEIN, WRADSSEIN. + + "_'t Iene ueterste uet, 't oare yn_!" 'k lieow 't by gelearden fæst is; + 'n Hwa onderfynt 't eack net, dat hjir faeks freuchdsein læst is; + In tuws'nen dingen mear dy in nen delen lycken, + Dy meitse 't sizzen wier troch moaye in maole blyken: + Hwat sa fenne oanfang aof oer' wrald in 't wraldsce sein is, + Sizze ick yn ienen hjir: _'k lieow, dat wraldsein wraldssein is_. + + +WIIF. + + "'t Is ADEMS schuld," sey JAEY, "dat alle man fordomd waerd, + Omt hy oan 't strueck'ljen racke, + Dat tank't de diwel dy, as dy ien ribbe omtnomd waerd," + Sey JAN, "hiest 't better macke? + In--'k lieow, 't wier noch sa maol net roun, + Hie hy, yn pleats fen 'n wiif, syn ribbe mar wær foun." + + +YNTJE JANSZ. + + 'n As song wraldssjongbaes yit, + (De blyne Grieck, HOMEAR) + 'n Noch moayer as it hjit, + Hy spylle it hjir net klear. + Mey MILTON den gelyck.... + Hwat MILTON!--TASS', VOLTAIRE + In KLOPSTOCK, BILDERDYK-- + 'n As songen se allegeärre + Har heldedicht op ny, + Mey 'n tryris hjitter fjoer, + Wis, Friesen, raopen' wy + Er blieowt nog fryhwat oer! + Hwa doar him mey de pinn' + By immen forgelyckje! + JEAN PAUL (och, dat 'k gen bin!!) + JEAN PAUL scoe muwlk mey 'm pryckje. + Mey 'm pryckjen!? Ne er næst, + In YNTJE boppest stean: + Hwa 't YNTJE JANSZOON læst, + Mat ear in each forgean. + Wey, lompe pinne! wey, + Ick, sondich minsc, scoe 't weagje + 'n Kom ues profeet byney!? + Ick lieow, 'k beswymm' ... 'k steäreagje. + + +YTE. + + Neame ouverturen op fenn' greatste spylershaesen, + Dit 's 't: "Generael-Hoezee!" sa lang 'r hwat is to aesen, + De Maege stjoert 't orchest, in nimmen docht it better: + As 't slim komt, macket 'r ien marsch--op _druwch brea_ in _kald wetter_. + + +YTEN. (GEBED FOÄR) + + "Kom, de eagen ticht, 'n de hannen gear!" + Sa lear' wy 't quea as bern. + 't Quea? 't bidden foär ues leawen Hear! + Ja freuanen! 't quea, went sjen: + Foär 't _yten_, net foär 'e Heare is 't, yit, + Dat min de berntjes bidde lit: + Sa wird' wy slaewen fenne wrald, + Yit lyts in fry, lit stean den--ald! + + * * * * * + + +CLIPS-ODE. + + "_Siet eens, hoe rond is_ LIJS, _en hoe vermagert_ PHILIPIS: + _De een schijnt een volle maan, en de ander haer eclipsis_." + + HUYGENS. + + 1. Wol wier 't ald spreukjen, Almanak! + Dow biste ien rjuchte leugensack: + Mar _fjouer_ clipsen 't hele jier? + 'k Lieow _tuwsen_ wier hwat better wier + + 2. Dow reckenst' wol op _Liouw't_ in sa + (Now ja, dær giet wol gâns om ta!) + Mar alle pleatsen mast' ney sjen, + Ho 't min al clipsen krye ken. + + 3. _Den Haag_ in _Dordt_; _St. Ann'_ in _Grouw_, + _Terschelling_, _Heidelberg_, ter _Gouw_, + De _Knype_, _Drogeham_ in _Rys_, + In _Rome_, _Munchen_ in _Parys_. + + 4. Ney _Dearsum_, _Rotterdam_ in _Broek_, + _Schiedam_ in _Lojengea_, _Dykshoek_-- + Alle _um_ in _am_ in _gea_, woe m'n 't dwaen, + Scoen' dy wær nye clipsen jaen. + + 5. Nen doarp, ho lyts, kastiel in kluws. + Op 't lân, op 't wetter, schip in huws, + Ja, tjerke in timpels, dær 'k fen swy'. + Dy jaene clipsen wær opp' ny. + + 6. In den de tiid, by nacht as dey, + Dy bringt wær oare clipsen mey; + Mar dy 'st dow neamste, it schaete ues net, + As hie m'n 'er niks fen hinne set. + + 7. COLOMBUS hie er foardeel fen, + ('t Is wier) mar socken schrander man, + Dy wist, hwat 'n nye wrald uet ley, + Wist eack yn ontiid rie in wey. + + 8. 't Is wier, dyn tiid hjit middelbaer, + Mar mannich wirdt to let gewaer, + Dat 't midden faeks noch fier fen 't eyn is: + In is 't yn 't midden net meast clipsis?! + + 9. Foart op Nyjiersdey clipsit 't yit, + As credit debit efter sit; + Min neame 't sa 't min 't wol, ick sizz + Dat 't den by mannich 'n ien wol clips is. + + 10. Tink oan 'e Freed, oan' Sneuan in Snein, + By Turk in Jood in Christen rein, + As hillich, ho min 't neame, ick sizz' + Dat 't faek ien tiige tiige clips is. + + 11. De hege feesten--'k swye er fen, + Mar lege geesten swewe er den: + Min neam' se heech in sillich, 'k sizz' + 't Binn' daegen sims mey 'n greate clipsis, + + 12. Comeedsjes, oppe merke as net, + De hele merke, as oare pret, + It wæse er bliid in ljeacht, ick sizz' + 't Is 'r oeral fol to sjen fen clipsis. + + 13. Ja, moarns in jouns, by nacht by dey, + Op bæd as oppe hearenwey, + Min mey er wæse meye,--'k sizz' + 't Is dær net selden clips op clipsis. + + 14. Mar hwat fen tiid in pleats mear sein, + Fen ljeacht in tjuster, dey as snein, + Ien inkeld minsce, ja! ick sizz' + 't Is faek ien greate, greate clipsis. + + 15. Wier is 't in blieowt it, Almanak! + Dow wierste in biste ien leugensack; + Mar, hwat fen dyn bereck'ning fiks is: + Dow seiste ues kreckt _honeer_ 't it clipsis. + + 16. Noch mear: wær sa, ho langen tiid, + Dat mackest' ruchtber wiid in siid; + Mar de oaren, dy 't ick neamde, ick sizz' + Dat 't dær mey faeks to muwck is clipsis. + + 17. In komt min 't onforwacht to sjen, + Dat onforfalst sinis barre ken, + Min sloopt jins eagen in ick sizz' + Dat 't faeks den clips wirdt in herclipsis.[L] + + 18. In berntjes, goede, froede lju, + Och God! ontjilde dy 't net rju?! + Neam elts 't mar oars, dy wol, ick sizz' + Er binne berne- in bernsbernsclipsis. + + 19. Begjin fen ADEMS tiiden aof, + In fenne schied'nis yn it haof, + Ja, follen neam 't dær klear, mar 'k sizz' + 't Is dær foar folle mear noch clipsis. + + 20. d' Historie fenne wetterfloed, + Fen ABRAM, ISAÄK in har bloed; + _Egijpte_, _Arabie_, _Horeb_--'k sizz' + 't Is mannich Jood in Christen clipsis. + + 21. Nen Turk beclipset _Mecca_ sa; + Min mey ien seilstien bæd dær ha, + Foär vader MAHOMED,[M] ick sizz + 't Is ien fenne alderlytste clipsis. + + 22. _Jerusalim! Jerusalim_! + Al spriik uet 'e hymel dær Gods stim-- + Gelearden mey 't betwistje--ick sizz' + By 't greatste ljeacht, de greatste clipsis. + + 23. Hwa roun net, in ues tiid, to keap, + In raop 't nysgierrich folk to heap + Mei printjes fen dy clips?! Ick sizz' + Noch sjucht in heart min 't yit, o clipsis! + + 24. Mar fjouer clipsen 't hele jier? + ô Almanakjen wier 't mar wier; + Mar net ien eagenblik--ick sizz' + 't Is altiid, hjir as dær, wol clipsis. + + 25. Went--scil min ien goed ding hiir ha, + Dær heärr' yit trye dingen ta, + Seit CLAUDIUS. In is 't sa, 'k sizz': + Den ken 'k mar ien, ien _goede_ clipsis. + + 26. Ues trye bollen meitse dy, + Mar den 's de wachter[N] fol as ny: + Ja fol in ny! Ho mannich, sizz' + Bringt hjir mey fol in ny 'n quea-clipsis. + + 27. Mey heal, mey quart, mey wrack mey ald, + In sonder sinne hat de wrald, + To jammer faek--'t is wier ick sizz' + Net to bereckenjene clipsis. + + 28. 't Mey wæse, dat it roune, omheech, + Allinne roun schaed jouwt omleech-- + Dat roune is hjir faek glydrich, 'n 'k sizz' + 't Jouwt stroffling in socks neam ick clipsis. + + 29. O, clipserie foär sin in hert, + Forsmaedsje wy dyn foarschrift net: + Fen fierren, 'n troch 'e fingers--'k sizz'-- + Sjucht min faeks sonder schea noch, clipsis. + + 30. Wol, dy mey 't steärren, bliid in fry + Seit: "'k clipse nimmen--'n nimmen my." + Min mey 't mey sizzen dwaen--ick sizz' + De dea-snick' noch, mar dær?! nen clipsis. + + 31. Mar de ierdkleat draeit mey ues sa hird, + Dat 't Trye Ien (hill'ge schymer) wirdt; + In JESUS (clips-fry) God!... Ick sizz' + Wy libje clips, wy steärre ... O clipsis!! + + + + +OANTEIKENINGEN + +BIJ DE + +CLIPS-ODE. + + +1. Alles, hwat mar ald in hwat ny is, wirdt berymd, Læsers! in +scoe min 't my den qualick nimme, dat ick ien ding sa ald in sa ny +fen beiden, eack berymde? + +Foaral net, as min wyt, dat iek eygentlick net sa 'n greaten rymer +bin (dy hjitte lieow 'k tichters--dichters, mien ick) dat ick +jimme in my sels fenne wrald loatse scoe, went ik ken net bæst +omheech komme in ynne hichte forkeare, (den wird ick duwselich in +'t begjint my to schymerjen) sa 't ick myn rymfjoer net ynne +wolkens timperje ken, lyck as ... mar ik wol nen minsce beclipsje, +mar dy immen sey: "ik schop den aardbol weg, en doop mijn wicken +in de wolken!" + +As 't jin sa begjint oan to gean in yn to barnen, den is 't better +mey SYBE KUNST[O] to sizzen: + + "Wij winsen u alle de segen van den Heer, + En hiermede legge wij de pin neer." + +2. _Liouwert_. Er binne dy sizze, dat er alear, do 't e Alde-haof +ien beaken ynne Middelse wier, ien kastlein wenne, dy Lieowe +hjitte, in, dat min him om syn bæstens Leawe (Lieowe) weard +(hospes) neamde in dær fen dinne Leafweard, Lieuwert, Liouwert, +Liouwt. + +Now schrieowt min op syn heech-hollans: Leeuwarden, 'k tink +Leeuw-waarde, scil 't betjudde. + +3. _Den Haag_, _'s Gravenhage_, _'s Hage_. Tink hjir, læser? oan +OLDENBARNEVELD, prins MAURITS in de DE WITTEN; tink oan 'e tiiden +fen ues romruftige séhelden in dizze stæd, tink oan 'e 10 deysce +fjildtocht, oan WILLEM I in WILLEM II, _yn_ in _ney_ dy tiiden, in +sizz' my den, as ick ongelyck ha, mey tu bewearen, dat min, nei dy +onderscheidene tiid n de planeten waernimmende, clipsen yn soarten +to sjen krye scoe? + +_Dordt_. Hjir by is 't ommers genaoch de jierren 1618 in 1619 te +schrieowen, om ues hoopje te litten, dat er einling fen dy clips +sein wirde ken, hwat de namme fenne aldstæd to kennen jouwt: + +Dor- Door- drecht--trek--Doortrek. + +Trochreisgje, passeare, foarby gean; honear komt it sa noch? +Clips! clips! clips! + +_St. Anna_. (Sus Anna). Scoe 't dær sa erch wirden wæse mey +Sus-anna, dat er ien heel doarp uet ontstien is? Min wyt, dat +as er ien pear jonge lju trouwden, dy hwat to foarbaerich wæst +hiene, dat den it St. Anna klockjen, onder 't lieden fen 't +feestklockjen, now in den ris mey bingele, omdat ongemerkt uet to +bringen, (min trouwde do oppe gis wey allegearr' ynne tjerke.) in +ho luwder dat socks gong, ho mear Sus-Anna; dær fen dinne seyt min +noch, (went it komt ommers noch wol ris to pas) dær rint ien +bytje, as dær rint hwat fen Sus as St. Anna onder. + +_Grouw_. As dat op syn etymologisch Ge-rouw, as Gea-rouw, as op +syn Waldmans Grauw, as op syn suiwer Hollâns Graauw wirde ken as +wæse mat, as dat it mey folle _ou_-en allyck schat wirde mat, 't +is gâns clipsisch. + +_Terschelling_. Eack al clipsisch. Is 't Tear (verteer) as teare +schelling? (6 stoeren). As is 't ter schelvisch en ling! (_visch_ +in _vangst_ er net forgetten, omt dy wirden oertollig wierne?) Den +scoe 't oafkomstich wæse fenne fiscery. As hat it de namme fenne +Noardsee goden as reusen kryge, dy 't mar: ter schilling! neamden, +omt mar wey to schylen, to packen? Wy scille dær strack noch ien +stealtje fen jean by Akrom. + +_Heidelberg_. By 'n party minscen, dy hwat lang scoen hawwe, ney +clipsen oppe poolsce hichte fen Dordt bereckene, _Heilige +berg_ læsen. Hwat mat it wæse: Heide-berg as: Hei! del berg! Ick +scoe 't mey 't læste halde; went ien heide-berch jouwt net folle +frucht in ick mien, dat min dær yn dy stæd noch al ien byttje +leafhabbery foar e wynstock hat, as hawn hat. To minsten, min hat +er ien fet fen 36 foet lang in 24 foet heech. + +As dat fol is, as dat it leech macke wirdt troch 'e Heidelberger +godgeleardens, wyt ick net. Min kin, tinkt my, lyckwols neygean, +dat sa 'n fet noch al hwat clips meitse koe. In--ien schrander +reckenmaster hat uetcyfere, dat er by de forgaederinge fenne +Dordsce Synode mear sopen (dronken, woe 'k sizze) is, as yn e +ytlicke jieren, dat dit selde huws (dær hja do hymelkindigen by +eltsoar wierne) ta herberch tjinne. + +_Ter Gouw_ sizze de scippers; _Gouda_ seit min oars op syn +Hollâns. It earste hat syn eygenscip ney it wetter: Gouw; it oare +mey wol a! Goud! as Goud! a! as mey de _h_ er foär Ha! Goud! wæse, +as alde foärspelling troch 'e earste prekers dien, oppe kunst fen +it glæsschildërjen fenne CRABETTEN. Hwa wyt it! + +_De Knype_. Muwlk komt dit wird wol fen 't ken nype; min wyt den, +dat it benouwtheit betjudt, as, dat it er nou besocht wirdt, dær +fen dinne: as it nypt (knypt) in weder (wær) nypt (knypt) Boven in +Beneden knype. + +_Drogeham_. Scoe 't Droge, druwge, toärre ham; der ogen ham; as op +syn Zeeuwsch in Grinslansch der hoogen (ham) wæse matte? + +Dat hege in druwge is altiid min to schiften. Ick jaen hjir by +noch ien riedling foär reckenmasters op, t.w.: Yn ho folle +sprongen ien flie fenne Ham ynne Knype komme kin? + +_Rys_. Wær mey dit wird dochs wey komd wæse? Rys--biisemrys, rys, +to sieden; riiz, omheechstiige; forbastere fen _reis_? (Dy twae +læste wirden betjudde eack fen pleats foroarje, mar it læste kin +alle kanten uet, in sa is 't dær by Rys, in 't earste mat altiid +omheech. + +Alles kin min er fen meitse. In dat hat eack wær syn eygenscip yn +'t wird-sels. Tink oan 'e boal, læser! oan 'e hueshimmelers, oan +'e baenfegers, oan 'e kouedrieowers,--oan 't diarrhée, oan 't +sop--oan 'e loftbollen; oan 'e gæst (in al hwat mear riist troch +ynnimmen, ynjaen as ynsmytten) oan 'e actie's, oan 'e reisen by +nacht in by dey, mey stoomscip as stoomwein, oan lytse in greate, +goede in tjoede reisen, oan oafdiene in uetstelde reisen in oan +siskes in spreckwirdtjes fen reisgjen in rys in riiz in riize +oafkomstich. + +Hwat wirdt er al sa net mey _Rys_ dien, mey Rys yn alle +beteikenissen fen 't wird? Hwa doar, hwa wol in hwa kin in hwa +scil dit sizze. Mar--nysgierrich is 't dat er sa 'n aerige +profetsye yn leit, dær min fen sizze mey, dat de tjinswirdige +eygener de goede folbringer fen is. Dat syn Heech Berne foar alle +tjoede clips bewarre blieowe mey--is de winsce fen myn hert! + +_Rome_. Min seit it is ney ROMULUS neamd, dy foärsycker eak heech +spriik, dær 't er keuning waerd (750 jier foar JESUS komste) in +earst mey wolwinne maolke great macke is; sa 't min 't wol Berome, +bereamme, beroomde, fette stæd doopt hawwe mey. Neyer hân is dat +wirdke _Be_ fæst wey-fallen: min lit ommers sa wol mear ien letter +twae wey, as docht er ién as twae by ney eygen forkiesinge. Dat is +alleman lyckwol net ta betrouwd, om mar to jaen in to nimmen, sa +'t min wol. Sjogge hjir ien stealtje: + + "Ik zal, sprak vader VADIUS, dien ouden ram eens kelen; + Maar snijdt gij _me_ onderwijl de ballen knapjes af;" + Terwijl hij zich gebukt aan 't slachterswerk begaf. + En 't knaapjen flink van hand, gehoorzaamt zijn bevelen, + En--wip! daar ligt de boel in 't zand, + En de arme Priester is ontmand, + Uit misverstand. + Spreek duid'lijk, die beveelt, gebieden is geen spelen. + + BILDERDIJK. + +Mar--hwat _Rome_ oangiet, vader HUYGENS tocht er eack sa oer, dat +it beroomd room, fet op fet wier. + +Hwat ien buwter dat dær eack al macke is, dat kenne nen pinnen +beschrieowe; min mat de stæd sjen in sjoen ha yn onderscheiden +tiiden, om dær ien tinkbiild oer to meitsen. Dær is hwat om ta +gien! As it dær eack clipses joun hawwe scil? Ja, minscen! foaral +somt Paus GREGORIUS yn 1512 de Almanakken forbettere hat in de +clipsis er jier op jier yn bekend maeke waerden. Mar--hwat ick +fenne histoarje fen _Rome_ sizze mey: de Pausen hjitte er jimmer +noch hillich. Min mient, dat dy hillige dynastie mar ienkear in +eack foar altiid har sels clipse hat. Ien duetscer uet 18/19 yeuw +seit er fen: + + Kein Weib wie 's Einmal sich ergab, + Wird künftig mehr zum Pabst erhoben; + Denn jeder legt zuvor schon Proben + Von seiner Manheit ab. + + HAUG. + + +Tiiden fen LUTHER, ERASMUS, LEO in TETZEL binne wær yn oare +qualiteit. + +_Munchen_. Fen Mönch, Monnik. Min seit er fen, dat dy stæd yn +fruchtberheit de measten yn _Europa_ oertreft in yn sa fier +oerclipset; er is clips in herclipsis. + +_Paris_. Wær is Paris net mey it ien as it oar? Hjir mey har teal, +dær mey har preal, dær mey har kunsten, hjir mey har kuren, dær +mey har wyttenscip, dær mey har buwgen, hjir mey har hackebirden, +dær mey har hierkrollen, hjir mey har ruwckende, dær mey har +stjonkende waer--allegearr' Paris! + +De stæd-sels mat danich ynne mist dele. Yn 1844 mat it er sa erch +wæst ha, dat de blynen de sjenden foar ien seur in ien leur to +rjuchte brochten, omt hja better sonder eagen seagen as de oaren +mey. Min hat er mear fen heärd, lyck as in 1572 (23, 24 Aug.) +1789, 1792, 1799, 1830. Mey ién wird: Paris wier mistich; is +mistich in macket mistich. + +Hjir by komt my noch ien mistpraetje yn 't sin, twisce ien +scoenmacker in ien gelearde. + + _Gelearde_. Wel, baes! jimm' haww' ien Domeny? + Hwat tinkt je fen dy man? + + _Baes_. Ien slimme fraech, mynhear! foär my, + Dy 'k net beänderje kin, + As jy mat m' earst ien andert jaen + Op dizze fraech, fen my: + Hwat waer bringt follen fen 'e baen? + + _Gelearde_. (schoert oppe mouwe in laket) + Wel, baes! ho miene jy, + Sa wyt ick 't net. + + _Baes_. Myn goede man! + Heär den: _sa_ tinkt it my: + As 't ljeacht noch tjuster is, is 't den + Nen mist? Now, dat 's ues Domeny! + +4. _Dearsum_. De earseam, soom, som, sum? De earste _um_? In sa +Dea 's um, hiem, plack, sté? Dearsum? Deare se him? Gelearden mey +'e beslisse; mar 't scil wol sa hwat wæse, to minsten as min er +ien hondert jier twae oer practisearje wol, scil min wol wyte, +hwat Dearsum is. + +_Rotterdam_. Rotten (bisten) oppe daem? slimme daem; slim, as +rotten oppe daem? It komt to minsten fen it wetter: _rotte_. As +scoene de Rotterdammers de namme fen ien schelnamme halden hawwe, +fen Schiedam? dat hja seinen': 't rot al ter dam; 't forgiet ta +slyck, modder. + +'t Rottet alles to slyck (dam). As giet it libben fen alle minscen +net ney Rotterdam? + +De iene macket de reis quart, de oare lang; de iene hat ien +pleisierige, de oare ien beswierlicke, de iene ien foardelige, de +oare ien scheadlicke reis, mar alle minscen komme op 't læst oer +_Dearsum_ ney _Rotterdam_, in dær fen dinne hoopje wy allegearre +yn _Hemelumer Oldephaer'_, mar net yn _Noordwolde_ to kommen. + +Wy begjinne ues reis fen _Schoot_ in _Poppenwier_. Dær fen dinne +geane ien hele boel rjuecht uet, oer _Lytsewierum_, ney de greate +stæd. Oaren meitse it ien bytje oars, in rinne _Lytsewierum_ +foarby, geane troch _Ytens_ in _Wyns_, as _Alde_ in _Nye Tryn_, +blieowe to lang yn _Vrouwbuert_, forslingerje sims ney _Loyengea_, +ney de _Knype_ in _Jiskenhuesen_; oaren studeare hwat to +_Nieuw-kruisland_, oaren besiikje quansquiis de _Hemelsce berch_, +as komme yn selscip fen studinten fen _Ald-_ as _Nykerk_ in sa +hwat hinne; mar fen dizze in jinge komme er noch al folle ris +ewentjes to _Peins_ as to _Weinterp_; forslingerje now in den ris +ney _St. Anna_ in sa oer _Swartsluws_ ney _Rotterdam_. Inkelden +mey to _Blija_, to _Hichtum_ as to _Wolsum_ goede daegen slyte; as +lang _Ingelummer_ in _Burgummer_ wæse, ienders giet it eack al de +alde wey op. + +_Broek_. Dær binne fen sels alle froulju ynne bruwk. Hat muwlk ien +fenne Amazonen (Dowen mei bruwken oan) mey opset sin ien doarp +oanlein, om de eare fenne frouljues bruwk foär iiwich op to +halden? Min fynt se noch al mear yn ues Lân: _Noardbroek_, +_Zuidbroek_, _Bennebroek_, _Donkerbroek_, in hwa wyt wær min al +mear nen Broeken hat, dær min se al heel net mient to hawwen! + +_Schiedam_. Hwat scil min er fen meitse? Scoe it eack fenne +Ingelscen oafkomstich wæse; dy, omt se sly nen gin (jenever) +binne, in dær bæste soarte founen, fen bliidscip floekten (dat +dogge se mear) seinen: 's God dam? dat dit swietjes wey yn +Scho-Sche- Schiedam foroare is? As scoe 't posteriori gien +wæse?