diff options
| author | Roger Frank <rfrank@pglaf.org> | 2025-10-14 20:02:35 -0700 |
|---|---|---|
| committer | Roger Frank <rfrank@pglaf.org> | 2025-10-14 20:02:35 -0700 |
| commit | 7fe1874b634214b62320258d184e021b8942556e (patch) | |
| tree | 46a0ebc3a1101aa165cd450151b278691d6b3ab5 | |
| -rw-r--r-- | .gitattributes | 3 | ||||
| -rw-r--r-- | 34881-0.txt | 3081 | ||||
| -rw-r--r-- | 34881-0.zip | bin | 0 -> 44971 bytes | |||
| -rw-r--r-- | LICENSE.txt | 11 | ||||
| -rw-r--r-- | README.md | 2 |
5 files changed, 3097 insertions, 0 deletions
diff --git a/.gitattributes b/.gitattributes new file mode 100644 index 0000000..6833f05 --- /dev/null +++ b/.gitattributes @@ -0,0 +1,3 @@ +* text=auto +*.txt text +*.md text diff --git a/34881-0.txt b/34881-0.txt new file mode 100644 index 0000000..e655da3 --- /dev/null +++ b/34881-0.txt @@ -0,0 +1,3081 @@ +The Project Gutenberg EBook of Meno, by Plato + +This eBook is for the use of anyone anywhere at no cost and with +almost no restrictions whatsoever. You may copy it, give it away or +re-use it under the terms of the Project Gutenberg License included +with this eBook or online at www.gutenberg.org + + +Title: Meno + +Author: Plato + +Translator: Charilaos Papantoniou + +Release Date: January 8, 2011 [EBook #34881] + +Language: Greek + +Character set encoding: UTF-8 + +*** START OF THIS PROJECT GUTENBERG EBOOK MENO *** + + + + +Produced by Sophia Canoni. Book provided by Iason Konstantinides + + + + +Note: The tonic system has been changed from polytonic to monotonic. The +spelling of the book has not been changed otherwise. Words with bold +characters are enclosed in &. Footnotes have been converted to endnotes. +A missing word is enclosed in []. + +Σημείωση: Το τονικό σύστημα έχει αλλάξει από πολυτονικό σε μονοτονικό. +Κατά τα άλλα έχει διατηρηθεί η ορθογραφία του βιβλίου. Λέξεις με έντονους +χαρακτήρες περικλείονται σε &. Οι υποσημειώσςεις σελίδων έχουν μεταφερθεί +στο τέλος του βιβλίου. Μια λέξις που λείπει υποδεικνύεται από []. + + + +ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΦΕΞΗ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΣΥΓΓΡΑΦΕΩΝ + +ΠΛΑΤΩΝΟΣ + + +ΜΕΤΑΦΡΑΣΙΣ +Χ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ + +ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΦΕΞΗ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΣΥΓΓΡΑΦΕΩΝ + + + +ΠΛΑΤΩΝΟΣ +ΜΕΝΩΝ + + + +ΜΕΤΑΦΡΑΣΙΣ +Χ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ + +ΠΛΑΤΩΝΟΣ + + + +ΜΕΝΩΝ +Ή ΠΕΡΙ ΑΡΕΤΗΣ + + +ΠΡΟΣΩΠΑ ΤΟΥ ΔΙΑΛΟΓΟΥ + +ΜΕΝΩΝ +ΣΩΚΡΑΤΗΣ +ΓΑΪΣ ΜΕΝΩΝΟΣ +ΑΝΥΤΟΣ + + + +Η κυρία υπόθεσις είναι αν η αρετή είναι διδακτή ή ασκητή ή δεν είναι +τοιούτον, αλλά φύσει ενυπάρχει εις τους ανθρώπους. — Κατά τον A s t +το κύριον ζήτημα δεν λύεται αλλά μόνον ενδείξεις παρέχονται, ότι η +αρετή δεν δύναται να είναι διδακτή, διότι ουδείς διδάσκαλος αυτής +δύναται να ευρεθή και μόνον εκ θείας μοίρας είναι δυνατόν να δοθή εις +έν άτομον. Εν τούτοις με την εξήγησιν αυτήν θα εχαρακτηρίζετο ως +άλογος και τυφλή ενέργεια, — όπερ είναι εντελώς αντίθετον προς την +Πλατωτικήν Φιλοσοφίαν. — Ο διάλογος ούτος συνάπτεται προς τον Γοργίαν +και Πρωταγόραν, συνεγράφη δε πάντως μετά το 395 π. Χ. + +Μένων + Ειμπορείς να μου ειπής, ω Σωκράτη, εάν την αρετήν δυνάμεθα να την + αποκτήσωμεν δια της διδασκαλίας ή αρκεί μόνον η τριβή και η πείρα; ή + τέλος πάντων, αν δεν εξαρτάται διόλου ούτε από την άσκησιν ούτε από + την μάθησιν, αλλ' υπάρχει και φανερώνεται εις τους ανθρώπους κατά + φυσικόν χάρισμα (1) ή προέρχεται από οιανδήποτε άλλην αιτίαν εκτός + των ανωτέρω; + +Σωκράτης + Ω Μένων, μέχρι σήμερον οι Θεσσαλοί ήσαν περίφημοι μεταξύ των Ελλήνων + και εθαυμάζοντο δια την επιδεξιότητά των εις την ιππικήν και δια τα + πλούτη των· άλλα τόρα, καθώς μου φαίνεται, εξέχουν και δια την σοφίαν + των ακόμη· και προ πάντων οι συμπολίται του φίλου σου Αριστίππου του + Λαρισαίου· και αίτιος τούτου είναι ο Γοργίας. Διότι ελθών εις την + πόλιν προσελήφθη δια την σοφίαν του και από τους πρώτους των + Αλευαδών, εκ των οποίων είς είναι και ο φίλος σου Αρίστιππος, και από + τους μάλλον διακεκριμένους μεταξύ των άλλων Θεσσαλών· και αυτός σας + έχει συνηθίσει ν' απαντάτε οριστικά (μετά βεβαιότητος) και + επιβλητικώς (μεγαλοπρεπώς), εάν κανείς ερωτήση τίποτε, όπως φυσικά + είναι επόμενον ν' απαντά ένας που γνωρίζει, αφού και αυτός, άλλως τε, + προσφέρει τον εαυτόν του, δι' οιανδήποτε ερώτησιν, εις όλους τους + Έλληνας, εάν κανείς μεταξύ αυτών θέλει να ερωτήση· δεν υπάρχει δε + κανείς εις τον οποίον να μην απαντά επί οιουδήποτε ζητήματος, που + ειξεύρει. Αλλ' εδώ, αγαπητέ Μένων, τα πράγματα συμβαίνουν εντελώς το + εναντίον σαν κάπποια ξηρασία σοφίας έχει γίνει (2) και υπάρχει + κίνδυνος να φύγη η σοφία από τους τόπους αυτούς ναλθή κοντά σας. Και + αν ήθελες από περιέργεια να ερωτήσης κανένα από τους εδώ με τέτοιον + τρόπον, δεν υπάρχει κανείς να μη γελάση και να ειπή· ω ξένε, + αναμφιβόλως, με παίρνεις δια κανένα πολύ ευτυχή θνητόν, διά να + πιστεύης, ότι γνωρίζω, εάν η αρετή ειμπορή να διδαχθή ή να αποκτηθή + με οιονδήποτε άλλον τρόπον. Εγώ δε, ό,τι αναμφιβόλως, χωρίς φόβον + Γνωρίζω, είναι ότι όχι μόνον δεν ειξεύρω, αν η αρετή δύναται να + διδαχθή ή όχι, αλλά και τούτο ακόμη αγνοώ, εάν πράγματι υπάρχη + καθόλου αρετή. Και εγώ δε δυστυχώς, ω Μένων, ευρίσκομαι εις την ιδίαν + κατάστασιν. Είμαι εις την ίδιαν φτώχεια από το πράγμα αυτό, όπως και + οι άλλοι συμπολίται μου, και κατηγορώ τον εαυτόν μου, ότι δεν ειξεύρω + τίποτε περί της αρετής. Και πώς θα ειμπορώ να γνωρίζω τας ιδιότητας + ενός πράγματος, του οποίου αγνοώ και αυτήν την φύσιν; Ή σου φαίνεται + δυνατόν, εάν κανείς δεν γνωρίζη διόλου τον Μένωνα ποιός είναι, να + ειμπορή να ξεύρη, εάν είναι καλός (ωραίος!) ή πλούσιος ή ευγενής ή + όλως διόλου το εναντίον; το πιστεύεις ότι είναι δυνατόν τέτοιο + πράγμα; + +Μένων + Βεβαίως όχι, δεν το πιστεύω. Μα αλήθεια, Σωκράτη, ότι και συ δεν + Γνωρίζεις τι είναι αρετή; Έτσι να κοινοποιήσωμεν διά σε στους ιδικούς + μας, όταν ξαναγυρίσωμεν; + +Σωκράτης + Όχι μόνον τούτο, φίλε μου, αλλά ότι δεν εύρον κανένα ακόμη έως τόρα + να γνωρίζη, όπως τουλάχιστον μου φαίνεται. + +Μένων + Πώς λοιπόν δεν απήντησες καθόλου τον Γοργίαν, όταν ήτο εδώ; + +Σωκράτης + Μάλιστα, τον είδα. + +Μένων + Και σου εφάνηκε, ότι δεν είξευρε; + +Σωκράτης + Δεν ενθυμούμαι και καλά, Μένων, ώστε δεν ξεύρω τίποτε, ως προς το + παρόν, πώς τότε μου εφάνη. Ίσως όμως και εκείνος να γνωρίζη και συ + πάλιν εκείνα που εκείνος έλεγεν. Ενθύμησέ με λοιπόν τι είπεν ή αν δεν + θέλης τα ιδικά του λόγια, ειπέ μου συ ο ίδιος. + +Μένων + Πολύ καλά. + +Σωκράτης + Λοιπόν ας αφήσωμεν τον Γοργίαν, αφού είναι και απών. Αλλά συ, Μένων, + μα τους θεούς τι λέγεις, ότι είναι αρετή; + + Μάθε μου και μη φθονήσης, και έτσι θα φανώ ψεύστης διά το + ευτυχέστατον ψέμα, αν αποδείξης ότι και συ και ο Γοργίας γνωρίζετε το + πράγμα, το οποίον εγώ είπον, ότι ποτέ δεν μου έτυχε ν' απαντήσω + κανένα που να το ειξεύρη. + +Μένων + Μα δεν είναι δύσκολον, Σωκράτη, να σου ειπώ (εξηγήσω). Και πρώτον, αν + θέλης να σου ειπώ από τι συνίσταται (τι είναι δηλονότι) αρετή του + ανδρός, είναι ευκολώτατον· εκείνη λέγεται αρετή του ανδρός, όταν + αυτός έχει την ικανότητα να πολιτεύεται εις την πατρίδα του με + τοιούτον τρόπον, ώστε τους μεν φίλους να ευεργετή, τους δε εχθρούς να + βλάπτη, αυτός δε ο ίδιος να προσέχη να μη πάθη τοιούτον εκ μέρους + των· αν δε πάλιν θέλης να μάθης αρετήν γυναικός, δεν είναι δύσκολον + να σου αναπτύξω, ότι αυτή πρέπει να διοική καλά το σπίτι της + διασώζουσα τα εντός του οίκου (3) και να υπακούη εις τον άνδρα της· + υπάρχει ακόμη και άλλη αρετή του παιδιού και εκ των δύο φύλων και της + κόρης και του αγοριού και του γέροντος, εάν μεν θέλης εκείνας που + ταιριάζουν εις τον ελεύθερον, εάν δε θέλης, εις τον δούλον και πλήθος + άλλων αρετών υπάρχουν, ώστε δεν υπάρχει διόλου δυσκολία να ομιλήση + κανείς περί της αρετής τι είναι· διότι η αρετή ποικίλλει μόνον κατά + ηλικίαν ή κατά επάγγελμα· υπάρχει δε μία αρετή διά πάσαν πράξιν ημών. + Το ίδιο σκέπτομαι, Σωκράτη, και διά την κακίαν. + +Σωκράτης + Μου φαίνεται, Μένων, ότι ευρίσκομαι εις μίαν στιγμήν μοναδικής + ευτυχίας· διότι δεν εζητούσα παρά μίαν μόνον αρετήν και ήδη έχω εύρει + πλήθος αρετών να ευρίσκωνται κοντά σου. Αλλά, Μένων, κάμε μου την + χάριν να μου εξηγήσης κατά ταύτην την εικόνα όσον αφορά τα σμήνη, εάν + εγώ σ' ερωτούσα περί της μελίσσης, ποία είναι η φύσις αυτής, και συ + μου απαντούσες, ότι υπάρχουν πολλαί και ποικίλαι μέλισσαι πολλών + ειδών, και αν εξηκολούθουν να σ' ερωτώ, θα έλεγες άραγε ότι ακριβώς + δι' αυτό (ένεκα της ουσίας των μελισσών) είναι πολλαί και ποικίλαι + και πολλών ειδών μεταξύ των, διότι είναι μέλισσαι, ή κατά τούτο + ουδόλως διαφέρουν, αλλά εις άλλο τι, παραδείγματος χάριν κατά την + ωραιότητα, το μέγεθος, ή εις άλλο τι εκ των τοιούτων; ειπέ μου τι θα + απαντούσες, εάν σ' ηρώτουν έτσι; + +Μένων + Θα έλεγα, ότι αι μέλισσας ως μέλισσαι ουδόλως διαφέρουν η μία από την + άλλην. + +Σωκράτης + Και αν επρόσθετα κατόπιν, Μένων, ειπέ μου, λοιπόν αυτό