--Min mey reckenje, sa fier in sa heech as min wol, de +clipsen to bereckenjen oppe hichte fen _Schiedam_, in egaelwey it +begjin, midden in ein oan to wiisen, in de greatte yn tommen to +sizzen--sa 'n minsce hat er noait wæst in scil er eack noait +komme. Né, alle ministers, hegeschoällen mey alle perfesters, alle +reckenmasters mey 'n oar, dy er op Gods gansce ierdbodem wenje, +binne dær net ta yn steat. De matigheits-, de aofschaffings in +alle oare genoatscippen mey har bæst dwaen, om geschikte +ystreminten to kryen, wær troch 't min se sonder schea troch sjen +ken, dit is de cirkel-quadratuer ynne sedekinde in it macket de +beschaewinge gelyck oan ien oaneindige breuk, dy de ienheit wol +neyer in neyby komme, mar noait alheel uetdrucke ken. + +Socke clipsen to bereckenjen, dær mochten de Almanakmaekers dochs +wol ris mey begjinne! + +_Schiedam_ mey fen dinne wæse wær 't wol--wy sizze noch: "God +damje 't!" + +_Loyengea_. Is dit it alde "Luilekkerland" it gea fen lântlopers +in luiwammesen? it Loyengea? 't gea, dat net folle opbringt? It +hjit mey _Goëngea_ de lege gea'n; legean, seit min ynne wânling. +Is er eack oerienkomst to siikjen yn Loyela in Loyenga? It rymt +foar in efter to minsten, in as de beyde eynen lyck lizze, passe +de middens den eack net op eltsoar? De dichters ryme ommers eack +mar mey ien, twae letters, in min seit den lyckwols: "dat rymt +alheel, dat rymt moay!" + +KLOPSTOCK (de forneamde sjonger fenne Messiade) waerd troch 'e +learmaster fen CLAUDIUS net onder 'e dichters reckene, omt syn +sangen net rymden in hy sei tjin CLAUDIUS: "hier ein Ohr! und da +ein Ohr! das reimt!" Min hat rymers mey de letter in mey de geest. + +_Dykshoek_. Op 't Bildt. Wærom neamt min dat Bil? sa dat min sizze +ken: de hoek oppe Bildyk, kreckt as ick sims wol sizzen hearde: op +it bil hawwe de bargen eack eagen. 't Is wier, bilbeeren seit min +eack; mar dat giet omme mackelickheit foar 't uetsprecken: in +buwte dat, bilboeren binne alle boeren. It alde wird, seit ien +alde-tealkenner, betjudt: Be-ïled--bewettere--bestroomd mey +wetter; dærom 't Dykshoekje: 't P. hoekje. + +_Ammen_, _ommen_, _gea-en_. Folle nammen fen stæden in doarpen hat +min yn ues lân, dy sa sluete. Yn ues _Fryslân_ hat min folle _um_ +(om) in _gea_. _Gea_ wirdt oer 't algemien wol forstien in halden +foar: _earne_ (ergens) _streek_, _lân_, _contreye_. _Iestergea_, +_Follegea_, _Duennegea_ in dat duennet in geaet sa ien great deel +fen uws provincie troch. + +Mar as _am_ in _um_ allegeärre sa fier wey socht wirde scille, as +dit mey _Koudum_ (Kowe-dom?) in _Ackrum_ 't gefal is, den hawwe de +Mythologisten noch hwat to forhackstuwckjen. + +Fen _Akrom_ wirdt _sa_ sein: De reusen, (min ken se, mey har +schonken fen 20 jelne, sa fluch as de wyn in sa great as de +Alde-haof; min wyt, ho 't se sprongen as wynhounnen; mey bar +lieuwe koppen, slangehuwden, eagen as folle moännen, hier as +boartsels--ien bosch lyckmey toscen as stienrotsen; ien luwd, dat +6 oeren fier yn _'t_ roun heärd waerd; dy 'n haey behimmelen +kreckt as wy ien iel; rewieren yn ién swolch leech dronken; it +iiser briiken mey har hânnen as wy it glæs as ien breakoarste, in +de beämmen del traepen as gæs) now, socke reusen macken effentjes +it farwetter fen _Irnsum_ nei _Akrom_. Mar har forstân wier yn +allen sa great net as bar lichmen; in min wist do eack noch fen +gen waterstaet in ingenieur, lyck as now. Mey 'n rep hierne se dat +sleattje uetsmyten', mar--ién fen dy alde polderjonges (de +putbaes) gong 'ris ewentjes mey de earmen oere nael feone Akrommer +toer lizzen, seach by 't wirk lâns in raop: _A!! krom!!_ lyck as +min noch sljucht wey seit: _Akrom_. + +Mear documinten in meditaesjes oer clipsery hat min ynne Visoenen +fen YNTJE JANSZOON, Dr. LUDEMAN, LAURENBERGCH; Mathematische +Verlustigingen, Jobsiade, de Domenys hifke, Dr. STRAUSZ, +Bijdragen tot de huishouding van staat fen dr. EEKMA, Moeder +de Gans, Thijl Uilenspiegel, Bunjans Christenreize, de wandelende +siele in s.f., CLEMENT MAROT, de geest van JAN TAMBOER, Bijdragen +tot het lagere schoolwezen in Nederland van REIN BEERDA, it Rad +van Avontuer, KLAES KLIM, studintenleven in Typen; Handleidinge +om de menschelijke stem te bespelen, conjac met zout, de rok van +Trier toegelicht, in mear oare bekinde in onbekinde taljeachtingen, +handliedingen, awentoeren, wandelende sielen, bijdragen, +verlustigingen, lear- in kerkredens, visioenen in sa fierder. + +_Post Scriptum_. Min wyt hwat greate clips JEREMYAS DEKKER yn syn +_Betooverde_ wereld oan 't ljeacht brocht hat; mar minder bekind +is 't muwlk, hwat vader HUYGENS seit: + + "Wij oversondighen den Duyvel, van wien men noyt las, + Dat hij woekeraar, dronckaert of hoerejager was." + +Hwa haldt lyckwols de Diwel net foär it greatste clipsbeest, dat +er is?! + + + + +FUOTNOATEN: + +[A] Læsten noch sey er immen: "praetje fen dingen--wy hawwe ien +hele wycke wæst dat we gen wear hienen!" + +[B] _Wysheit_ is hjir nomd as synonym mey _ryckdom_, folgens de +Grammatica fen RABENER. + +[C] Min ken dochs de alde schouwman, dy de sielen fen de iéne waol +ney de oare bringt? Sa net, ienders scil min wol mey him yn kennis +komme. + +[D] De Grieken in Romeinen treauwen har deaden ien Obôlus ynne +muwle: dær Charon har foar oersette. Ien Obôlus wier 't sæchste +part fen ien drachme, in macke 10 chalci. Sa'n Obôlus wier om in +de by 61/2 cint as ien braspenning, 10 duiten. + +[E] Passegiers, dy net klear wierne mey de fracht in sa dwaende, +har saeken net goe' beadminestreerd hiene, moasten 100 jier +omswerwe. + +[F] Charon doelt hjir fæst op minsken lyck as dy alden earst +wierne: METHUESELIM groeide ommers mar 969 jier! + +[G] HENOCH in ELYAS--de iene mey'n loftbol in de oare mey 'e +fjoerwein (stoomwein). + +[H] Dat wier fæst eack sa yn NAPOLEONS tiiden, do 't it _brea_ sa +_djoer_ in de _kanonnekost_ (nye recruten) sa _goedkeap_ wier: +vivat CHARON!! + +[I] _Faryseé_ betjudt _aofschacte_ seit ues Pastoor. + +[J] Altiid. + +[K] gen, nen, net. + +[L] Ds. GOOT, ôver de oogziekten yn de Vaderlandsche +Letteroefeningen. + +[M] Min mat wyte, dat MAHOMED to _Mecca_ yn ien iiseren kiste ynne +loft sweeft, troch middel fen seilstien. + +[N] De moänne. + +[O] Ien forneamd schilderer, Rymer in wirktuechkindedige, dy ynne +læste jierren to _Grouw_ bloeyde. + + + + + Transcriber's note + + Obvious typographical errors have been corrected. See the html file + for specifics. + + + + + + +End of the Project Gutenberg EBook of Clipsrymkes, by H. G. van der Veen + +*** END OF THIS PROJECT GUTENBERG EBOOK CLIPSRYMKES *** + +***** This file should be named 19864-8.txt or 19864-8.zip ***** +This and all associated files of various formats will be found in: + http://www.gutenberg.org/1/9/8/6/19864/ + +Produced by Frank van Drogen, Christine D. and the Online +Distributed Proofreading Team at http://www.pgdp.net (This +book was produced from scanned images of public domain +material from the Google Print project.) With special +thanks to Hillie Plantinga for context reading and SL for +providing higher resolution scans. + + +Updated editions will replace the previous one--the old editions +will be renamed. + +Creating the works from public domain print editions means that no +one owns a United States copyright in these works, so the Foundation +(and you!) can copy and distribute it in the United States without +permission and without paying copyright royalties. Special rules, +set forth in the General Terms of Use part of this license, apply to +copying and distributing Project Gutenberg-tm electronic works to +protect the PROJECT GUTENBERG-tm concept and trademark. Project +Gutenberg is a registered trademark, and may not be used if you +charge for the eBooks, unless you receive specific permission. If you +do not charge anything for copies of this eBook, complying with the +rules is very easy. You may use this eBook for nearly any purpose +such as creation of derivative works, reports, performances and +research. They may be modified and printed and given away--you may do +practically ANYTHING with public domain eBooks. Redistribution is +subject to the trademark license, especially commercial +redistribution. + + + +*** START: FULL LICENSE *** + +THE FULL PROJECT GUTENBERG LICENSE +PLEASE READ THIS BEFORE YOU DISTRIBUTE OR USE THIS WORK + +To protect the Project Gutenberg-tm mission of promoting the free +distribution of electronic works, by using or distributing this work +(or any other work associated in any way with the phrase "Project +Gutenberg"), you agree to comply with all the terms of the Full Project +Gutenberg-tm License (available with this file or online at +http://gutenberg.org/license). + + +Section 1. General Terms of Use and Redistributing Project Gutenberg-tm +electronic works + +1.A. By reading or using any part of this Project Gutenberg-tm +electronic work, you indicate that you have read, understand, agree to +and accept all the terms of this license and intellectual property +(trademark/copyright) agreement. If you do not agree to abide by all +the terms of this agreement, you must cease using and return or destroy +all copies of Project Gutenberg-tm electronic works in your possession. +If you paid a fee for obtaining a copy of or access to a Project +Gutenberg-tm electronic work and you do not agree to be bound by the +terms of this agreement, you may obtain a refund from the person or +entity to whom you paid the fee as set forth in paragraph 1.E.8. + +1.B. "Project Gutenberg" is a registered trademark. It may only be +used on or associated in any way with an electronic work by people who +agree to be bound by the terms of this agreement. There are a few +things that you can do with most Project Gutenberg-tm electronic works +even without complying with the full terms of this agreement. See +paragraph 1.C below. There are a lot of things you can do with Project +Gutenberg-tm electronic works if you follow the terms of this agreement +and help preserve free future access to Project Gutenberg-tm electronic +works. See paragraph 1.E below. + +1.C. The Project Gutenberg Literary Archive Foundation ("the Foundation" +or PGLAF), owns a compilation copyright in the collection of Project +Gutenberg-tm electronic works. Nearly all the individual works in the +collection are in the public domain in the United States. If an +individual work is in the public domain in the United States and you are +located in the United States, we do not claim a right to prevent you from +copying, distributing, performing, displaying or creating derivative +works based on the work as long as all references to Project Gutenberg +are removed. Of course, we hope that you will support the Project +Gutenberg-tm mission of promoting free access to electronic works by +freely sharing Project Gutenberg-tm works in compliance with the terms of +this agreement for keeping the Project Gutenberg-tm name associated with +the work. You can easily comply with the terms of this agreement by +keeping this work in the same format with its attached full Project +Gutenberg-tm License when you share it without charge with others. + +1.D. The copyright laws of the place where you are located also govern +what you can do with this work. Copyright laws in most countries are in +a constant state of change. If you are outside the United States, check +the laws of your country in addition to the terms of this agreement +before downloading, copying, displaying, performing, distributing or +creating derivative works based on this work or any other Project +Gutenberg-tm work. The Foundation makes no representations concerning +the copyright status of any work in any country outside the United +States. + +1.E. Unless you have removed all references to Project Gutenberg: + +1.E.1. The following sentence, with active links to, or other immediate +access to, the full Project Gutenberg-tm License must appear prominently +whenever any copy of a Project Gutenberg-tm work (any work on which the +phrase "Project Gutenberg" appears, or with which the phrase "Project +Gutenberg" is associated) is accessed, displayed, performed, viewed, +copied or distributed: + +This eBook is for the use of anyone anywhere at no cost and with +almost no restrictions whatsoever. You may copy it, give it away or +re-use it under the terms of the Project Gutenberg License included +with this eBook or online at www.gutenberg.org + +1.E.2. If an individual Project Gutenberg-tm electronic work is derived +from the public domain (does not contain a notice indicating that it is +posted with permission of the copyright holder), the work can be copied +and distributed to anyone in the United States without paying any fees +or charges. If you are redistributing or providing access to a work +with the phrase "Project Gutenberg" associated with or appearing on the +work, you must comply either with the requirements of paragraphs 1.E.1 +through 1.E.7 or obtain permission for the use of the work and the +Project Gutenberg-tm trademark as set forth in paragraphs 1.E.8 or +1.E.9. + +1.E.3. If an individual Project Gutenberg-tm electronic work is posted +with the permission of the copyright holder, your use and distribution +must comply with both paragraphs 1.E.1 through 1.E.7 and any additional +terms imposed by the copyright holder. Additional terms will be linked +to the Project Gutenberg-tm License for all works posted with the +permission of the copyright holder found at the beginning of this work. + +1.E.4. Do not unlink or detach or remove the full Project Gutenberg-tm +License terms from this work, or any files containing a part of this +work or any other work associated with Project Gutenberg-tm. + +1.E.5. Do not copy, display, perform, distribute or redistribute this +electronic work, or any part of this electronic work, without +prominently displaying the sentence set forth in paragraph 1.E.1 with +active links or immediate access to the full terms of the Project +Gutenberg-tm License. + +1.E.6. You may convert to and distribute this work in any binary, +compressed, marked up, nonproprietary or proprietary form, including any +word processing or hypertext form. However, if you provide access to or +distribute copies of a Project Gutenberg-tm work in a format other than +"Plain Vanilla ASCII" or other format used in the official version +posted on the official Project Gutenberg-tm web site (www.gutenberg.org), +you must, at no additional cost, fee or expense to the user, provide a +copy, a means of exporting a copy, or a means of obtaining a copy upon +request, of the work in its original "Plain Vanilla ASCII" or other +form. Any alternate format must include the full Project Gutenberg-tm +License as specified in paragraph 1.E.1. + +1.E.7. Do not charge a fee for access to, viewing, displaying, +performing, copying or distributing any Project Gutenberg-tm works +unless you comply with paragraph 1.E.8 or 1.E.9. + +1.E.8. You may charge a reasonable fee for copies of or providing +access to or distributing Project Gutenberg-tm electronic works provided +that + +- You pay a royalty fee of 20% of the gross profits you derive from + the use of Project Gutenberg-tm works calculated using the method + you already use to calculate your applicable taxes. The fee is + owed to the owner of the Project Gutenberg-tm trademark, but he + has agreed to donate royalties under this paragraph to the + Project Gutenberg Literary Archive Foundation. Royalty payments + must be paid within 60 days following each date on which you + prepare (or are legally required to prepare) your periodic tax + returns. Royalty payments should be clearly marked as such and + sent to the Project Gutenberg Literary Archive Foundation at the + address specified in Section 4, "Information about donations to + the Project Gutenberg Literary Archive Foundation." + +- You provide a full refund of any money paid by a user who notifies + you in writing (or by e-mail) within 30 days of receipt that s/he + does not agree to the terms of the full Project Gutenberg-tm + License. You must require such a user to return or + destroy all copies of the works possessed in a physical medium + and discontinue all use of and all access to other copies of + Project Gutenberg-tm works. + +- You provide, in accordance with paragraph 1.F.3, a full refund of any + money paid for a work or a replacement copy, if a defect in the + electronic work is discovered and reported to you within 90 days + of receipt of the work. + +- You comply with all other terms of this agreement for free + distribution of Project Gutenberg-tm works. + +1.E.9. If you wish to charge a fee or distribute a Project Gutenberg-tm +electronic work or group of works on different terms than are set +forth in this agreement, you must obtain permission in writing from +both the Project Gutenberg Literary Archive Foundation and Michael +Hart, the owner of the Project Gutenberg-tm trademark. Contact the +Foundation as set forth in Section 3 below. + +1.F. + +1.F.1. Project Gutenberg volunteers and employees expend considerable +effort to identify, do copyright research on, transcribe and proofread +public domain works in creating the Project Gutenberg-tm +collection. Despite these efforts, Project Gutenberg-tm electronic +works, and the medium on which they may be stored, may contain +"Defects," such as, but not limited to, incomplete, inaccurate or +corrupt data, transcription errors, a copyright or other intellectual +property infringement, a defective or damaged disk or other medium, a +computer virus, or computer codes that damage or cannot be read by +your equipment. + +1.F.2. LIMITED WARRANTY, DISCLAIMER OF DAMAGES - Except for the "Right +of Replacement or Refund" described in paragraph 1.F.3, the Project +Gutenberg Literary Archive Foundation, the owner of the Project +Gutenberg-tm trademark, and any other party distributing a Project +Gutenberg-tm electronic work under this agreement, disclaim all +liability to you for damages, costs and expenses, including legal +fees. YOU AGREE THAT YOU HAVE NO REMEDIES FOR NEGLIGENCE, STRICT +LIABILITY, BREACH OF WARRANTY OR BREACH OF CONTRACT EXCEPT THOSE +PROVIDED IN PARAGRAPH F3. YOU AGREE THAT THE FOUNDATION, THE +TRADEMARK OWNER, AND ANY DISTRIBUTOR UNDER THIS AGREEMENT WILL NOT BE +LIABLE TO YOU FOR ACTUAL, DIRECT, INDIRECT, CONSEQUENTIAL, PUNITIVE OR +INCIDENTAL DAMAGES EVEN IF YOU GIVE NOTICE OF THE POSSIBILITY OF SUCH +DAMAGE. + +1.F.3. LIMITED RIGHT OF REPLACEMENT OR REFUND - If you discover a +defect in this electronic work within 90 days of receiving it, you can +receive a refund of the money (if any) you paid for it by sending a +written explanation to the person you received the work from. If you +received the work on a physical medium, you must return the medium with +your written explanation. The person or entity that provided you with +the defective work may elect to provide a replacement copy in lieu of a +refund. If you received the work electronically, the person or entity +providing it to you may choose to give you a second opportunity to +receive the work electronically in lieu of a refund. If the second copy +is also defective, you may demand a refund in writing without further +opportunities to fix the problem. + +1.F.4. Except for the limited right of replacement or refund set forth +in paragraph 1.F.3, this work is provided to you 'AS-IS', WITH NO OTHER +WARRANTIES OF ANY KIND, EXPRESS OR IMPLIED, INCLUDING BUT NOT LIMITED TO +WARRANTIES OF MERCHANTIBILITY OR FITNESS FOR ANY PURPOSE. + +1.F.5. Some states do not allow disclaimers of certain implied +warranties or the exclusion or limitation of certain types of damages. +If any disclaimer or limitation set forth in this agreement violates the +law of the state applicable to this agreement, the agreement shall be +interpreted to make the maximum disclaimer or limitation permitted by +the applicable state law. The invalidity or unenforceability of any +provision of this agreement shall not void the remaining provisions. + +1.F.6. INDEMNITY - You agree to indemnify and hold the Foundation, the +trademark owner, any agent or employee of the Foundation, anyone +providing copies of Project Gutenberg-tm electronic works in accordance +with this agreement, and any volunteers associated with the production, +promotion and distribution of Project Gutenberg-tm electronic works, +harmless from all liability, costs and expenses, including legal fees, +that arise directly or indirectly from any of the following which you do +or cause to occur: (a) distribution of this or any Project Gutenberg-tm +work, (b) alteration, modification, or additions or deletions to any +Project Gutenberg-tm work, and (c) any Defect you cause. + + +Section 2. Information about the Mission of Project Gutenberg-tm + +Project Gutenberg-tm is synonymous with the free distribution of +electronic works in formats readable by the widest variety of computers +including obsolete, old, middle-aged and new computers. It exists +because of the efforts of hundreds of volunteers and donations from +people in all walks of life. + +Volunteers and financial support to provide volunteers with the +assistance they need, is critical to reaching Project Gutenberg-tm's +goals and ensuring that the Project Gutenberg-tm collection will +remain freely available for generations to come. In 2001, the Project +Gutenberg Literary Archive Foundation was created to provide a secure +and permanent future for Project Gutenberg-tm and future generations. +To learn more about the Project Gutenberg Literary Archive Foundation +and how your efforts and donations can help, see Sections 3 and 4 +and the Foundation web page at http://www.pglaf.org. + + +Section 3. Information about the Project Gutenberg Literary Archive +Foundation + +The Project Gutenberg Literary Archive Foundation is a non profit +501(c)(3) educational corporation organized under the laws of the +state of Mississippi and granted tax exempt status by the Internal +Revenue Service. The Foundation's EIN or federal tax identification +number is 64-6221541. Its 501(c)(3) letter is posted at +http://pglaf.org/fundraising. Contributions to the Project Gutenberg +Literary Archive Foundation are tax deductible to the full extent +permitted by U.S. federal laws and your state's laws. + +The Foundation's principal office is located at 4557 Melan Dr. S. +Fairbanks, AK, 99712., but its volunteers and employees are scattered +throughout numerous locations. Its business office is located at +809 North 1500 West, Salt Lake City, UT 84116, (801) 596-1887, email +business@pglaf.org. Email contact links and up to date contact +information can be found at the Foundation's web site and official +page at http://pglaf.org + +For additional contact information: + Dr. Gregory B. Newby + Chief Executive and Director + gbnewby@pglaf.org + +Section 4. Information about Donations to the Project Gutenberg +Literary Archive Foundation + +Project Gutenberg-tm depends upon and cannot survive without wide +spread public support and donations to carry out its mission of +increasing the number of public domain and licensed works that can be +freely distributed in machine readable form accessible by the widest +array of equipment including outdated equipment. Many small donations +($1 to $5,000) are particularly important to maintaining tax exempt +status with the IRS. + +The Foundation is committed to complying with the laws regulating +charities and charitable donations in all 50 states of the United +States. Compliance requirements are not uniform and it takes a +considerable effort, much paperwork and many fees to meet and keep up +with these requirements. We do not solicit donations in locations +where we have not received written confirmation of compliance. To +SEND DONATIONS or determine the status of compliance for any +particular state visit http://pglaf.org + +While we cannot and do not solicit contributions from states where we +have not met the solicitation requirements, we know of no prohibition +against accepting unsolicited donations from donors in such states who +approach us with offers to donate. + +International donations are gratefully accepted, but we cannot make +any statements concerning tax treatment of donations received from +outside the United States. U.S. laws alone swamp our small staff. + +Please check the Project Gutenberg Web pages for current donation +methods and addresses. Donations are accepted in a number of other +ways including checks, online payments and credit card +donations. To donate, please visit: http://pglaf.org/donate + + +Section 5. General Information About Project Gutenberg-tm electronic +works. + +Professor Michael S. Hart is the originator of the Project Gutenberg-tm +concept of a library of electronic works that could be freely shared +with anyone. For thirty years, he produced and distributed Project +Gutenberg-tm eBooks with only a loose network of volunteer support. + +Project Gutenberg-tm eBooks are often created from several printed +editions, all of which are confirmed as Public Domain in the U.S. +unless a copyright notice is included. Thus, we do not necessarily +keep eBooks in compliance with any particular paper edition. + +Most people start at our Web site which has the main PG search facility: + + http://www.gutenberg.org + +This Web site includes information about Project Gutenberg-tm, +including how to make donations to the Project Gutenberg Literary +Archive Foundation, how to help produce our new eBooks, and how to +subscribe to our email newsletter to hear about new eBooks. + +*** END: FULL LICENSE *** + diff --git a/19864-8.zip b/19864-8.zip Binary files differnew file mode 100644 index 0000000..ce44143 --- /dev/null +++ b/19864-8.zip diff --git a/19864-h.zip b/19864-h.zip Binary files differnew file mode 100644 index 0000000..71de385 --- /dev/null +++ b/19864-h.zip diff --git a/19864-h/19864-h.htm b/19864-h/19864-h.htm new file mode 100644 index 0000000..2335d5d --- /dev/null +++ b/19864-h/19864-h.htm @@ -0,0 +1,2143 @@ +<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Strict//EN" + "http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-strict.dtd"> + +<html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml"> + <head> + <meta http-equiv="Content-Type" content="text/html;charset=iso-8859-1" /> + <title> + The Project Gutenberg eBook of Clipsrymkes, by H.G. van der Veen. + </title> + <style type="text/css"> +/*<![CDATA[ XML blockout */ +<!-- + p { margin-top: .75em; + text-align: justify; + margin-bottom: .75em; + } + h1,h2,h3,h4,h5,h6 { + text-align: center; /* all headings centered */ + clear: both; + } + hr { width: 33%; + margin-top: 2em; + margin-bottom: 2em; + margin-left: auto; + margin-right: auto; + clear: both; + } + + img {border: 0} + table {margin-left: 10%; margin-right: auto;} + + body{margin-left: 10%; + margin-right: 10%; + } + + .pagenum { /* uncomment the next line for invisible page numbers */ + /* visibility: hidden; */ + position: absolute; + left: 92%; + font-size: smaller; + text-align: right; + } /* page numbers */ + + .linenum {position: absolute; top: auto; left: 4%;} /* poetry number */ + .blockquot{margin-left: 5%; margin-right: 10%;} + + .bb {border-bottom: solid 2px;} + .bl {border-left: solid 2px;} + .bt {border-top: solid 2px;} + .br {border-right: solid 2px;} + .bbox {border: solid 2px; padding-bottom: .5em; padding-top: .5em; + padding-left: .5em; padding-right: .5em;} + .trnote {background-color: #EEE; color: inherit; margin: 2em 5% 1em 5%; font-size: 80%; + padding: 0.5em 1em 0.5em 1em; border: dotted 1px gray;} + .padding {padding-bottom: 2em; padding-top: 2em;} + .center {text-align: center;} + .right {text-align: right;} + .left {text-align: left;} + .smcap {font-variant: small-caps;} + .u {text-decoration: underline;} + + .caption {font-weight: bold;} + + .figcenter {margin: auto; text-align: center;} + + ins.typo {border-bottom: gray thin solid; text-decoration: none;} + + .footnotes {border: dashed 1px;} + .footnote {margin-left: 10%; margin-right: 10%; font-size: 0.9em;} + .footnote .label {position: absolute; right: 84%; text-align: right;} + .fnanchor {vertical-align: super; font-size: .8em; text-decoration: none;} + + .poem {margin-left:10%; margin-right:10%; text-align: left;} + .poem br {display: none;} + .poem .stanza {margin: 1em 0em 1em 0em;} + .poem span.i0 {display: block; margin-left: 0em; padding-left: 3em; text-indent: -3em;} + .poem span.i2 {display: block; margin-left: 2em; padding-left: 3em; text-indent: -3em;} + .poem span.i4 {display: block; margin-left: 4em; padding-left: 3em; text-indent: -3em;} + .poem span.i6 {display: block; margin-left: 6em; padding-left: 3em; text-indent: -3em;} + .poem span.i8 {display: block; margin-left: 8em; padding-left: 3em; text-indent: -3em;} + // --> + /* XML end ]]>*/ + </style> + </head> +<body> + + +<pre> + +The Project Gutenberg EBook of Clipsrymkes, by H. G. van der Veen + +This eBook is for the use of anyone anywhere at no cost and with +almost no restrictions whatsoever. You may copy it, give it away or +re-use it under the terms of the Project Gutenberg License included +with this eBook or online at www.gutenberg.org + + +Title: Clipsrymkes + +Author: H. G. van der Veen + +Release Date: November 19, 2006 [EBook #19864] + +Language: Frisian + +Character set encoding: ISO-8859-1 + +*** START OF THIS PROJECT GUTENBERG EBOOK CLIPSRYMKES *** + + + + +Produced by Frank van Drogen, Christine D. and the Online +Distributed Proofreading Team at http://www.pgdp.net (This +book was produced from scanned images of public domain +material from the Google Print project.) With special +thanks to Hillie Plantinga for context reading and SL for +providing higher resolution scans. + + + + + + +</pre> + + + + + +<h1>CLIPSRYMKES,</h1> + +<p class="center">FEN</p> + +<h2>H.G. VAN DER VEEN.</h2> + +<div class="padding"> +<div class="figcenter" style="width: 200px;"> +<img src="images/crest.jpg" width="200" height="200" alt="" title="" /> +</div></div> +<div class="padding"> +<p class="center"> +<small>TO</small> FRENTJER, <small>BY</small><br /> +W.J. BRUINING, Kz.<br /> +1846.<br /> +</p></div> + +<p class="center"><i>De wereld is een hangklok: de slinger is 't vrouwelijk<br /> +geslacht en 't gewicht is de geldzak.</i></p> +<div class="padding"> +<p class="center"> +Proeven van een <ins class="typo" title="Original reads Nienw">Nieuw</ins> Satyrisch Woordenboek,<br /> +Vad. Letteroefeningen.<br /> +</p></div> +<div class="padding"> +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0"><i>Voor je 't rechte komt te weten,</i><br /></span> +<span class="i0"><i>Is je halve tijd versleten.</i><br /></span> +</div></div> + +<p class="right"><span class="smcap">Romke <ins class="typo" title="Missing last letter in original">Pak</ins></span></p> +</div> + + + +<hr style="width: 65%;" /> +<h2><a name="WIRDTJE_FOARAOF" id="WIRDTJE_FOARAOF"></a>WIRDTJE FOÄRAOF.</h2> + + +<p>Clips-Rymkes! <i>scille jimme wol sizze, Læsers</i>! Clips-Rymkes? <i>dat +is tjuster. Just</i>, tjuster <i>is 't, in dat woe 'k eack mey dit wird +to kennen jaen. Ick hoopje mar, dat it jinge jimme fierder sjen +scille</i>, ljeacht <i>wirde mey; in dat 't jimmen net giet, as mey 'n</i> +hopen <i>buwcken, mey</i> ljeachte <i>opschriften (titels) in tjustere +ynhalden</i>.</p> + +<p><i>Freget min lyckwols neyer uetlizzinge fen 't wird, ick scil myn +bæst er op dwaen, muwlk wirdt it yn allen sa klaer net, as oare +foärredens: now, den mat dit eack mar ien</i> clips-wirdtje foäraof +<i>hjitte</i>.</p> + +<p><i>De Hollâners neame socke rymkes</i> Snavel-, (<i>by forkoärtinge</i>: +snel, <i>eygentlick</i> beck, snou-) Punt- as Hekeldichtjes; <i>as +leawwer: hwat</i> hja <i>mey dy</i> trye <i>wirden sizze wolle, siz ik mey +dit</i> iene.</p> + +<p>Eclips, <i>as lyck as wy</i>, Friezen, <i>sizze</i>: Clips-rymkes <i>binne it, +it iene is wol hwat tjusterer (bedeckter) as 't oare, mar +allegeärre draeye se sa folle wol, dat er hjirre as dære altiid +wol ien rântje beditsten wirdt; howol 't ick just net op ien prick +aof wil</i>, ho <i>'t <ins class="typo" title="Possibly ik">it</ins> draeit, as ho 't it</i> snijdt, declineert, +aofwycket, neyerkomt, <i>op graeden, menueten in seconden aof, lyck +as de loftgeleerden in hymelkindigen. Mar dit wyt ick: lyck as er +onderscheid ynne greatte fenne Clipsen ynne</i> Natuwr <i>is, sa scil +min</i> hjir <i>aeck onderscheid sjen: altiid binne myn Clipsen net +allycke moay; dit hinget sims simpel fen 't waer aof</i>.</p> + +<p><i>Min hat ommers sa goe' waer (moay waer, inkelde daegen alheel gen +waer) ynne</i> boärgerlicke, sedelicke, steatkindige wrald <i>in yn +ues</i> breinkasten <i>as ynne</i> Natuwr. (<span class="smcap">Jean Paul</span> <i><ins class="typo" title="Possibly macke">maake</ins> +miniatur-clipsen yn syn huwshaldinge</i>).<a name="FNanchor_A_1" id="FNanchor_A_1"></a><a href="#Footnote_A_1" class="fnanchor">[A]</a></p> + +<p><i>Dærby is de iene folle gouwer klear as de oare, mey to sizzen: +"'t is ljeacht, as: "'t is tjuster!" kreckt as min 't sjucht by +ien sinneclips, dy 't de</i> kickerts <i>oan 't raesen bringt, omt hja +miene, dat de nacht harren oerfalt, wyl 't</i> greater beesten, +<i>minder forfeard, stil de beusichheit fenne dey foartsette. Eack +kin ien lytse clipse sims mear tumult meitse, as ien greaten, as +er mar klaer waer treft: dit seagen wy oan</i> <span class="smcap">Jan Karel Josephus van +Speyk</span>, <i>de 5 Feb. 1831, ynne heldere daegen fenne tjiendeysce +fieldtogt.—In waerd sa, by Napoleons tiiden, de lytse</i> +broederscip <i>net beclipse troch 'e greate</i> fryheid <i>in +gelyckheit</i>?</p> + +<p><i>Ién forsiik lyckwol, Læsers! to wyten: tink net, dat ick de iene +as de oare mey</i> dizze <i>as</i> jinge <i>wirden op 't each hie, wol</i> +saecken. <i>It rymke</i>: "Op Immen," <i>mey er de</i> schyn <i>fen hawwe, it +wæsen ontbreckt er oan; went it is louter de weärrega fen</i> Op +Iemand <i>(as Ingelinne). In is 't, da min sims by de earste læsinge +mient, dat it</i> wol <i>sa is; as dat min net sjen ken, wær 't igge as +ein fæst sit, yn 't jinge ick op pompier maulke—læs noch 'ris, in +tink er ien byttje op ney, as 't jimmen beleaft! in jimme scille +fornimme, dat ick</i> my-sels <i>faeker beclipse as ien</i> oar. <i>Ynne +Natuwr giet 't ommers eack sa; went moânne- in sinneclipsen binne +eigentlick</i> ierdclipsen. <i>Yn 't earste gefal blieowt er</i> +meastentiid <i>noch al ien byttje ljeacht oer, in ien sinneclips is +sims wol ris tiige great, mar</i> noait totael: <i>ien lytse bol ken +ommers ien greaten noait al heel in de al wey meitse; lytse +ljeachten noait de greate al heel fortjusterje, it haldt mey ien +lytse schymer al hird op: better ken ien great bol him sels +beclipsje. Mochte it eack al ris barre, dat myn clipsen jimmen to +swart, to tjuster in to gleuan as sa hwat binne—och, minscen! wol +se hwat trogge fingers sjen, in tink: "hwa is er oppe wrald dy dær +buwten kin?"</i></p> + +<p>Duennega, 1845.</p> +<p class="right"><span class="smcap">H.G. van der VEEN.</span></p> +<p><span class='pagenum'><a name="Page_5" id="Page_5">[Pg 5]</a></span></p> + + + +<hr style="width: 65%;" /> +<h2><a name="CLIPS-RYMKES" id="CLIPS-RYMKES"></a>CLIPS-RYMKES</h2> + + +<h4>ABBECAET.</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">Sjucht min cometen oan'e stirt,<br /></span> +<span class="i2">Ho dat har baenen binne,—<br /></span> +<span class="i0">'k Lieouw dat min sa oan 't jild wys wirdt,<br /></span> +<span class="i2">Ho 't 'e Abbecaten rinne;<br /></span> +<span class="i0">Fen oare kleaten mey min 't dwaen,<br /></span> +<span class="i2">Hjir ken nen minsc' de loop op jaen.<br /></span> +</div></div> + + +<h4>ADELDOM.</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">Fen 't adeldom? ho dom! neamt min de wysheit<a name="FNanchor_B_2" id="FNanchor_B_2"></a><a href="#Footnote_B_2" class="fnanchor">[B]</a> sa?<br /></span> +<span class="i0">Brocht net de slange yn 't Haof den d' adel minscdom ta?<br /></span> +<span class="i0">In dat wier ommers wiis:—de minsc moäst falle in stean:<br /></span> +<span class="i0">'n Alle adels neam ik <i>dom</i>, dy <i>foar</i> as <i>ney</i> dy gean'.<br /></span> +</div></div> + + +<h4>APEL.</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">Hwa 't alleman fordomt, omt <span class="smcap">Adem</span> apels mocht—!<br /></span> +<span class="i4">Ick jaen myn tawird net:<br /></span> +<span class="i0">'k Ha 't <span class="smcap">Adem</span> eack net jown, 'k hoopj 't hy yn 't jongst gerjucht<br /></span> +<span class="i4">Yn my ién foarspraek het.<br /></span> +<span class='pagenum'><a name="Page_6" id="Page_6">[Pg 6]</a></span></div></div> + + +<h4>BEGJIN.</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">'t Begjin hat nen begjin as ney ien fæst besluet,<br /></span> +<span class="i0">In hwat it ein beschrieowt—socks wiist 't begjin faeks uet.<br /></span> +</div></div> + + +<h4>BEWIIS.</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">Is mannich troch 't bewiis net faek forbjustre racke,<br /></span> +<span class="i0">Omt min mey ljeacht bij ljeacht, nen ljeacht mar schymer macke?<br /></span> +</div></div> + + +<h4>BUCHEL.</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">"Gebreckich, dy ien buchel hat!"<br /></span> +<span class="i2">Dat lycket <span class="smcap">Tryn</span> hwat geck ta:<br /></span> +<span class="i0">"'t Is oerfloed," seit se, "Ey ju!" sey <span class="smcap">Tet</span>,<br /></span> +<span class="i2">"'t Komt, 't each wol synes eack ha."<br /></span> +</div></div> + + +<h4>C.</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">It Hollâns hat nen C, ho scil min cint den schrieowe?<br /></span> +<span class="i0">Sint! (hillich?) 't koe nen quea: cint sintet 'n hopen lieowe.<br /></span> +</div></div> + +<hr style='width: 45%;' /> + + +<h4>C H A R O N. +<a name="FNanchor_C_3" id="FNanchor_C_3"></a><a href="#Footnote_C_3" class="fnanchor"><small>[C]</small></a></h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">Hwat hie 'k, aldman, foarhinne ien fear,<br /></span> +<span class="i2">Dat bæst wier; hwat is 't now?<br /></span> +<span class="i0">Forgees—de minscen kenne n't mear,—<br /></span> +<span class="i2">Forgees is 't now, dat 'k schow.<span class='pagenum'><a name="Page_7" id="Page_7">[Pg 7]</a></span><br /></span> +<span class="i0">'k Tochte earst, 'k lizz' foär myn alde dey,<br /></span> +<span class="i0">'n Miljoen braspennings,<a name="FNanchor_D_4" id="FNanchor_D_4"></a><a href="#Footnote_D_4" class="fnanchor">[D]</a> glædwey, wey:—<br /></span> +<span class="i2">Romein in Griek dy hiene<br /></span> +<span class="i0">By 't stalt; mar Jood in Christ'nen staen',<br /></span> +<span class="i0">Mey lege buwssen 'n moaye klean;<br /></span> +<span class="i2">Hwat scoen' dy schepsels miene!<br /></span> +</div><div class="stanza"> +<span class="i0">Wyl 't ick it folle drocker ha,<br /></span> +<span class="i0">(Min stoomt my 't folk bij fleten ta!)<br /></span> +<span class="i2">'n Now minder yitte barre?<br /></span> +<span class="i0">Ne, is de wraldmerk' mar ris oer,<br /></span> +<span class="i0">As 'k harren eack ien reckning stjoer!<br /></span> +<span class="i2">Forgees scil ick net farre.<br /></span> +</div><div class="stanza"> +<span class="i0">'n Doärwaerder ('k sizz' 't har, dy hwat wyt)<br /></span> +<span class="i2">Dy hat myn spil ynn' hannen;<br /></span> +<span class="i0">In as it Hege Rjuchtshaof sit,<br /></span> +<span class="i2">Den huwcht 't er net to spannen,<br /></span> +<span class="i0">As 't is mar: "wey, mey him! (in foart)<br /></span> +<span class="i0">"Hast' dy to wrald mey 'n oärmans goed,<br /></span> +<span class="i2">Formacke in dien, man, bæstich!<br /></span> +<span class="i0">Dat mast belye, hondert jier,<a name="FNanchor_E_5" id="FNanchor_E_5"></a><a href="#Footnote_E_5" class="fnanchor">[E]</a><br /></span> +<span class='pagenum'><a name="Page_8" id="Page_8">[Pg 8]</a></span> +<span class="i0">Mienst 't Charon hjir dyn jonge wier?<br /></span> +<span class="i2">Dær foär 's syn fear to laestich!"<br /></span> +</div><div class="stanza"> +<span class="i0">Now, minscen! tink 'ris onderweis,<br /></span> +<span class="i0">Ho blieow 'k 'n knap man de læste reis:<br /></span> +<span class="i4">Tjien duiten binn' jimm' nedich;<br /></span> +<span class="i0">As cinten binn't now—sândeheal—<br /></span> +<span class="i0">'t Is 't selde eack ho 't it hjit—'t prins'peal<br /></span> +<span class="i4">Dat macket ues hjir fredich.<br /></span> +</div><div class="stanza"> +<span class="i0">Fen <span class="smcap">Adems</span> tiid is myn octrooi<br /></span> +<span class="i2">My jown troch Gods genaede:<br /></span> +<span class="i0">'n Yn 't earst wier 'k wol ien byttje loay;<br /></span> +<span class="i2">Mar 'k waerd' sims eack oerlaeden<br /></span> +<span class="i0">Mey swiere frachten<a name="FNanchor_F_6" id="FNanchor_F_6"></a><a href="#Footnote_F_6" class="fnanchor">[F]</a> dærom seach<br /></span> +<span class="i0">Ick, dat ien ink'len oars foart teach;<a name="FNanchor_G_7" id="FNanchor_G_7"></a><a href="#Footnote_G_7" class="fnanchor">[G]</a><br /></span> +<span class="i2">Mar dat bart now net langer,<br /></span> +<span class="i0">'k Far now op Gods genaede ta,<br /></span> +<span class="i0">In somt 'k by <small>JEZUS</small> hellinge ha,<br /></span> +<span class="i2">Waerd 'k eack ien byttje stranger.<br /></span> +</div><div class="stanza"> +<span class="i0">To fore sette ick wol ris oer<br /></span> +<span class="i0">Foar 'n botsen, 'n blank as foar ien stoer,<br /></span> +<span class="i4">Sims by de gratie allinne:<a name="FNanchor_H_8" id="FNanchor_H_8"></a><a href="#Footnote_H_8" class="fnanchor">[H]</a><br /></span> +<span class="i0">Mar 't swier fortimm'rjen twinget my,<span class='pagenum'><a name="Page_9" id="Page_9">[Pg 9]</a></span><br /></span> +<span class="i0">(De berntjes blieow' noch lyckwols fry)<br /></span> +<span class="i4">Dat mat ick eack wær winne.<br /></span> +</div><div class="stanza"> +<span class="i0">In dærom, minscen! dwaen jimm' bæst,<br /></span> +<span class="i0">Went, sycker, 't eintje draecht it læst:<br /></span> +<span class="i4">"<i>Steun op genaede allinne,</i><br /></span> +<span class="i0"><i>As jimme klear binn' mey de fracht;</i><br /></span> +<span class="i0"><i>Went <small>CHRISTUS</small> jouwt noukeurich acht,</i><br /></span> +<span class="i4"><i>Ho flytich dat we binne</i>.<br /></span> +</div></div> + + +<h4><span class="smcap">Cinten cinten</span>.</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">Cinten<br /></span> +<span class="i0">Sinten'<br /></span> +<span class="i2">'t Christendom:<br /></span> +<span class="i0">Christ'en<br /></span> +<span class="i0">Christ'nen'<br /></span> +<span class="i2"><span class="smcap">Christus</span> om.<br /></span> +</div></div> + +<hr style='width: 45%;' /> + + +<h4>DEA.</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">Kenn' wy mey better feärman farre,<br /></span> +<span class="i2">As dy ues ney de hymel bringt!<br /></span> +<span class="i0">Wy blieowe eack den by him bewarre,<br /></span> +<span class="i2">As schip in laeding yit forsinkt.<br /></span> +</div></div> + +<h4>DOMENYS.</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">Och: <i>dom</i> en <i>nys</i>! sa ken min 't læse;<br /></span> +<span class="i2">'t Wier better <i>wiis</i> in <i>nys</i>, tocht' my:<br /></span> +<span class="i0">Wier 't domme <i>nys</i>: (freamd) 't mocht sa wæse—<br /></span> +<span class="i2">Mear <i>wiis</i> nys kaem fen domeny.<br /></span> +<span class='pagenum'><a name="Page_10" id="Page_10">[Pg 10]</a></span></div></div> + + +<h4>DROME.</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0"><span class="smcap">Jan</span> seit, dat 't libjen dromen is,<br /></span> +<span class="i0"><span class="smcap">Klaes</span> mient, 't is fier it plankjen mis;<br /></span> +<span class="i2">Dat striidt as ljeacht in tjuster;<br /></span> +<span class="i0">Mar ick sizz': drome in miene is ien,<br /></span> +<span class="i0">Wirdt sliepend 't ien, 't oar weitsend' dien—<br /></span> +<span class="i2">'t Is beyde 't buwckjen bjuster.<br /></span> +</div></div> + + +<h4>EARE.</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i2">Muwlk is dit blinkjend goed<br /></span> +<span class="i0">Dat 'e wrald foär echt forkleärret,<br /></span> +<span class="i2">Meast all'geärr' falsce munt<br /></span> +<span class="i0">As de iiwichheit 't wirddeärret.<br /></span> +</div></div> + + +<h4>ECHT.</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">"De H foär echt,"<br /></span> +<span class="i0">Seit <small>HALBE</small>, "is hecht:<br /></span> +<span class="i2">'n De man is 't hoofd, sa tinkt it my,"<br /></span> +<span class="i0">"In de S foar echt,"<br /></span> +<span class="i0">Seit <span class="smcap">Sipk</span>, "klinkt sæcht:<br /></span> +<span class="i2">Ick bin de hals, sa draey ick dy."<br /></span> +<span class="i0">Nen letters—rjucht as krom,<br /></span> +<span class="i0">Dy dope ien echte echt om.<br /></span> +</div></div> + + +<h4>EED.</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">Twae fingers? hwat ien quea! sa doar min God oanroppe!<br /></span> +<span class="i0">'n Falsce eed beswaerd mey 'n eed!—ién is er ommers boppe.<span class='pagenum'><a name="Page_11" id="Page_11">[Pg 11]</a></span><br /></span> +<span class="i0">Tink oane schrift, dy seit: swaer by nen ding, mar sizz':<br /></span> +<span class="i0">"Ja, né,"—mey 't hert—dat dær by muwlk forgetten is.<br /></span> +</div></div> + + +<h4>FARYSEE.</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">Bekeard yn wird; yn 't wæsen<br /></span> +<span class="i2">In Ingel, foär ien oar;<br /></span> +<span class="i0">Mar net yn 't hert to læsen,<br /></span> +<span class="i2">Went satan stiet 'er foar;<br /></span> +<span class="i0">O! neam him och noch wé,<br /></span> +<span class="i0">Mar simpel: Fariseé!<a name="FNanchor_I_9" id="FNanchor_I_9"></a><a href="#Footnote_I_9" class="fnanchor">[I]</a><br /></span> +</div></div> + +<hr style='width: 45%;' /> + + +<h4>FRY-GOD (<small>CUPIDO</small>).</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">O guwchlery!<br /></span> +<span class="i2">Fen pylkje in wjuck,<br /></span> +<span class="i0">Hwat macket dy<br /></span> +<span class="i2">Ues 't libben drock!<br /></span> +</div><div class="stanza"> +<span class="i0">"Wird' ryck, wird wiis,<br /></span> +<span class="i2">As <span class="smcap">Salemo</span>!"<br /></span> +<span class="i0">(Sa swetste, o biis!<br /></span> +<span class="i2">ô Cupido!)<br /></span> +<span class="i0">"Sa min as him<br /></span> +<span class="i2">Strekt rie noch die,<span class='pagenum'><a name="Page_12" id="Page_12">[Pg 12]</a></span><br /></span> +<span class="i0">As net myn stim<br /></span> +<span class="i2">Wralds liedsman wie."<br /></span> +</div><div class="stanza"> +<span class="i0">Ho lyts—'n great biis,<br /></span> +<span class="i2">ô Cupido!<br /></span> +<span class="i0">Bist': ryck in wiis<br /></span> +<span class="i2">As <span class="smcap">Salemo</span>?!<br /></span> +</div><div class="stanza"> +<span class="i0">Moarnsier, jounslet,<br /></span> +<span class="i2">By nacht, by dey,<br /></span> +<span class="i0">Hwa taogest' net<br /></span> +<span class="i2">Fenn' goede wey!<br /></span> +</div><div class="stanza"> +<span class="i0">Dyn eygen moer<br /></span> +<span class="i2">(Godin dær 't wier!)<br /></span> +<span class="i0">Hwat hold hja oer<br /></span> +<span class="i2">Fen 't moai? nen sier,<br /></span> +<span class="i0">Somt hja troch dy<br /></span> +<span class="i2">Beguwch'le waerd:<br /></span> +<span class="i0"><span class="smcap">Vulkaen</span>—har fy—<br /></span> +<span class="i2">Hat har forsmaed.<br /></span> +</div><div class="stanza"> +<span class="i0">Fry wiern wij, biis!<br /></span> +<span class="i2">Wierst' dow yn 't net:<br /></span> +<span class="i0">Mar jong in griis<br /></span> +<span class="i2">Hast dow forret<br /></span> +</div><div class="stanza"> +<span class="i0">Forret, altiid;<br /></span> +<span class="i2">'t Is mickje in—sjit?<br /></span> +<span class="i0">In dat ta spyt<br /></span> +<span class="i2">Noch fryen hjit.<span class='pagenum'><a name="Page_13" id="Page_13">[Pg 13]</a></span><br /></span> +</div><div class="stanza"> +<span class="i0">Ja, fryen, biis!<br /></span> +<span class="i2">Dyn guwch'lery:<br /></span> +<span class="i0">In ryck noch wiis<br /></span> +<span class="i2">Is by dy fry.<br /></span> +</div><div class="stanza"> +<span class="i0">'t Is slaewerny,<br /></span> +<span class="i2">Wol sæft, mar fæst:<br /></span> +<span class="i0">Dyn wjuckjes—fy!<br /></span> +<span class="i2">Wær jaen' se ræst?<br /></span> +</div><div class="stanza"> +<span class="i0">Hwat libbet, sjucht<br /></span> +<span class="i2">Al wær ney dy;<br /></span> +<span class="i0">Ho schjin ues nocht,<br /></span> +<span class="i2">Wy blieow' dy by.<br /></span> +</div><div class="stanza"> +<span class="i0">Earst den is 't uet,<br /></span> +<span class="i2">As 't kald gebient,<br /></span> +<span class="i0">Him, lease guet!<br /></span> +<span class="i2">Mey 't græf forient.<br /></span> +</div><div class="stanza"> +<span class="i0">Neam 't fry den fryen,<br /></span> +<span class="i2">O lytse biis!<br /></span> +<span class="i0">"'t Græf eint ues lyen,"<br /></span> +<span class="i2">Sizze ick, is wiis.<br /></span> +</div></div> + +<p><span class='pagenum'><a name="Page_14" id="Page_14">[Pg 14]</a></span></p> + +<hr style='width: 45%;' /> + + +<h4>FYN.</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">Fyne noäskes, fyne tongkjes;<br /></span> +<span class="i0">Fyne hoäskes, fyne schonkjes;<br /></span> +<span class="i0">Fyne glæskes, fyne wyntjes;<br /></span> +<span class="i0">Fyne mæskes, <ins class="typo" title="Original reads fijne">fyne</ins> lyntjes;<br /></span> +<span class="i0">Fyne speckjes, fyne swaerdjes;<br /></span> +<span class="i0">Fyne beckjes, fyne graedtjes;<br /></span> +<span class="i0">Fyne spierkes, fyne luwdjes;<br /></span> +<span class="i0">Fyne knierkes, fyne huwdtjes;<br /></span> +<span class="i0">Fyne feltjes, fyne faldjes;<br /></span> +<span class="i0">Fyne steltjes, fyne kraldtjes;<br /></span> +<span class="i0">Fyne liiskes, fyne triëdtjes;<br /></span> +<span class="i0">Fyne biiskes, fyne sniëttjes;<br /></span> +<span class="i0">Fyne hoäntjes, fyne pripkes;<br /></span> +<span class="i0">Fyne kroantjes, fyne lipkes<ins class="typo" title="Original has ,">;</ins><br /></span> +<span class="i0">Fyne hantjes, fyne lockjes;<br /></span> +<span class="i0">Fyne pantjes, fyne brockjes;<br /></span> +<span class="i0">Fyne prikjes; fyne flockjes;<br /></span> +<span class="i0">Fyne stickjes, fyne pockjes;<br /></span> +<span class="i0">Fyne hattjes, fyne spiltjes;<br /></span> +<span class="i0">Fyne mattjes, fyne prultjes;<br /></span> +<span class="i0">Fyne snaeren, fyne waeren;<br /></span> +<span class="i0">Fyne slypers, fyne knypers;<br /></span> +<span class="i0">Fyn ... fyne ... er falt my net mear yn—<br /></span> +<span class="i0">As...—groue minscen wirde fyn!<br /></span> +</div></div> + + +<h4>GEBOD. (ALFTE)</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">'k Hald m'oan 'e tjien geboden Gods,<br /></span> +<span class="i2">'k Steun op syn frye genaede,<span class='pagenum'><a name="Page_15" id="Page_15">[Pg 15]</a></span><br /></span> +<span class="i0">In <span class="smcap">Christus</span> is myn deel, myn rots;—<br /></span> +<span class="i2">'k Belyd', 'k bin swier belaede<br /></span> +<span class="i0">Mey sondenschuld fen fleisch in bloed....<br /></span> +<span class="i0">"Mar mey 'k je den ién rie jaen, <span class="smcap">Sjoerd</span>?<br /></span> +<span class="i0">Nim 't alft' gebod er yit noch by:<br /></span> +<span class="i0">Foryff'lje nimmen—God noch my!"<br /></span> +</div></div> + + +<h4>GECKOANSTECKEN.</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">As 'k sizz': de "jonkheit brânt yit, grien,<br /></span> +<span class="i0">De griisheit toär in heal forgien,<br /></span> +<span class="i0">Ho alder noch ho gecker".<br /></span> +<span class="i0">Bin 'k den geck<i>oan</i>, as bin 'k ien <i>geck</i>oanstecker?<br /></span> +</div></div> + + +<h4>GRIIS, GRIIZ.</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">Is griis net griis in wiis,<br /></span> +<span class="i0">Den 's griis ien griize griiz.<br /></span> +</div></div> + + +<h4>HERT.</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">Dit 's 't oerglæs fenne siel, dær bloed troch rint as sân,<br /></span> +<span class="i0">Min foun yit folle al uet, foaral in Ingelân;<br /></span> +<span class="i0">Mar 'n nye sielklock net, 'k lieow, dit rint eaek to fier:<br /></span> +<span class="i0">Ién letter koe 't oars dwaen, as Ing'lân Ing'llân wier.<br /></span> +</div><div class="stanza"> +<span class="i0">Fen <i>Poppenwier</i> ney <i>Dearsum</i>, rydt<br /></span> +<span class="i2">Ien post by nacht in dey;<br /></span> +<span class="i0">In opt 'e Directeur kreckt wyt,<br /></span> +<span class="i0">Ho trou 't min 't oer 'e wey gean lit,<br /></span> +<span class="i2">Juwch Hy dit oerglæs mey.<br /></span> +<span class='pagenum'><a name="Page_16" id="Page_16">[Pg 16]</a></span></div></div> + + +<h4>HONGER.</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">Elts' minsce hat hast ien hear,<br /></span> +<span class="i2">In is foär 'n oar syn'n daof.<br /></span> +<span class="i0">Mar honger kloppet oan,<br /></span> +<span class="i2">In 't is—<i>ien kudde, ien g'loof</i>.<br /></span> +</div></div> + + +<h4>HONK.</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">Wy kry'boatse oppe wrald as bern,<br /></span> +<span class="i2">In sette fry hwat schonk;<br /></span> +<span class="i0">'t Spant, dat min 't mey 'n oar fyne ken,<br /></span> +<span class="i2">Foar 't 'e dea seit: <i>hjir is honk</i>!<br /></span> +</div></div> + + +<h4>ICK.</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i2">Hwat <i>ick</i> is, wyt ick net:<br /></span> +<span class="i0">'t Hjit fleisch in bloed yn 't libben;<br /></span> +<span class="i2">Bin ick, as 't græf my hat,<br /></span> +<span class="i0">Den huwd in hier in ribben?<br /></span> +</div></div> + + +<h4>IEN ICK.</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">'t: "<i>Ien Ick</i>" is altiid frëâmd foar my;<br /></span> +<span class="i2">Is 't eack nen nuewer stickje?<br /></span> +<span class="i0">Went, as er immen trouwt, mat dy<br /></span> +<span class="i2">Him-sels den yit <i>forickje</i>?<br /></span> +</div></div> + + +<h4>IMMEN. (OP)</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">Ynne hel binn' diwels, freuanen!<br /></span> +<span class="i2">Diwelinnen binn' dær net:<br /></span> +<span class="i0">Oppe wrald binn' dy fæst bleauwn, in<br /></span> +<span class="i2">'k Lieow, dat min yn <i>dat</i> huws ien hat.<br /></span> +<span class='pagenum'><a name="Page_17" id="Page_17">[Pg 17]</a></span></div></div> + + +<h4>JAN IN......</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">Wær is jow wyf fen dinne, <span class="smcap">Jan</span>?<br /></span> +<span class="i0">M myn f frou ... d dat is en Kuindersman.<br /></span> +</div></div> + + +<h4>JANEVER.</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">Is 't 't Fransc genèvre? <i>je</i>—ney 't Hollansc? Frysc? as Ingelsch?<br /></span> +<span class="i0">Janever seit m'n op 't Frysc, op 't Ingelsc is 't læste ewwer;<a name="FNanchor_J_10" id="FNanchor_J_10"></a><a href="#Footnote_J_10" class="fnanchor">[J]</a><br /></span> +<span class="i0">Hja neam' jenever <i>gin</i>, gin! ewwer? ick woe leawwer<br /></span> +<span class="i0">Dat 't Ingelsc ues gin<a name="FNanchor_K_11" id="FNanchor_K_11"></a><a href="#Footnote_K_11" class="fnanchor">[K]</a> wier, in 't ever-gin! frysc-ingelsc.<br /></span> +</div></div> + + +<h4>JILD.</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i2">God <span class="smcap">Plutus</span> tuenket mey de wrald,<br /></span> +<span class="i4">Hy is wolsteld, mar dom;<br /></span> +<span class="i2">Oars bæste boaden, dy 't er haldt:<br /></span> +<span class="i4">Faem <span class="smcap">Venus</span> wuerr't, in <span class="smcap">Bachus-om</span><br /></span> +<span class="i2">Dy schoffelt now in den ien gong;<br /></span> +<span class="i4">Mar <span class="smcap">Plutus</span> bruwckt kald jild ta dong.<br /></span> +<span class="i2">In omt dit roun is, komt it yit<br /></span> +<span class="i0">Dat <i>hjir</i> sims neat in <i>dær</i> wær fiërst to folle sit;<br /></span> +<span class="i4">Ien inkeld sté hat mar fen pas:<br /></span> +<span class="i0">Sa dwaende, jouwt ues wrald ien hopen misgewas.<br /></span> +</div></div> + +<div class="blockquot"><p>NB. Fen <small>PLUTUS</small>, de <i>Jildgod</i>, fenne mansiike <small>VENUS</small> in fen +<small>BACHUSOM</small>, dy swiete prieower, scil min, tink ick, wol mear +wyte, as er hjir fen schreauwn stiet, to mear, dær 't 'er now +al sahwat oeral fenne goderye leard wirdt. </p></div> +<p><span class='pagenum'><a name="Page_18" id="Page_18">[Pg 18]</a></span></p> + + +<h4>KLEYSIICKTE.</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">De kleysiickte onder 't fee! hwa het er oait fen heärd!<br /></span> +<span class="i2">'k Miend 't socks de minscen scheelde;<br /></span> +<span class="i0">Mar—'k tink, dat har gekley de hymel oandien hat,<br /></span> +<span class="i2">In 't dærom mear fordeelde.<br /></span> +</div></div> + + +<h4>KOLOANJE.</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">Koloanje Willemssoad!<br /></span> +<span class="i2">Ien soad foär 't Haed fen 't Lan?<br /></span> +<span class="i0">Is dat ien Christen oard—<br /></span> +<span class="i2">'t Giet boppe myn forstàn.<br /></span> +</div><div class="stanza"> +<span class="i0">"<i>Koal-oan, ju</i>! alles breck,"<br /></span> +<span class="i2">Sey <span class="smcap">Binse</span>, (mat min 't læse)<br /></span> +<span class="i2">"Mat 'n Willems-soad genæse!"<br /></span> +<span class="i0">Now, den is 't net sa geck!<br /></span> +</div></div> + + +<h4>KROADE (OPPE).</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">De stoomkunst rint yit fier!<br /></span> +<span class="i2">In sjuch, ho feylich is 't:<br /></span> +<span class="i0">Hjir sliept de passegier<br /></span> +<span class="i2">In droomt de machinist.<br /></span> +</div></div> + + +<h4>LAMPEN. (SPAR)</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">Ja, oalje-dom wier de alde dey;<br /></span> +<span class="i2">(God mey 'r ues foâr bewarje!)<br /></span> +<span class="i0">Do barnden lampen de oalje wey,<br /></span> +<span class="i2">Now haw' wy goed, dy-sparje!<br /></span> +<span class='pagenum'><a name="Page_19" id="Page_19">[Pg 19]</a></span></div></div> + + +<h4>LICHME.</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">Ues lichme is aeydop lyck,<br /></span> +<span class="i2">Myn freuanen! As wy steârre,<br /></span> +<span class="i0">Is 't neat; went 't iiw'ge pyck<br /></span> +<span class="i2">Komt uet 'e siel, de deârre.<br /></span> +</div></div> + + +<h4>LJEACHTMIS.</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">Fy, all'gearr, 't ljeachtmis, ald in ny?<br /></span> +<span class="i2">Né, hwat ick lieow, dat lieow ick net:<br /></span> +<span class="i0">Dit neam ick sins-forbjustery,<br /></span> +<span class="i2">'n Dat 's 't tjusterst tjuster dat min hat.<br /></span> +</div><div class="stanza"> +</div></div> + + +<h4>MAL.</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">Net altiid in oeral,<br /></span> +<span class="i0">Mar is 't net faek 't gefal:<br /></span> +<span class="i0">Ien bastert 't mal fen 't mal?<br /></span> +</div></div> + + +<h4>MATTH. 7:21.</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">O grouel, dy dit wird forjit!<br /></span> +<span class="i0">Al: <ins class="typo" title="Quote mark inserted">"</ins>Heare, Heare!" ropt, mar lit<br /></span> +<span class="i2">Al hwat de Heare ues hjir belæste:<br /></span> +<span class="i0">Is 'n Heareschreeuwer net op wey—<br /></span> +<span class="i0">Wær sa'n ien den belânje mey,<br /></span> +<span class="i2">Dy God lit dwaen, om sels to ræsten!?<br /></span> +</div></div> + + +<h4>MINSCEN.</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">De minscen, weagens lyk, dy troch Gods asem rinne,<br /></span> +<span class="i0">Geane op in del ney 't græf; in schomje en bruwze mear,<br /></span> +<span class="i0">Ney 't hja yn rommer sé as oan 'e kusten binne:<br /></span> +<span class="i0">'n <i>Hjir</i> duwckt ien as ien berch, in <i>dær</i> ien as ien fear<ins class="typo" title="Original is unclear on punctuation">!</ins><br /></span> +<span class='pagenum'><a name="Page_20" id="Page_20">[Pg 20]</a></span></div></div> + + +<h4>N.N.</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">Ken m'n onbekend uet N.N. læse,<br /></span> +<span class="i0">De greatste N.N. mat God wol wæse.<br /></span> +</div></div> + + +<h4>NEYGEANDE.</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">Neygeande is elts hjir, jong in ald,<br /></span> +<span class="i2">Mey boase lust yn 't herte;<br /></span> +<span class="i0">Neygeande! it is mar: "krye in hald!"<br /></span> +<span class="i2">Nen Ingels kin 't belette.<br /></span> +<span class="i0">Hwat Ingels! Doom'nys leare ues 't quea,<br /></span> +<span class="i2">Hja wiise ues sels de wey<br /></span> +<span class="i0">Yn 't neygean: sjuch! ien earme dea<br /></span> +<span class="i2">Giet min oan 't græf ta ney.<br /></span> +<span class="i0">Neygeande minsc! dyn neyste bloed,<br /></span> +<span class="i2">As 't oan dyn kreft net leyt,<br /></span> +<span class="i0">Dy haldste yn 't neygean net to goed,<br /></span> +<span class="i2">As wier 't ynne iiwichheit!<br /></span> +</div></div> + + +<h4>NIMMEN.</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">Ick winskje nimmen dea;<br /></span> +<span class="i0">Mar <small>NIMMEN</small> woe 'k, dat stoar;<br /></span> +<span class="i0">Went dy docht alle quea<br /></span> +<span class="i0">Foâr my en foâr ien oar.<br /></span> +</div></div> + + +<h4>OALICK.</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">Is oalick ('n oar belickt) behoarlick,<br /></span> +<span class="i0">Den 's ommers eack 't wird: oalick: <i>oarlick</i>.<br /></span> +<span class='pagenum'><a name="Page_21" id="Page_21">[Pg 21]</a></span></div></div> + + +<h4>OANTROUWD.</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">Baas <span class="smcap">Jan</span> forlear syn wijf;<br /></span> +<span class="i2">de bern wiern' raer oerstjoer;<br /></span> +<span class="i0">Mar <span class="smcap">Jan</span> blieowt fry constant,<br /></span> +<span class="i2">in treast't har om har moer.<br /></span> +<span class="i0">"Ja, bern!" seit hy, fen sels<br /></span> +<span class="i2">"jimm' mem—dat mat jimm' knelle;<br /></span> +<span class="i0">Ick wier mar oan har trouwd,<br /></span> +<span class="i2">mar 'k kin 't mar justjes stelle."<br /></span> +</div></div> + + +<h4>OMKOAL.</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">Ho ken min 'n omkoal sa forsmaedsje!<br /></span> +<span class="i0">Is den de hele wrald gen koal,<br /></span> +<span class="i0">In dær wy allegearr' ney aedsje?<br /></span> +<span class="i0">Mar—omkoal rint al<i>tiid</i> om koal.<br /></span> +</div></div> + + +<h4>P.S.</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">P.S. Post Scriptum (Ney-schrift) <span class="smcap">Jan</span>?<br /></span> +<span class="i0">'t Prinspeal fen 't schrift meits ick er fen;<br /></span> +<span class="i0">Went hwast my schrieowst, ho folle, ho min—<br /></span> +<span class="i0">Forjitst' 't P.S.—'t hat slot noch sin.<br /></span> +</div></div> + + +<h4>PEIL.</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">Onpeilbre sé, hjit <i>grondeloos</i>,<br /></span> +<span class="i2">In noait is min 'r op druwchte racke;<br /></span> +<span class="i0">Mar hjit ien minsce <i>sondeloos</i>—<br /></span> +<span class="i2">Kin min dær eack sa peil optrecke?<br /></span> +<span class='pagenum'><a name="Page_22" id="Page_22">[Pg 22]</a></span></div></div> + + +<h4>PINNE.</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">Schreauw mannich pinn' ris mey de fear—<br /></span> +<span class="i2">(Schoan 't minder wie' to læsen)<br /></span> +<span class="i0">'k Lieow, mannich scrift die net sa sear,<br /></span> +<span class="i2">In scoe sa djoer net wæse.<br /></span> +<span class="i4">Dat swarte in fyn'<br /></span> +<span class="i6">('k Woe dat 'k it leach!)<br /></span> +<span class="i4">Is faeks fernyn<br /></span> +<span class="i6">Foär pong in each:<br /></span> +<span class="i0">Foär pong in each, dat wyt Notaris,<br /></span> +<span class="i0">As, lyck as <span class="smcap">Huygens</span> seit: <i>Nood daer is</i>.<br /></span> +</div></div> + + +<h4>QUANSQUIIS.</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">'n Quacksalwrich wird neam ick, quansquiis<br /></span> +<span class="i2">Fen 'n bryckjend poep, ien Diwelbander;<br /></span> +<span class="i0">"Kràns! kriis! krâns! kriis!" spriik 'r uet: "quans! quiis!"<br /></span> +<span class="i2">In wær: "quans! quiis!" (it spande er)<br /></span> +<span class="i0">'t Geloof heärt, quansquiis, rounom by;<br /></span> +<span class="i2">'t Woe, dat we er, quansquiis sonder koenen,<br /></span> +<span class="i0">Mar ién quansquiis behalde wy,<br /></span> +<span class="i2">In dat is 't greatst quansquiis: it tjoenen.<br /></span> +</div></div> + + +<h4>QUEADE.</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">De Queade is ues comiis,<br /></span> +<span class="i2">Om sims ues deuchd to peylen,<br /></span> +<span class="i0">In wy, ynne oare wrald,<br /></span> +<span class="i2">Nen falsce waer' to feylen.<br /></span> +<span class='pagenum'><a name="Page_23" id="Page_23">[Pg 23]</a></span></div></div> + + +<h4>QUEA JILD, QUEA MINSCEN.</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">Quea jild komt fen goe' minscen,<br /></span> +<span class="i2">Quea minscen fen goe' jild;<br /></span> +<span class="i0">'t Falsc' jild fen echte minscen,<br /></span> +<span class="i2">'t Falsc' minscdom fen echt jild.<br /></span> +</div></div> + + +<h4>RIE IN DIE.</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">'n Goe rie is folle wird'ch, mar mear noch ien goe' die;<br /></span> +<span class="i0">Mar foärrie 's alderbæst fen alle die in rie.<br /></span> +</div></div> + + +<h4>ROMTE.</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">"De wrald is eärsling!" sey dowe <span class="smcap">Acke</span>,<br /></span> +<span class="i2">"Hwat ick mochte onderwyne,<br /></span> +<span class="i0">"Ho 'k screpte yn romte in romte macke,<br /></span> +<span class="i2">"Ick koe yit krapte fyne.<br /></span> +</div></div> + + +<h4>ROUWE.</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">'n Minsce' hat ien herte as stien;—syn neyste bloed forsteärr't,<br /></span> +<span class="i2">In hy giet djip ynn' rouwe,<br /></span> +<span class="i0">Sa lang 't hy heel nen læst fen rouw to wachttjen hat<br /></span> +<span class="i2">Yn <i>him</i> to gaen. Besouwe<br /></span> +<span class="i0">W' oer 't quea fenne earste fal—forlies foar 'e hele wrald—<br /></span> +<span class="i2">Dy waerd' berouwe <i>opp'</i> scheamte:<br /></span> +<span class="i0">Now rouw't min oeral <i>yn</i>, fen top ta tean; in haldt<br /></span> +<span class="i0">De queakleur better noch, 't blæd fen 't fiigebeamte!<br /></span> +<span class='pagenum'><a name="Page_24" id="Page_24">[Pg 24]</a></span></div></div> + + +<h4>SATAN.</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">Al hwat de Heare wæs'ne is iiwich, altiid goed,<br /></span> +<span class="i0">Mar hwat ien minsce docht, is minder goed as tjoed.<br /></span> +<span class="i0">Is Satan kleare quea—hwa haldt min foär <i>syn</i> macker?<br /></span> +<span class="i0">Dy socks foär Gods wirk haldt, neam ick ien greaten stacker;<br /></span> +<span class="i0">Ien stacker lyck as him, dy fen nen goeddwaen wyt:<br /></span> +<span class="i0">Ien <i>dwaes</i>, dy 't mey him <i>haldt</i>, <i>wiis</i> dy him <i>farre</i> lit!<br /></span> +</div></div> + + +<h4>SJIPPE. (OM)</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0"><i>Om sjippe</i>, giet min yit net fier,<br /></span> +<span class="i2">Wy haww' se yn 't Làn, mar lang forlyne;<br /></span> +<span class="i0">Do 't minsdom oergroeid sielsmoarch wier,<br /></span> +<span class="i2">Koe m'n echte to <i>Jerues'lim</i> fyne:<br /></span> +<span class="i0">Dær, wær 't de Hear <span class="smcap">Jezus</span> libbe hie,<br /></span> +<span class="i0">'n Wralds sielsmert troch Him wosken wie,<br /></span> +<span class="i2">Teach 't midsyieuwsteam by fleten <ins class="typo" title="Possibly hinre">hinne</ins><br /></span> +<span class="i0"><i>Om sjippe</i>—in brocht se net jamk thues:—<br /></span> +<span class="i0">In 't paed om sjippe is noch foar ues<br /></span> +<span class="i2">Oer de alde krueswey eack allinne.<br /></span> +</div></div> + + +<h4>SNIE.</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">As 't ierdryck, kald in stiif, schynt ynne rouw to sitten,<br /></span> +<span class="i2">Struy' de Ingels lowers del;<br /></span> +<span class="i0">Foär eltse steär ien steärke, om 't minsc'dom sjen to litten,<span class='pagenum'><a name="Page_25" id="Page_25">[Pg 25]</a></span><br /></span> +<span class="i0">Ho 't God, sa hillich, sa great, altiid har heit wol hjitte,<br /></span> +<span class="i0">Dy d' ierde oan e hymel boun, sa fæst, dat neat har schiedt,<br /></span> +<span class="i2">O, minsce! set nin træd op 't godlick sniekleed del,<br /></span> +<span class="i0">As tins, dat God, as heit, syn leafde ues schoagje liet.<br /></span> +</div></div> + + +<h4>TEY.</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">De winter, ruwch yn 't bird, wirdt fenne sinne ynsjippe,<br /></span> +<span class="i0">'n Dy lit it fette sop (de tey) op 't ierdryck drippe.<br /></span> +</div></div> + + +<h4>TREFFER. (IEN)</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">Ald schipper <span class="smcap">Roel</span> waerd minder oan;<br /></span> +<span class="i2">Syn ein, sei Dokter, scoe hast komme,<br /></span> +<span class="i2">In wyl 't min miende, dat 'er slomme,<br /></span> +<span class="i0">Wier <span class="smcap">Roelomme</span> er uetschaedt tjinne moarn:<br /></span> +<span class="i0">De feint raop: "now! dat treft mar schoan—<br /></span> +<span class="i2">Hwat <i>koe</i> er moarns oars bromme!"<br /></span> +</div></div> + + +<h4>TRIËNNEN.</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">De triënnen sizze mear, as wirden ueterje kenne:—<br /></span> +<span class="i2">Is 't muwlck wol de iiw'ge tael, dy hjir ues siel yit spreckt?<br /></span> +<span class="i0">Is 'n minsce 't biild fen God,—'k lieouw, dat de triennen binne,<br /></span> +<span class="i0">Al 't jinge ues iiwich ick ken iiwichs hjir besinne,<br /></span> +<span class="i2">Sa 't 't <i>wol</i> by de iéne, in 't <i>wea</i> by de oare uet 't eachwiet breckt.<br /></span> +<span class='pagenum'><a name="Page_26" id="Page_26">[Pg 26]</a></span></div></div> + + +<h4>UETSET.</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">Baes <span class="smcap">Pier</span> syn aldste dochter trouwt,<br /></span> +<span class="i2">In omt se al gâns foaruet hat,<br /></span> +<span class="i0">Seit hy: hja hat <i>genaoch</i> foaruet!<br /></span> +<span class="i2">In treastet har mey 'e mans uetset.<br /></span> +</div></div> + + +<h4>UETSJEN.</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">Ien minsce, pas to wrald, sjucht uet, ney boartery;<br /></span> +<span class="i0">'n Ho âlder noch ho mear—yn 't ein de bril er by:<br /></span> +<span class="i2">Is 't ny'chheit, dat dit spil ues allegear 't steärren docht?<br /></span> +<span class="i2">Den eärste is 't uetsjen dien, as min jinsels uet sjucht.<br /></span> +</div></div> + + +<h4>UET TO <i>YTEN</i>, <i>UET</i>YTEN.</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">Uet t' <i>yten</i>, <span class="smcap">Sjirk</span>? pas op dyn maege!<br /></span> +<span class="i2"><i>Uet</i> yten,—'k haw fen beiden wæst—<br /></span> +<span class="i0"><i>Uet</i> yten, kenst' net mear as draege,<br /></span> +<span class="i2">Uet t' <i>yten</i> jouwt noch swierder læst.<br /></span> +</div></div> + +<div class="blockquot"><p>NB. Uet to <i>yten</i> is by de boeren uet to <i>tjock</i>-yten; +<i>uet</i>yten, neame hja troch it yten <i>uet</i>set, <i>dyd</i>: yn de +earste beteikenis wirdt <span class="smcap">Sjirk</span> hjir eack sa oan spritsen; mar +it de oare sjucht mear op uet lydschjin uet yten; as rom fen +maege, slop. </p></div> + + +<h4>WIRD. (GODS)</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">De heele Biibel hjit Gods wird:<br /></span> +<span class="i2">Ién wird, dær wy by tuws'nen læse!<br /></span> +<span class="i0">Mar 'k tink, dat 't mey 'n oar ién betjudt;<br /></span> +<span class="i2">In dat ken <i>neat</i> as <i>Leafde</i> wæse.<br /></span> +<span class='pagenum'><a name="Page_27" id="Page_27">[Pg 27]</a></span></div></div> + + +<h4>WRADSEIN, WRADSSEIN.</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">"<i>'t Iene ueterste uet, 't oare yn</i>!" 'k lieow 't by gelearden fæst is;<br /></span> +<span class="i0">'n Hwa onderfynt 't eack net, dat hjir faeks freuchdsein læst is;<br /></span> +<span class="i0">In tuws'nen dingen mear dy in nen delen lycken,<br /></span> +<span class="i0">Dy meitse 't sizzen wier troch moaye in maole blyken:<br /></span> +<span class="i0">Hwat sa fenne oanfang aof oer' wrald in 't wraldsce sein is,<br /></span> +<span class="i0">Sizze ick yn ienen hjir: <i>'k lieow, dat wraldsein wraldssein is</i>.<br /></span> +</div></div> + + +<h4>WIIF.</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">"'t Is <span class="smcap">Adems</span> schuld," sey <span class="smcap">Jaey</span>, "dat alle man fordomd waerd,<br /></span> +<span class="i2">Omt hy oan 't strueck'ljen racke,"<br /></span> +<span class="i0">Dat tank't de diwel dy, as dy ien ribbe omtnomd waerd,"<br /></span> +<span class="i2">Sey <span class="smcap">Jan</span>, "hiest 't better macke?<br /></span> +<span class="i0">In—'k lieow, 't wier noch sa maol net roun,<br /></span> +<span class="i2">Hie hy, yn pleats fen 'n wiif, syn ribbe mar wær foun.<ins class="typo" title="Quote mark added">"</ins><br /></span> +</div></div> + + +<h4>YNTJE JANSZ.</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">'n As song wraldssjongbaes yit,<br /></span> +<span class="i2">(De blyne Grieck, <span class="smcap">Homear</span>)<br /></span> +<span class="i0">'n Noch moayer as it hjit,<br /></span> +<span class="i2">Hy spylle it hjir net klear.<br /></span> +<span class="i0">Mey <span class="smcap">Milton</span> den gelyck....<span class='pagenum'><a name="Page_28" id="Page_28">[Pg 28]</a></span><br /></span> +<span class="i2">Hwat <span class="smcap">Milton</span>!—<span class="smcap">Tass</span>', <span class="smcap">Voltaire</span><br /></span> +<span class="i0">In <span class="smcap">Klopstock</span>, <span class="smcap">Bilderdyk</span>—<br /></span> +<span class="i2">'n As songen se allegeärre<br /></span> +<span class="i0">Har heldedicht op ny,<br /></span> +<span class="i2">Mey 'n tryris hjitter fjoer,<br /></span> +<span class="i0">Wis, Friesen, raopen' wy<br /></span> +<span class="i2">Er blieowt nog fryhwat oer!<br /></span> +<span class="i0">Hwa doar him mey de pinn'<br /></span> +<span class="i2">By immen forgelyckje!<br /></span> +<span class="i0"><span class="smcap">Jean Paul</span> (och, dat 'k gen bin!!)<br /></span> +<span class="i2"><span class="smcap">Jean Paul</span> scoe muwlk mey 'm pryckje.<br /></span> +<span class="i0">Mey 'm pryckjen!? Ne er næst,<br /></span> +<span class="i2">In <span class="smcap">Yntje</span> boppest stean:<br /></span> +<span class="i0">Hwa 't <span class="smcap">Yntje Janszoon</span> læst,<br /></span> +<span class="i2">Mat ear in each forgean.<br /></span> +<span class="i0">Wey, lompe pinne! wey,<br /></span> +<span class="i2">Ick, sondich minsc, scoe 't weagje<br /></span> +<span class="i0">'n Kom ues profeet byney!?<br /></span> +<span class="i2">Ick lieow, 'k beswymm' ... 'k steäreagje.<br /></span> +</div></div> + + +<h4>YTE.</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">Neame ouverturen op fenn' greatste spylershaesen,<br /></span> +<span class="i0">Dit 's 't: "Generael-Hoezee!" sa lang 'r hwat is to aesen,<br /></span> +<span class="i0">De Maege stjoert 't orchest, in nimmen docht it better:<br /></span> +<span class="i0">As 't slim komt, macket 'r ien marsch—op <i>druwch brea</i> in <i>kald wetter</i>.<br /></span> +</div></div> + + +<h4>YTEN. (GEBED FOÄR)</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0"><ins class="typo" title="Quote mark added">"</ins>Kom, de eagen ticht, 'n de hannen gear!"<br /></span> +<span class="i2">Sa lear' wy 't <ins class="typo" title="Possibly qnea">quea</ins> as bern.<span class='pagenum'><a name="Page_29" id="Page_29">[Pg 29]</a></span><br /></span> +<span class="i0">'t Quea? 't bidden foär ues leawen Hear!<br /></span> +<span class="i4">Ja freuanen! 't quea, went sjen:<br /></span> +<span class="i0">Foär 't <i>yten</i>, net foär 'e Heare is 't, yit,<br /></span> +<span class="i0">Dat min de berntjes bidde lit:<br /></span> +<span class="i2">Sa wird' wy slaewen fenne wrald,<br /></span> +<span class="i2">Yit lyts in fry, lit stean den—ald!<br /></span> +</div></div> + +<hr style='width: 45%;' /> + + +<h4>CLIPS-ODE.</h4> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">"<i>Siet eens, hoe rond is</i> <span class="smcap">Lijs</span>, <i>en hoe vermagert</i> <span class="smcap">Philipis</span>:<br /></span> +<span class="i0"><i>De een schijnt een volle maan, en de ander haer eclipsis</i>.<ins class="typo" title="Quote marks added">"</ins><br /></span> +</div></div> + +<p class="right"><span class="smcap">Huygens</span>.</p> + +<div class='left'> +<table border="0" cellpadding="4" cellspacing="0" summary=""> +<tr><td align='left'>1.</td><td align='left'>Wol wier 't ald spreukjen, Almanak!</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>Dow biste ien rjuchte leugensack:</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>Mar <i>fjouer</i> clipsen 't hele jier?</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>'k Lieow <i>tuwsen</i> wier hwat better wier</td></tr> +<tr><td align='left'>2.</td><td align='left'>Dow reckenst' wol op <i>Liouw't</i> in sa</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>(Now ja, dær giet wol gâns om ta!)</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>Mar alle pleatsen mast' ney sjen,</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>Ho 't min al clipsen krye ken.</td></tr> +<tr><td><span class='pagenum'><a name="Page_30" id="Page_30">[Pg 30]</a></span></td></tr> +<tr><td align='left'>3.</td><td align='left'><i>Den Haag</i> in <i>Dordt</i>; <i>St. Ann'</i> in <i>Grouw</i>,</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'><i>Terschelling</i>, <i>Heidelberg</i>, ter <i>Gouw</i>,</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>De <i>Knype</i>, <i>Drogeham</i> in <i>Rys</i>,</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>In <i>Rome</i>, <i>Munchen</i> in <i>Parys</i>.</td></tr> +<tr><td align='left'>4.</td><td align='left'>Ney <i>Dearsum</i>, <i>Rotterdam</i> in <i>Broek</i>,</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'><i>Schiedam</i> in <i>Lojengea</i>, <i>Dykshoek</i>—</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>Alle <i>um</i> in <i>am</i> in <i>gea</i>, woe m'n 't dwaen,</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>Scoen' dy wær nye clipsen jaen.</td></tr> +<tr><td align='left'>5.</td><td align='left'>Nen doarp, ho lyts, kastiel in kluws.</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>Op 't lân, op 't wetter, schip in huws,</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>Ja, tjerke in timpels, dær 'k fen swy'.</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>Dy jaene clipsen wær opp' ny.</td></tr> +<tr><td align='left'>6.</td><td align='left'>In den de tiid, by nacht as dey,</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>Dy bringt wær oare clipsen mey;</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>Mar dy 'st dow neamste, it schaete ues net,</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>As hie m'n 'er niks fen hinne set.</td></tr> +<tr><td align='left'>7.</td><td align='left'><span class="smcap">Colombus</span> hie er foardeel fen,</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>('t Is wier) mar socken schrander man,</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>Dy wist, hwat 'n nye wrald uet ley,</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>Wist eack yn ontiid rie in wey.</td></tr> +<tr><td align='left'>8.</td><td align='left'>'t Is wier, dyn tiid hjit middelbaer,</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>Mar mannich wirdt to let gewaer,</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>Dat 't midden faeks noch fier fen 't eyn is:</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>In is 't yn 't midden net meast clipsis?!</td></tr> +<tr><td align='left'>9.</td><td align='left'>Foart op Nyjiersdey clipsit 't yit,</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>As credit debit efter sit;</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>Min neame 't sa 't min 't wol, ick sizz</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>Dat 't den by mannich 'n ien wol clips is.</td></tr> +<tr><td><span class='pagenum'><a name="Page_31" id="Page_31">[Pg 31]</a></span></td></tr> +<tr><td align='left'>10.</td><td align='left'>Tink oan 'e Freed, oan' Sneuan in Snein,</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>By Turk in Jood in Christen rein,</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>As hillich, ho min 't neame, ick sizz'</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>Dat 't faek ien tiige tiige clips is.</td></tr> +<tr><td align='left'>11.</td><td align='left'>De hege feesten—'k swye er fen,</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>Mar lege geesten swewe er den:</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>Min neam' se heech in sillich, 'k sizz'</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>'t Binn' daegen sims mey 'n greate clipsis,</td></tr> +<tr><td align='left'>12.</td><td align='left'>Comeedsjes, oppe merke as net,</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>De hele merke, as oare pret,</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>It wæse er bliid in ljeacht, ick sizz'</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>'t Is 'r oeral fol to sjen fen clipsis.</td></tr> +<tr><td align='left'>13.</td><td align='left'>Ja, moarns in jouns, by nacht by dey,</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>Op bæd as oppe hearenwey,</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>Min mey er wæse meye,—'k sizz'</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>'t Is dær net selden clips op clipsis.</td></tr> +<tr><td align='left'>14.</td><td align='left'>Mar hwat fen tiid in pleats mear sein,</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>Fen ljeacht in tjuster, dey as snein,</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>Ien inkeld minsce, ja! ick sizz'</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>'t Is faek ien greate, greate clipsis.</td></tr> +<tr><td align='left'>15.</td><td align='left'>Wier is 't in blieowt it, Almanak!</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>Dow wierste in biste ien leugensack;</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>Mar, hwat fen dyn bereck'ning fiks is:</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>Dow seiste ues kreckt <i>honeer</i> 't it clipsis.</td></tr> +<tr><td><span class='pagenum'><a name="Page_32" id="Page_32">[Pg 32]</a></span></td></tr> +<tr><td align='left'>16.</td><td align='left'>Noch mear: wær sa, ho langen tiid,</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>Dat mackest' ruchtber wiid in siid;</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>Mar de oaren, dy 't ick neamde, ick sizz'</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>Dat 't dær mey faeks to muwck is clipsis.</td></tr> +<tr><td align='left'>17.</td><td align='left'>In komt min 't onforwacht to sjen,</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>Dat onforfalst sinis barre ken,</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>Min sloopt jins eagen in ick sizz'</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>Dat 't faeks den clips wirdt in herclipsis.<a name="FNanchor_L_12" id="FNanchor_L_12"></a><a href="#Footnote_L_12" class="fnanchor">[L]</a></td></tr> +<tr><td align='left'>18.</td><td align='left'>In berntjes, goede, froede lju,</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>Och God! ontjilde dy 't net rju?!</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>Neam elts 't mar oars, dy wol, ick sizz'</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>Er binne berne- in bernsbernsclipsis.</td></tr> +<tr><td align='left'>19.</td><td align='left'>Begjin fen <span class="smcap">Adems</span> tiiden aof,</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>In fenne schied'nis yn it haof,</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>Ja, follen neam 't dær klear, mar 'k sizz'</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>'t Is dær foar folle mear noch clipsis.</td></tr> +<tr><td align='left'>20.</td><td align='left'>d' Historie fenne wetterfloed,</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>Fen <span class="smcap">Abram</span>, <span class="smcap">Isaäk</span> in har bloed;</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'><i>Egijpte</i>, <i>Arabie</i>, <i>Horeb</i>—'k sizz'</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>'t Is mannich Jood in Christen clipsis.</td></tr> +<tr><td align='left'>21.</td><td align='left'>Nen Turk beclipset <i>Mecca</i> sa;</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>Min mey ien seilstien bæd dær ha,</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>Foär vader <span class="smcap">Mahomed</span>,<a name="FNanchor_M_13" id="FNanchor_M_13"></a><a href="#Footnote_M_13" class="fnanchor">[M]</a> ick sizz</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>'t Is ien fenne alderlytste clipsis.</td></tr> +<tr><td><span class='pagenum'><a name="Page_33" id="Page_33">[Pg 33]</a></span></td></tr> +<tr><td align='left'>22.</td><td align='left'><i>Jerusalim! Jerusalim</i>!</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>Al spriik uet 'e hymel dær Gods stim—</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>Gelearden mey 't betwistje—ick sizz'</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>By 't greatste ljeacht, de greatste clipsis.</td></tr> +<tr><td align='left'>23.</td><td align='left'>Hwa roun net, in ues tiid, to keap,</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>In raop 't nysgierrich folk to heap</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>Mei printjes fen dy clips?! Ick sizz'</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>Noch sjucht in heart min 't yit, o clipsis!</td></tr> +<tr><td align='left'>24.</td><td align='left'>Mar fjouer clipsen 't hele jier?</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>ô Almanakjen wier 't mar wier;</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>Mar net ien eagenblik—ick sizz'</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>'t Is altiid, hjir as dær, wol clipsis.</td></tr> +<tr><td align='left'>25.</td><td align='left'>Went—scil min ien goed ding hiir ha,</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>Dær heärr' yit trye dingen ta,</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>Seit <span class="smcap">Claudius</span>. In is 't sa, 'k sizz':</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>Den ken 'k mar ien, ien <i>goede</i> clipsis.</td></tr> +<tr><td align='left'>26.</td><td align='left'>Ues trye bollen meitse dy,</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>Mar den 's de wachter<a name="FNanchor_N_14" id="FNanchor_N_14"></a><a href="#Footnote_N_14" class="fnanchor">[N]</a> fol as ny:</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>Ja fol in ny! Ho mannich, sizz'</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>Bringt hjir mey fol in ny 'n quea-clipsis.</td></tr> +<tr><td><span class='pagenum'><a name="Page_34" id="Page_34">[Pg 34]</a></span></td></tr> +<tr><td align='left'>27.</td><td align='left'>Mey heal, mey quart, mey wrack mey ald,</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>In sonder sinne hat de wrald,</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>To jammer faek—'t is wier ick sizz'</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>Net to bereckenjene clipsis.</td></tr> +<tr><td align='left'>28.</td><td align='left'>'t Mey wæse, dat it roune, omheech,</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>Allinne roun schaed jouwt omleech—</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>Dat roune is hjir faek glydrich, 'n 'k sizz'</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>'t Jouwt stroffling in socks neam ick clipsis.</td></tr> +<tr><td align='left'>29.</td><td align='left'>O, clipserie foär sin in hert,</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>Forsmaedsje wy dyn foarschrift net:</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>Fen fierren, 'n troch 'e fingers—'k sizz'—</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>Sjucht min faeks sonder schea noch, clipsis.</td></tr> +<tr><td align='left'>30.</td><td align='left'>Wol, dy mey 't steärren, bliid in fry</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>Seit: "'k clipse nimmen—'n nimmen my."</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>Min mey 't mey sizzen dwaen—ick sizz'</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>De dea-snick' noch, mar dær?! nen clipsis.</td></tr> +<tr><td align='left'>31.</td><td align='left'>Mar de ierdkleat draeit mey ues sa hird,</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>Dat 't Trye Ien (hill'ge schymer) wirdt;</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>In <span class="smcap">Jesus</span> (clips-fry) God!... Ick sizz'</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>Wy libje clips, wy steärre ... O clipsis!!</td></tr> +</table></div> +<p><span class='pagenum'><a name="Page_35" id="Page_35">[Pg 35]</a></span></p> + + +<hr style="width: 65%;" /> +<h2><a name="OANTEIKENINGEN" id="OANTEIKENINGEN"></a>OANTEIKENINGEN</h2> + +<p class="center">BIJ DE</p> + +<h4>CLIPS-ODE.</h4> + + +<p>1. Alles, hwat mar ald in hwat ny is, wirdt berymd, Læsers! in +scoe min 't my den qualick nimme, dat ick ien ding sa ald in sa ny +fen beiden, eack berymde?</p> + +<p>Foaral net, as min wyt, dat iek eygentlick <ins class="typo" title="Middle letter illegible">net</ins> sa 'n greaten rymer +bin (dy hjitte lieow 'k tichters—dichters, mien ick) dat ick +jimme in my sels fenne wrald loatse scoe, went ik ken net bæst +omheech komme in ynne hichte forkeare, (den wird ick duwselich in +'t begjint my to schymerjen) sa 't ick myn rymfjoer net ynne +wolkens timperje ken, lyck as ... mar ik wol nen minsce beclipsje, +mar dy immen sey: "ik schop den aardbol weg, en doop mijn <ins class="typo" title="Possibly wieken">wicken</ins> +in de wolken!"</p> + +<p>As 't jin sa begjint oan to gean in yn to barnen, den is 't better +mey <span class="smcap">Sybe Kunst</span><a name="FNanchor_O_15" id="FNanchor_O_15"></a><a href="#Footnote_O_15" class="fnanchor">[O]</a> to sizzen:</p> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">"Wij winsen u alle de segen van den Heer,<br /></span> +<span class="i0">En hiermede legge wij de pin neer."<br /></span> +</div></div> + +<p>2. <i>Liouwert</i>. Er binne dy sizze, dat er alear, do 't e Alde-haof +ien beaken ynne Middelse wier, ien kastlein wenne, dy Lieowe +hjitte, in, dat min him om syn bæstens Leawe (Lieowe) weard +(hospes) neamde in dær fen dinne Leafweard, Lieuwert, Liouwert, +Liouwt.<span class='pagenum'><a name="Page_36" id="Page_36">[Pg 36]</a></span></p> + +<p>Now schrieowt min op syn heech-hollans: Leeuwarden, 'k tink +Leeuw-waarde, scil 't betjudde.</p> + +<p>3. <i>Den Haag</i>, <i>'s Gravenhage</i>, <i>'s Hage</i>. Tink hjir, læser? oan +<span class="smcap">Oldenbarneveld</span>, prins <span class="smcap">Maurits</span> in de <span class="smcap">de Witten</span>; tink oan 'e tiiden +fen ues romruftige séhelden in dizze stæd, tink oan 'e 10 deysce +fjildtocht, oan <span class="smcap">Willem I</span> in <span class="smcap">Willem II</span>, <i>yn</i> in <i>ney</i> dy tiiden, in +sizz' my den, as ick ongelyck ha, mey tu bewearen, dat min, nei dy +onderscheidene tiid n de planeten waernimmende, clipsen yn soarten +to sjen krye scoe?</p> + +<p><i>Dordt</i>. Hjir by is 't ommers genaoch de jierren 1618 in 1619 te +schrieowen, om ues hoopje te litten, dat er einling fen dy clips +sein wirde ken, hwat de namme fenne aldstæd to kennen jouwt:</p> + +<p>Dor- Door- drecht—trek—Doortrek.</p> + +<p>Trochreisgje, passeare, foarby gean; honear komt it sa noch? +Clips! clips! clips!</p> + +<p><i>St. Anna</i>. (Sus Anna). Scoe 't dær sa erch wirden wæse mey +Sus-anna, dat er ien heel doarp uet ontstien is? Min wyt, dat as +er ien pear jonge lju trouwden, dy hwat to foarbaerich wæst hiene, +dat den it St. Anna klockjen, onder 't lieden fen 't +feestklockjen, now in den ris mey bingele, omdat ongemerkt uet to +bringen, (min trouwde do oppe gis wey allegearr' ynne tjerke.) in +ho luwder dat socks gong, ho mear Sus-Anna; dær fen dinne seyt min +noch, (went it komt ommers noch wol ris to pas) dær rint ien +bytje, as dær rint hwat fen Sus as St. Anna onder.</p> + +<p><i>Grouw</i>. As dat op syn etymologisch Ge-rouw, as Gea-rouw, as op +syn Waldmans Grauw, as op syn <ins class="typo" title="Original reads su wer">suiwer</ins> Hollâns Graauw wirde ken as +wæse mat, as dat it mey folle <i>ou</i>-en allyck schat wirde mat, 't +is gâns clipsisch.</p> + +<p><i>Terschelling</i>. Eack al clipsisch. Is 't Tear (verteer) as teare +schelling? (6 <ins class="typo" title="Original reads sto ren">stoeren</ins>). As is 't ter schelvisch en ling! (<i>visch</i> +in <i>vangst</i> er net forgetten, omt dy wirden oertollig <ins class="typo" title="Partly illegible">wierne</ins>?) Den +scoe 't oafkomstich wæse fenne<span class='pagenum'><a name="Page_33a" id="Page_33a">[Pg 33]</a></span> fiscery. As hat it de namme fenne +Noardsee goden as reusen kryge, dy 't mar: ter schilling! neamden, +omt mar wey to schylen, to packen? Wy scille dær strack noch ien +stealtje fen jean by Akrom.</p> + +<p><i>Heidelberg</i>. By 'n party minscen, dy hwat lang scoen hawwe, ney +clipsen oppe poolsce hichte fen Dordt bereckene, <i>Heilige +berg</i> læsen. Hwat mat it wæse: Heide-berg as: Hei! del berg! Ick +scoe 't mey 't læste halde; went ien heide-berch jouwt net folle +frucht in ick mien, dat min dær yn dy stæd noch al ien byttje +leafhabbery foar e wynstock hat, as hawn hat. To minsten, min hat +er ien fet fen 36 foet lang in 24 foet heech.</p> + +<p>As dat fol is, as dat it leech macke wirdt troch 'e Heidelberger +godgeleardens, wyt ick net. Min kin, tinkt my, lyckwols neygean, +dat sa 'n fet noch al hwat clips meitse koe. In—ien schrander +reckenmaster hat uetcyfere, dat er by de forgaederinge fenne +Dordsce Synode mear sopen (dronken, woe 'k sizze) is, as yn e +ytlicke jieren, dat dit selde huws (dær hja do hymelkindigen by +eltsoar wierne) ta herberch tjinne.</p> + +<p><i>Ter Gouw</i> sizze de scippers; <i>Gouda</i> seit min oars op syn +Hollâns. It earste hat syn eygenscip ney it wetter: Gouw; it oare +mey wol a! Goud! as Goud! a! as mey de <i>h</i> er foär Ha! Goud! wæse, +as alde foärspelling troch 'e earste prekers dien, oppe kunst fen +it glæsschildërjen fenne <span class="smcap">Crabetten</span>. Hwa wyt it!</p> + +<p><i>De Knype</i>. Muwlk komt dit wird wol fen 't ken nype; min wyt den, +dat it benouwtheit betjudt, as, dat it er nou besocht wirdt, dær +fen dinne: as it nypt (knypt) in weder (wær) nypt (knypt) Boven in +Beneden knype.</p> + +<p><i>Drogeham</i>. Scoe 't Droge, druwge, toärre ham; der ogen ham; as op +syn Zeeuwsch in Grinslansch der hoogen (ham) wæse matte?</p> + +<p>Dat hege in druwge is altiid min to schiften. Ick jaen hjir by +noch ien riedling foär reckenmasters op, t.w.: Yn ho folle +sprongen ien flie fenne Ham ynne Knype komme kin?<span class='pagenum'><a name="Page_34a" id="Page_34a">[Pg 34]</a></span></p> + +<p><i>Rys</i>. Wær mey dit wird dochs wey komd wæse? Rys—biisemrys, rys, +to sieden; riiz, omheechstiige; forbastere fen <i>reis</i>? (Dy twae +læste wirden betjudde eack fen pleats foroarje, mar it læste kin +alle kanten uet, in sa is 't dær by Rys, in 't earste mat altiid +omheech.</p> + +<p>Alles kin min er fen meitse. In dat hat eack wær syn eygenscip yn +'t wird-sels. Tink oan 'e boal, læser! oan 'e hueshimmelers, oan +'e baenfegers, oan 'e kouedrieowers,—oan 't diarrhée, oan 't +sop—oan 'e loftbollen; oan 'e gæst (in al hwat mear riist troch +ynnimmen, ynjaen as ynsmytten) oan 'e actie's, oan 'e reisen by +nacht in by dey, mey stoomscip as stoomwein, oan lytse in greate, +goede in tjoede reisen, oan oafdiene in uetstelde reisen in oan +siskes in spreckwirdtjes fen reisgjen in rys in riiz in riize +oafkomstich.</p> + +<p>Hwat wirdt er al sa net mey <i>Rys</i> dien, mey Rys yn alle +beteikenissen fen 't wird? Hwa doar, hwa wol in hwa kin in hwa +scil dit sizze. Mar—nysgierrich is 't dat er sa 'n aerige +profetsye yn leit, dær min fen sizze mey, dat de tjinswirdige +eygener de goede folbringer fen is. Dat syn Heech Berne foar alle +tjoede clips bewarre blieowe mey—is de winsce fen myn hert!</p> + +<p><i>Rome</i><ins class="typo" title="Period added">.</ins> Min seit it is ney <span class="smcap">Romulus</span> neamd, dy foärsycker eak heech +spriik, dær 't er keuning waerd (750 jier foar <span class="smcap">Jesus</span> komste) in +earst mey wolwinne maolke great macke is; sa 't min 't wol Berome, +bereamme, beroomde, fette stæd doopt hawwe mey. Neyer hân is dat +wirdke <i>Be</i> fæst wey-fallen: min lit ommers sa wol mear ien letter +twae wey, as docht er ién as twae by ney eygen forkiesinge. Dat is +alleman lyckwol net ta betrouwd, om mar to jaen in to nimmen, sa +'t min wol. Sjogge hjir ien stealtje:</p> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">"Ik zal, sprak vader <span class="smcap">Vadius</span>, dien ouden ram eens kelen;<br /></span> +<span class="i0">Maar snijdt gij <i>me</i> onderwijl de ballen knapjes af;"<br /></span> +<span class="i2">Terwijl hij zich gebukt aan 't slachterswerk begaf.<span class='pagenum'><a name="Page_35a" id="Page_35a">[Pg 35]</a></span><br /></span> +<span class="i0">En 't knaapjen flink van hand, gehoorzaamt zijn bevelen,<br /></span> +<span class="i2">En—wip! daar ligt de boel in 't zand,<br /></span> +<span class="i2">En de arme Priester is ontmand,<br /></span> +<span class="i8">Uit misverstand.<br /></span> +<span class="i0">Spreek duid'lijk, die beveelt, gebieden is geen spelen.<br /></span> +</div></div> + +<p class="right"><span class="smcap">Bilderdijk</span>.</p> + +<p>Mar—hwat <i>Rome</i> oangiet, vader <span class="smcap">Huygens</span> tocht er eack sa oer, dat +it beroomd room, fet op fet wier.</p> + +<p>Hwat ien buwter dat dær eack al macke is, dat kenne nen pinnen +beschrieowe; min mat de stæd sjen in sjoen ha yn onderscheiden +tiiden, om dær ien tinkbiild oer to meitsen. Dær is hwat om ta +gien! As it dær eack clipses joun hawwe scil? Ja, minscen! foaral +somt Paus <span class="smcap">Gregorius</span> yn 1512 de Almanakken forbettere hat in de +clipsis er jier op jier yn bekend maeke waerden. Mar—hwat ick +fenne histoarje fen <i>Rome</i> sizze mey: de Pausen hjitte er jimmer +noch hillich. Min mient, dat dy hillige dynastie mar ienkear in +eack foar altiid har sels clipse hat. Ien duetscer uet 18/19 yeuw +seit er fen:</p> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">Kein Weib wie 's Einmal sich ergab,<br /></span> +<span class="i0">Wird künftig mehr zum Pabst erhoben;<br /></span> +<span class="i0">Denn jeder legt zuvor schon Proben<br /></span> +<span class="i0">Von seiner Manheit ab.<br /></span> +</div></div> + +<p class="right"><span class="smcap">Haug</span>.</p> + + +<p>Tiiden fen <span class="smcap">Luther</span>, <span class="smcap">Erasmus</span>, <span class="smcap">Leo</span> in <span class="smcap">Tetzel</span> binne wær yn oare +qualiteit.</p> + +<p><i>Munchen</i>. Fen Mönch, Monnik. Min seit er fen, dat dy stæd yn +fruchtberheit de measten yn <i>Europa</i> oertreft in yn sa fier +oerclipset; er is clips in herclipsis.</p> + +<p><i>Paris</i>. Wær is Paris net mey it ien as it oar? Hjir mey har teal, +dær mey har preal, dær mey har kunsten, hjir mey har kuren, dær +mey har wyttenscip, dær mey har buwgen, hjir mey har hackebirden, +dær mey har hierkrollen,<span class='pagenum'><a name="Page_36a" id="Page_36a">[Pg 36]</a></span> hjir mey har ruwckende, dær mey har +stjonkende waer—allegearr' Paris!</p> + +<p>De stæd-sels mat danich ynne mist dele. Yn 1844 mat it er sa erch +wæst ha, dat de blynen de sjenden foar ien seur in ien leur to +rjuchte brochten, omt hja better sonder eagen seagen as de oaren +mey. Min hat er mear fen heärd, lyck as in 1572 (23, 24 Aug.) +1789, 1792, 1799, 1830. Mey ién wird: Paris wier mistich; is +mistich in macket mistich.</p> + +<p>Hjir by komt my noch ien mistpraetje yn 't sin, twisce ien +scoenmacker in ien gelearde.</p> + + +<div class='center'> +<table border="0" cellpadding="4" cellspacing="0" summary=""> +<tr><td align='left'><i>Gelearde</i>.</td><td align='left'>Wel, baes! jimm' haww' ien Domeny?</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'> Hwat tinkt je fen dy man?</td></tr> +<tr><td align='left'><i>Baes</i>.</td><td align='left'>Ien slimme fraech, mynhear! foär my,</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'> Dy 'k net beänderje kin,</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>As jy mat m' earst ien andert jaen</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>Op dizze fraech, fen my:</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>Hwat waer bringt follen fen 'e baen?</td></tr> +<tr><td align='left'><i>Gelearde</i>.</td><td align='left'>(schoert oppe mouwe in laket)</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'> Wel, baes! ho miene jy,</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'> Sa wyt ick 't net.</td></tr> +<tr><td align='left'><i>Baes</i>.</td><td align='left'>Myn goede man!</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>Heär den: <i>sa</i> tinkt it my:</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>As 't ljeacht noch tjuster is, is 't den</td></tr> +<tr><td align='left'></td><td align='left'>Nen mist? Now, dat 's ues Domeny!</td></tr> +</table></div> + +<p>4. <i>Dearsum</i>. De earseam, soom, som, sum? De earste <i>um</i>? In sa +Dea 's um, hiem, plack, sté? Dearsum? Deare se him? Gelearden mey +'e beslisse; mar 't scil wol sa hwat wæse, to minsten as min er +ien hondert jier twae oer practisearje wol, scil min wol wyte, +hwat Dearsum is.</p> + +<p><i>Rotterdam</i>. Rotten (bisten) oppe daem? slimme daem; slim, as +rotten oppe daem? It komt to minsten fen it wetter: <i>rotte</i>. As +scoene de Rotterdammers de namme fen<span class='pagenum'><a name="Page_37" id="Page_37">[Pg 37]</a></span> ien schelnamme halden hawwe, +fen Schiedam? dat hja seinen': 't rot al ter dam; 't forgiet ta +slyck, modder.</p> + +<p>'t Rottet alles to slyck (dam)<ins class="typo" title="Period added">.</ins> As giet it libben fen alle minscen +net ney Rotterdam?</p> + +<p>De iene macket de reis quart, de oare lang; de iene hat ien +pleisierige, de oare ien beswierlicke, de iene ien foardelige, de +oare ien scheadlicke reis, mar alle minscen komme op 't læst oer +<i>Dearsum</i> ney <i>Rotterdam</i>, in dær fen dinne hoopje wy allegearre +yn <i>Hemelumer Oldephaer'</i>, mar net yn <i>Noordwolde</i> to kommen.</p> + +<p>Wy begjinne ues reis fen <i>Schoot</i> in <i>Poppenwier</i>. Dær fen dinne +geane ien hele boel rjuecht uet, oer <i>Lytsewierum</i>, ney de greate +stæd. Oaren meitse it ien bytje oars, in rinne <i>Lytsewierum</i> +foarby, geane troch <i>Ytens</i> in <i>Wyns</i>, as <i>Alde</i> in <i>Nye Tryn</i>, +blieowe to lang yn <i>Vrouwbuert</i>, forslingerje sims ney <i>Loyengea</i>, +ney de <i>Knype</i> in <i>Jiskenhuesen</i>; oaren studeare hwat to +<i>Nieuw-kruisland</i>, oaren besiikje quansquiis de <i>Hemelsce berch</i>, +as komme yn selscip fen studinten fen <i>Ald-</i> as <i>Nykerk</i> in sa +hwat hinne; mar fen dizze in jinge komme er noch al folle ris +ewentjes to <i>Peins</i> as to <i>Weinterp</i>; forslingerje now in den ris +ney <i>St. Anna</i> in sa oer <i>Swartsluws</i> ney <i>Rotterdam</i>. Inkelden +mey to <i>Blija</i>, to <i>Hichtum</i> as to <i>Wolsum</i> goede daegen slyte; as +lang <i>Ingelummer</i> in <i>Burgummer</i> wæse, ienders giet it eack al de +alde wey op.</p> + +<p><i>Broek</i>. Dær binne fen sels alle froulju ynne bruwk. Hat muwlk ien +fenne Amazonen (Dowen mei bruwken oan) mey opset sin ien doarp +oanlein, om de eare fenne frouljues bruwk foär iiwich op to +halden? Min fynt se noch al mear yn ues Lân: <i>Noardbroek</i>, +<i>Zuidbroek</i>, <i>Bennebroek</i>, <i>Donkerbroek</i>, in hwa wyt wær min al +mear nen Broeken hat, dær min se al heel net mient to hawwen!</p> + +<p><i>Schiedam</i>. Hwat scil min er fen meitse? Scoe it eack fenne +Ingelscen oafkomstich wæse; dy, omt se sly nen gin (jenever) +binne, in dær bæste soarte founen, fen bliidscip floekten (dat +dogge se mear) seinen: 's God dam? dat dit swietjes<span class='pagenum'><a name="Page_38" id="Page_38">[Pg 38]</a></span> wey yn Scho- +Sche- Schiedam foroare is? As scoe 't posteriori gien wæse?—Min +mey reckenje, sa fier in sa heech as min wol, de clipsen to +bereckenjen oppe hichte fen <i>Schiedam</i>, in egaelwey it begjin, +midden in ein oan to wiisen, in de greatte yn tommen to sizzen—sa +'n minsce hat er noait wæst in scil er eack noait komme. Né, alle +ministers, hegeschoällen mey alle perfesters, alle reckenmasters +mey 'n oar, dy er op Gods gansce ierdbodem wenje, binne dær net ta +yn steat. De matigheits-, de aofschaffings in alle oare +genoatscippen mey har bæst dwaen, om geschikte ystreminten to +kryen, wær troch 't min se sonder schea troch sjen ken, dit is de +cirkel-quadratuer ynne sedekinde in it macket de beschaewinge +gelyck oan ien oaneindige breuk, dy de ienheit wol neyer in neyby +komme, mar noait alheel uetdrucke ken.</p> + +<p>Socke clipsen to bereckenjen, dær mochten de Almanakmaekers dochs +wol ris mey begjinne!</p> + +<p><i>Schiedam</i> mey fen dinne wæse wær 't wol—wy sizze noch: "God +damje 't!"</p> + +<p><i>Loyengea</i>. Is dit it alde <ins class="typo" title="Quote mark added">"</ins>Luilekkerland" it gea fen lântlopers +in luiwammesen? it Loyengea? 't gea, dat net folle opbringt? It +hjit mey <i>Goëngea</i> de lege gea'n; legean, seit min ynne wânling. +Is er eack oerienkomst to siikjen yn Loyela in Loyenga? It rymt +foar in efter to minsten, in as de beyde eynen lyck lizze, passe +de middens den eack net op eltsoar? De dichters ryme ommers eack +mar mey ien, twae letters, in min seit den lyckwols: "dat rymt +alheel, dat rymt moay!"</p> + +<p><span class="smcap">Klopstock</span> (de forneamde sjonger fenne Messiade) waerd troch 'e +learmaster fen <span class="smcap">Claudius</span> net onder 'e dichters reckene, omt syn +sangen net rymden in hy sei tjin <span class="smcap">Claudius</span>: "hier ein Ohr! und da +ein Ohr! das reimt!" Min hat rymers mey de letter in mey de geest.</p> + +<p><i>Dykshoek</i>. Op 't Bildt. Wærom neamt min dat Bil? sa dat min sizze +ken: de hoek oppe Bildyk, kreckt as ick sims wol sizzen hearde: op +it bil hawwe de bargen<span class='pagenum'><a name="Page_39" id="Page_39">[Pg 39]</a></span> eack eagen. 't Is wier, bilbeeren seit min +eack; mar dat giet omme mackelickheit foar 't uetsprecken: in +buwte dat, bilboeren binne alle boeren. It alde wird, seit ien +alde-tealkenner, betjudt: Be-ïled—bewettere—bestroomd mey +wetter; dærom 't Dykshoekje: 't P. hoekje.</p> + +<p><i>Ammen</i>, <i>ommen</i>, <i>gea-en</i>. Folle nammen fen stæden in doarpen hat +min yn ues lân, dy sa sluete. Yn ues <i>Fryslân</i> hat min folle <i>um</i> +(om) in <i>gea</i>. <i>Gea</i> wirdt oer 't algemien wol forstien in halden +foar: <i>earne</i> (ergens) <i>streek</i>, <i>lân</i>, <i>contreye</i>. <i>Iestergea</i>, +<i>Follegea</i>, <i>Duennegea</i> in dat duennet in geaet sa ien great deel +fen uws provincie troch.</p> + +<p>Mar as <i>am</i> in <i>um</i> allegeärre sa fier wey socht wirde scille, as +dit mey <i>Koudum</i> (Kowe-dom?) in <i>Ackrum</i> 't gefal is, den hawwe de +Mythologisten noch hwat to forhackstuwckjen.</p> + +<p>Fen <i>Akrom</i> wirdt <i>sa</i> sein: De reusen, (min ken se, mey har +schonken fen 20 jelne, sa fluch as de wyn in sa great as de +Alde-haof; min wyt, ho 't se sprongen as wynhounnen; mey bar +lieuwe koppen, slangehuwden, eagen as folle moännen, hier as +boartsels—ien bosch lyckmey toscen as stienrotsen; ien luwd, dat +6 oeren fier yn <i>'t</i> roun heärd waerd; dy 'n haey behimmelen +kreckt as wy ien iel; rewieren yn ién swolch leech dronken; it +iiser briiken mey har hânnen as wy it glæs as ien breakoarste, in +de beämmen del traepen as gæs) now, socke reusen macken effentjes +it farwetter fen <i>Irnsum</i> nei <i>Akrom</i>. Mar har forstân wier yn +allen sa great net as bar lichmen; in min wist do eack noch fen +gen waterstaet in ingenieur, lyck as now. Mey 'n rep hierne se dat +sleattje uetsmyten', mar—ién fen dy alde polderjonges (de +putbaes) gong 'ris ewentjes mey de earmen oere nael feone Akrommer +toer lizzen, seach by 't wirk lâns in raop: <i>A!! krom!!</i> lyck as +min noch sljucht wey seit: <i>Akrom</i>.</p> + +<p>Mear documinten in meditaesjes oer clipsery hat min ynne Visoenen +fen <span class="smcap">Yntje Janszoon</span>, Dr. <span class="smcap">Ludeman</span>, <span class="smcap">Laurenbergch</span>; Mathematische +Verlustigingen, Jobsiade, de Domenys<span class='pagenum'><a name="Page_40" id="Page_40">[Pg 40]</a></span> hifke, Dr. <span class="smcap">Strausz</span>, +Bijdragen tot de huishouding van staat fen <ins class="typo" title="Possibly Dr.">dr.</ins> <span class="smcap">Eekma</span>, Moeder de +Gans, Thijl Uilenspiegel, Bunjans Christenreize, de wandelende +siele in s.f., <span class="smcap">Clement Marot</span>, de geest van <span class="smcap">Jan Tamboer</span>, Bijdragen +tot het lagere schoolwezen in Nederland van <span class="smcap">Rein Beerda</span>, it Rad +van Avontuer, <span class="smcap">Klaes Klim</span>, studintenleven in Typen; Handleidinge om +de menschelijke stem te bespelen, conjac met zout, de rok van +Trier toegelicht, in mear oare bekinde in onbekinde +taljeachtingen, handliedingen, awentoeren, wandelende sielen, +bijdragen, verlustigingen, lear- in kerkredens, visioenen in sa +fierder.</p> + +<p><i>Post Scriptum</i>. Min wyt hwat greate clips <span class="smcap">Jeremyas Dekker</span> yn syn +<i>Betooverde</i> wereld oan 't ljeacht brocht hat; mar minder bekind +is 't muwlk, hwat vader <span class="smcap">Huygens</span> seit:</p> + +<div class="poem"><div class="stanza"> +<span class="i0">"Wij oversondighen den Duyvel, van wien men noyt las,<br /></span> +<span class="i0">Dat hij woekeraar, dronckaert of hoerejager was."<br /></span> +</div></div> + +<p>Hwa haldt lyckwols de Diwel net foär it greatste clipsbeest, dat +er is?!</p> + +<div class="padding"> +<div class="footnotes"><h3>FUOTNOATEN:</h3> + +<div class="footnote"><p><a name="Footnote_A_1" id="Footnote_A_1"></a><a href="#FNanchor_A_1"><span class="label">[A]</span></a> Læsten noch sey er immen: "praetje fen dingen—wy +hawwe ien hele wycke wæst dat we gen wear hienen!"</p></div> + +<div class="footnote"><p><a name="Footnote_B_2" id="Footnote_B_2"></a><a href="#FNanchor_B_2"><span class="label">[B]</span></a> <i>Wysheit</i> is hjir nomd as synonym mey <i>ryckdom</i>, +folgens de Grammatica fen <span class="smcap">Rabener</span>.</p></div> + +<div class="footnote"><p><a name="Footnote_C_3" id="Footnote_C_3"></a><a href="#FNanchor_C_3"><span class="label">[C]</span></a> Min ken dochs de alde schouwman, dy de sielen fen de +iéne waol ney de oare bringt? Sa net, ienders scil min wol mey him +yn kennis komme.</p></div> + +<div class="footnote"><p><a name="Footnote_D_4" id="Footnote_D_4"></a><a href="#FNanchor_D_4"><span class="label">[D]</span></a> De Grieken in Romeinen treauwen har deaden ien Obôlus +ynne muwle: dær Charon har foar oersette. Ien Obôlus wier 't +sæchste part fen ien drachme, in macke 10 chalci. Sa'n Obôlus wier +om in de by 6½ cint as ien braspenning, 10 duiten.</p></div> + +<div class="footnote"><p><a name="Footnote_E_5" id="Footnote_E_5"></a><a href="#FNanchor_E_5"><span class="label">[E]</span></a> Passegiers, dy net klear wierne mey de fracht in sa +dwaende, har saeken net goe' beadminestreerd hiene, moasten 100 +jier omswerwe.</p></div> + +<div class="footnote"><p><a name="Footnote_F_6" id="Footnote_F_6"></a><a href="#FNanchor_F_6"><span class="label">[F]</span></a> Charon doelt hjir fæst op minsken lyck as dy alden +earst wierne: <span class="smcap">Methueselim</span> groeide ommers mar 969 jier!</p></div> + +<div class="footnote"><p><a name="Footnote_G_7" id="Footnote_G_7"></a><a href="#FNanchor_G_7"><span class="label">[G]</span></a> <span class="smcap">Henoch</span> in <span class="smcap">Elyas</span>—de iene mey'n loftbol in de oare mey +'e fjoerwein (stoomwein).</p></div> + +<div class="footnote"><p><a name="Footnote_H_8" id="Footnote_H_8"></a><a href="#FNanchor_H_8"><span class="label">[H]</span></a> Dat wier fæst eack sa yn <small>NAPOLEONS</small> tiiden, do 't it +<i>brea</i> sa <i>djoer</i> in de <i>kanonnekost</i> (nye recruten) sa <i>goedkeap</i> +wier: vivat <small>CHARON</small>!!</p></div> + +<div class="footnote"><p><a name="Footnote_I_9" id="Footnote_I_9"></a><a href="#FNanchor_I_9"><span class="label">[I]</span></a> <i>Faryseé</i> betjudt <i>aofschacte</i> seit ues Pastoor.</p></div> + +<div class="footnote"><p><a name="Footnote_J_10" id="Footnote_J_10"></a><a href="#FNanchor_J_10"><span class="label">[J]</span></a> Altiid.</p></div> + +<div class="footnote"><p><a name="Footnote_K_11" id="Footnote_K_11"></a><a href="#FNanchor_K_11"><span class="label">[K]</span></a> gen, nen, net.</p></div> + +<div class="footnote"><p><a name="Footnote_L_12" id="Footnote_L_12"></a><a href="#FNanchor_L_12"><span class="label">[L]</span></a> Ds. <span class="smcap">Goot</span>, ôver de oogziekten yn de Vaderlandsche +Letteroefeningen.</p></div> + +<div class="footnote"><p><a name="Footnote_M_13" id="Footnote_M_13"></a><a href="#FNanchor_M_13"><span class="label">[M]</span></a> Min mat wyte, dat <span class="smcap">Mahomed</span> to <i>Mecca</i> yn ien iiseren +kiste ynne loft sweeft, troch middel fen seilstien.</p></div> + +<div class="footnote"><p><a name="Footnote_N_14" id="Footnote_N_14"></a><a href="#FNanchor_N_14"><span class="label">[N]</span></a> De moänne.</p></div> + +<div class="footnote"><p><a name="Footnote_O_15" id="Footnote_O_15"></a><a href="#FNanchor_O_15"><span class="label">[O]</span></a> Ien forneamd schilderer, Rymer in wirktuechkindedige, +dy ynne læste jierren to <i>Grouw</i> bloeyde.</p></div></div></div> + +<div class="padding"> +<div class="trnote"> +<p>Transcriber's notes</p> + +<p>Obvious typographical errors have been corrected, this is indicated in the +html <ins class="typo" title="Typographical error">like this</ins>--hover +mouse over for explanation.</p> + +<p>There was a printer error in page numbering as page numbers 33, 34, 35 and 36 were re-used. +An original copy was consulted to be sure that these were not missing or +duplicate pages.</p></div></div> + + + + + + + + + +<pre> + + + + + +End of the Project Gutenberg EBook of Clipsrymkes, by H. G. van der Veen + +*** END OF THIS PROJECT GUTENBERG EBOOK CLIPSRYMKES *** + +***** This file should be named 19864-h.htm or 19864-h.zip ***** +This and all associated files of various formats will be found in: + http://www.gutenberg.org/1/9/8/6/19864/ + +Produced by Frank van Drogen, Christine D. and the Online +Distributed Proofreading Team at http://www.pgdp.net (This +book was produced from scanned images of public domain +material from the Google Print project.) With special +thanks to Hillie Plantinga for context reading and SL for +providing higher resolution scans. + + +Updated editions will replace the previous one--the old editions +will be renamed. + +Creating the works from public domain print editions means that no +one owns a United States copyright in these works, so the Foundation +(and you!) can copy and distribute it in the United States without +permission and without paying copyright royalties. Special rules, +set forth in the General Terms of Use part of this license, apply to +copying and distributing Project Gutenberg-tm electronic works to +protect the PROJECT GUTENBERG-tm concept and trademark. Project +Gutenberg is a registered trademark, and may not be used if you +charge for the eBooks, unless you receive specific permission. If you +do not charge anything for copies of this eBook, complying with the +rules is very easy. You may use this eBook for nearly any purpose +such as creation of derivative works, reports, performances and +research. They may be modified and printed and given away--you may do +practically ANYTHING with public domain eBooks. Redistribution is +subject to the trademark license, especially commercial +redistribution. + + + +*** START: FULL LICENSE *** + +THE FULL PROJECT GUTENBERG LICENSE +PLEASE READ THIS BEFORE YOU DISTRIBUTE OR USE THIS WORK + +To protect the Project Gutenberg-tm mission of promoting the free +distribution of electronic works, by using or distributing this work +(or any other work associated in any way with the phrase "Project +Gutenberg"), you agree to comply with all the terms of the Full Project +Gutenberg-tm License (available with this file or online at +http://gutenberg.org/license). + + +Section 1. General Terms of Use and Redistributing Project Gutenberg-tm +electronic works + +1.A. By reading or using any part of this Project Gutenberg-tm +electronic work, you indicate that you have read, understand, agree to +and accept all the terms of this license and intellectual property +(trademark/copyright) agreement. If you do not agree to abide by all +the terms of this agreement, you must cease using and return or destroy +all copies of Project Gutenberg-tm electronic works in your possession. +If you paid a fee for obtaining a copy of or access to a Project +Gutenberg-tm electronic work and you do not agree to be bound by the +terms of this agreement, you may obtain a refund from the person or +entity to whom you paid the fee as set forth in paragraph 1.E.8. + +1.B. "Project Gutenberg" is a registered trademark. It may only be +used on or associated in any way with an electronic work by people who +agree to be bound by the terms of this agreement. There are a few +things that you can do with most Project Gutenberg-tm electronic works +even without complying with the full terms of this agreement. See +paragraph 1.C below. There are a lot of things you can do with Project +Gutenberg-tm electronic works if you follow the terms of this agreement +and help preserve free future access to Project Gutenberg-tm electronic +works. See paragraph 1.E below. + +1.C. The Project Gutenberg Literary Archive Foundation ("the Foundation" +or PGLAF), owns a compilation copyright in the collection of Project +Gutenberg-tm electronic works. Nearly all the individual works in the +collection are in the public domain in the United States. If an +individual work is in the public domain in the United States and you are +located in the United States, we do not claim a right to prevent you from +copying, distributing, performing, displaying or creating derivative +works based on the work as long as all references to Project Gutenberg +are removed. Of course, we hope that you will support the Project +Gutenberg-tm mission of promoting free access to electronic works by +freely sharing Project Gutenberg-tm works in compliance with the terms of +this agreement for keeping the Project Gutenberg-tm name associated with +the work. You can easily comply with the terms of this agreement by +keeping this work in the same format with its attached full Project +Gutenberg-tm License when you share it without charge with others. + +1.D. The copyright laws of the place where you are located also govern +what you can do with this work. Copyright laws in most countries are in +a constant state of change. If you are outside the United States, check +the laws of your country in addition to the terms of this agreement +before downloading, copying, displaying, performing, distributing or +creating derivative works based on this work or any other Project +Gutenberg-tm work. The Foundation makes no representations concerning +the copyright status of any work in any country outside the United +States. + +1.E. Unless you have removed all references to Project Gutenberg: + +1.E.1. The following sentence, with active links to, or other immediate +access to, the full Project Gutenberg-tm License must appear prominently +whenever any copy of a Project Gutenberg-tm work (any work on which the +phrase "Project Gutenberg" appears, or with which the phrase "Project +Gutenberg" is associated) is accessed, displayed, performed, viewed, +copied or distributed: + +This eBook is for the use of anyone anywhere at no cost and with +almost no restrictions whatsoever. You may copy it, give it away or +re-use it under the terms of the Project Gutenberg License included +with this eBook or online at www.gutenberg.org + +1.E.2. If an individual Project Gutenberg-tm electronic work is derived +from the public domain (does not contain a notice indicating that it is +posted with permission of the copyright holder), the work can be copied +and distributed to anyone in the United States without paying any fees +or charges. If you are redistributing or providing access to a work +with the phrase "Project Gutenberg" associated with or appearing on the +work, you must comply either with the requirements of paragraphs 1.E.1 +through 1.E.7 or obtain permission for the use of the work and the +Project Gutenberg-tm trademark as set forth in paragraphs 1.E.8 or +1.E.9. + +1.E.3. If an individual Project Gutenberg-tm electronic work is posted +with the permission of the copyright holder, your use and distribution +must comply with both paragraphs 1.E.1 through 1.E.7 and any additional +terms imposed by the copyright holder. Additional terms will be linked +to the Project Gutenberg-tm License for all works posted with the +permission of the copyright holder found at the beginning of this work. + +1.E.4. Do not unlink or detach or remove the full Project Gutenberg-tm +License terms from this work, or any files containing a part of this +work or any other work associated with Project Gutenberg-tm. + +1.E.5. Do not copy, display, perform, distribute or redistribute this +electronic work, or any part of this electronic work, without +prominently displaying the sentence set forth in paragraph 1.E.1 with +active links or immediate access to the full terms of the Project +Gutenberg-tm License. + +1.E.6. You may convert to and distribute this work in any binary, +compressed, marked up, nonproprietary or proprietary form, including any +word processing or hypertext form. However, if you provide access to or +distribute copies of a Project Gutenberg-tm work in a format other than +"Plain Vanilla ASCII" or other format used in the official version +posted on the official Project Gutenberg-tm web site (www.gutenberg.org), +you must, at no additional cost, fee or expense to the user, provide a +copy, a means of exporting a copy, or a means of obtaining a copy upon +request, of the work in its original "Plain Vanilla ASCII" or other +form. Any alternate format must include the full Project Gutenberg-tm +License as specified in paragraph 1.E.1. + +1.E.7. Do not charge a fee for access to, viewing, displaying, +performing, copying or distributing any Project Gutenberg-tm works +unless you comply with paragraph 1.E.8 or 1.E.9. + +1.E.8. You may charge a reasonable fee for copies of or providing +access to or distributing Project Gutenberg-tm electronic works provided +that + +- You pay a royalty fee of 20% of the gross profits you derive from + the use of Project Gutenberg-tm works calculated using the method + you already use to calculate your applicable taxes. The fee is + owed to the owner of the Project Gutenberg-tm trademark, but he + has agreed to donate royalties under this paragraph to the + Project Gutenberg Literary Archive Foundation. Royalty payments + must be paid within 60 days following each date on which you + prepare (or are legally required to prepare) your periodic tax + returns. Royalty payments should be clearly marked as such and + sent to the Project Gutenberg Literary Archive Foundation at the + address specified in Section 4, "Information about donations to + the Project Gutenberg Literary Archive Foundation." + +- You provide a full refund of any money paid by a user who notifies + you in writing (or by e-mail) within 30 days of receipt that s/he + does not agree to the terms of the full Project Gutenberg-tm + License. You must require such a user to return or + destroy all copies of the works possessed in a physical medium + and discontinue all use of and all access to other copies of + Project Gutenberg-tm works. + +- You provide, in accordance with paragraph 1.F.3, a full refund of any + money paid for a work or a replacement copy, if a defect in the + electronic work is discovered and reported to you within 90 days + of receipt of the work. + +- You comply with all other terms of this agreement for free + distribution of Project Gutenberg-tm works. + +1.E.9. If you wish to charge a fee or distribute a Project Gutenberg-tm +electronic work or group of works on different terms than are set +forth in this agreement, you must obtain permission in writing from +both the Project Gutenberg Literary Archive Foundation and Michael +Hart, the owner of the Project Gutenberg-tm trademark. Contact the +Foundation as set forth in Section 3 below. + +1.F. + +1.F.1. Project Gutenberg volunteers and employees expend considerable +effort to identify, do copyright research on, transcribe and proofread +public domain works in creating the Project Gutenberg-tm +collection. Despite these efforts, Project Gutenberg-tm electronic +works, and the medium on which they may be stored, may contain +"Defects," such as, but not limited to, incomplete, inaccurate or +corrupt data, transcription errors, a copyright or other intellectual +property infringement, a defective or damaged disk or other medium, a +computer virus, or computer codes that damage or cannot be read by +your equipment. + +1.F.2. LIMITED WARRANTY, DISCLAIMER OF DAMAGES - Except for the "Right +of Replacement or Refund" described in paragraph 1.F.3, the Project +Gutenberg Literary Archive Foundation, the owner of the Project +Gutenberg-tm trademark, and any other party distributing a Project +Gutenberg-tm electronic work under this agreement, disclaim all +liability to you for damages, costs and expenses, including legal +fees. YOU AGREE THAT YOU HAVE NO REMEDIES FOR NEGLIGENCE, STRICT +LIABILITY, BREACH OF WARRANTY OR BREACH OF CONTRACT EXCEPT THOSE +PROVIDED IN PARAGRAPH F3. YOU AGREE THAT THE FOUNDATION, THE +TRADEMARK OWNER, AND ANY DISTRIBUTOR UNDER THIS AGREEMENT WILL NOT BE +LIABLE TO YOU FOR ACTUAL, DIRECT, INDIRECT, CONSEQUENTIAL, PUNITIVE OR +INCIDENTAL DAMAGES EVEN IF YOU GIVE NOTICE OF THE POSSIBILITY OF SUCH +DAMAGE. + +1.F.3. LIMITED RIGHT OF REPLACEMENT OR REFUND - If you discover a +defect in this electronic work within 90 days of receiving it, you can +receive a refund of the money (if any) you paid for it by sending a +written explanation to the person you received the work from. If you +received the work on a physical medium, you must return the medium with +your written explanation. The person or entity that provided you with +the defective work may elect to provide a replacement copy in lieu of a +refund. If you received the work electronically, the person or entity +providing it to you may choose to give you a second opportunity to +receive the work electronically in lieu of a refund. If the second copy +is also defective, you may demand a refund in writing without further +opportunities to fix the problem. + +1.F.4. Except for the limited right of replacement or refund set forth +in paragraph 1.F.3, this work is provided to you 'AS-IS', WITH NO OTHER +WARRANTIES OF ANY KIND, EXPRESS OR IMPLIED, INCLUDING BUT NOT LIMITED TO +WARRANTIES OF MERCHANTIBILITY OR FITNESS FOR ANY PURPOSE. + +1.F.5. Some states do not allow disclaimers of certain implied +warranties or the exclusion or limitation of certain types of damages. +If any disclaimer or limitation set forth in this agreement violates the +law of the state applicable to this agreement, the agreement shall be +interpreted to make the maximum disclaimer or limitation permitted by +the applicable state law. The invalidity or unenforceability of any +provision of this agreement shall not void the remaining provisions. + +1.F.6. INDEMNITY - You agree to indemnify and hold the Foundation, the +trademark owner, any agent or employee of the Foundation, anyone +providing copies of Project Gutenberg-tm electronic works in accordance +with this agreement, and any volunteers associated with the production, +promotion and distribution of Project Gutenberg-tm electronic works, +harmless from all liability, costs and expenses, including legal fees, +that arise directly or indirectly from any of the following which you do +or cause to occur: (a) distribution of this or any Project Gutenberg-tm +work, (b) alteration, modification, or additions or deletions to any +Project Gutenberg-tm work, and (c) any Defect you cause. + + +Section 2. Information about the Mission of Project Gutenberg-tm + +Project Gutenberg-tm is synonymous with the free distribution of +electronic works in formats readable by the widest variety of computers +including obsolete, old, middle-aged and new computers. It exists +because of the efforts of hundreds of volunteers and donations from +people in all walks of life. + +Volunteers and financial support to provide volunteers with the +assistance they need, is critical to reaching Project Gutenberg-tm's +goals and ensuring that the Project Gutenberg-tm collection will +remain freely available for generations to come. In 2001, the Project +Gutenberg Literary Archive Foundation was created to provide a secure +and permanent future for Project Gutenberg-tm and future generations. +To learn more about the Project Gutenberg Literary Archive Foundation +and how your efforts and donations can help, see Sections 3 and 4 +and the Foundation web page at http://www.pglaf.org. + + +Section 3. Information about the Project Gutenberg Literary Archive +Foundation + +The Project Gutenberg Literary Archive Foundation is a non profit +501(c)(3) educational corporation organized under the laws of the +state of Mississippi and granted tax exempt status by the Internal +Revenue Service. The Foundation's EIN or federal tax identification +number is 64-6221541. Its 501(c)(3) letter is posted at +http://pglaf.org/fundraising. Contributions to the Project Gutenberg +Literary Archive Foundation are tax deductible to the full extent +permitted by U.S. federal laws and your state's laws. + +The Foundation's principal office is located at 4557 Melan Dr. S. +Fairbanks, AK, 99712., but its volunteers and employees are scattered +throughout numerous locations. Its business office is located at +809 North 1500 West, Salt Lake City, UT 84116, (801) 596-1887, email +business@pglaf.org. Email contact links and up to date contact +information can be found at the Foundation's web site and official +page at http://pglaf.org + +For additional contact information: + Dr. Gregory B. Newby + Chief Executive and Director + gbnewby@pglaf.org + +Section 4. Information about Donations to the Project Gutenberg +Literary Archive Foundation + +Project Gutenberg-tm depends upon and cannot survive without wide +spread public support and donations to carry out its mission of +increasing the number of public domain and licensed works that can be +freely distributed in machine readable form accessible by the widest +array of equipment including outdated equipment. Many small donations +($1 to $5,000) are particularly important to maintaining tax exempt +status with the IRS. + +The Foundation is committed to complying with the laws regulating +charities and charitable donations in all 50 states of the United +States. Compliance requirements are not uniform and it takes a +considerable effort, much paperwork and many fees to meet and keep up +with these requirements. We do not solicit donations in locations +where we have not received written confirmation of compliance. To +SEND DONATIONS or determine the status of compliance for any +particular state visit http://pglaf.org + +While we cannot and do not solicit contributions from states where we +have not met the solicitation requirements, we know of no prohibition +against accepting unsolicited donations from donors in such states who +approach us with offers to donate. + +International donations are gratefully accepted, but we cannot make +any statements concerning tax treatment of donations received from +outside the United States. U.S. laws alone swamp our small staff. + +Please check the Project Gutenberg Web pages for current donation +methods and addresses. Donations are accepted in a number of other +ways including checks, online payments and credit card +donations. To donate, please visit: http://pglaf.org/donate + + +Section 5. General Information About Project Gutenberg-tm electronic +works. + +Professor Michael S. Hart is the originator of the Project Gutenberg-tm +concept of a library of electronic works that could be freely shared +with anyone. For thirty years, he produced and distributed Project +Gutenberg-tm eBooks with only a loose network of volunteer support. + +Project Gutenberg-tm eBooks are often created from several printed +editions, all of which are confirmed as Public Domain in the U.S. +unless a copyright notice is included. Thus, we do not necessarily +keep eBooks in compliance with any particular paper edition. + +Most people start at our Web site which has the main PG search facility: + + http://www.gutenberg.org + +This Web site includes information about Project Gutenberg-tm, +including how to make donations to the Project Gutenberg Literary +Archive Foundation, how to help produce our new eBooks, and how to +subscribe to our email newsletter to hear about new eBooks. + +*** END: FULL LICENSE *** + + + +</pre> + +</body> +</html> + diff --git a/19864-h/images/crest.jpg b/19864-h/images/crest.jpg Binary files differnew file mode 100644 index 0000000..6ead235 --- /dev/null +++ b/19864-h/images/crest.jpg diff --git a/LICENSE.txt b/LICENSE.txt new file mode 100644 index 0000000..6312041 --- /dev/null +++ b/LICENSE.txt @@ -0,0 +1,11 @@ +This eBook, including all associated images, markup, improvements, +metadata, and any other content or labor, has been confirmed to be +in the PUBLIC DOMAIN IN THE UNITED STATES. + +Procedures for determining public domain status are described in +the "Copyright How-To" at https://www.gutenberg.org. + +No investigation has been made concerning possible copyrights in +jurisdictions other than the United States. Anyone seeking to utilize +this eBook outside of the United States should confirm copyright +status under the laws that apply to them. diff --git a/README.md b/README.md new file mode 100644 index 0000000..d9c9890 --- /dev/null +++ b/README.md @@ -0,0 +1,2 @@ +Project Gutenberg (https://www.gutenberg.org) public repository for +eBook #19864 (https://www.gutenberg.org/ebooks/19864) |
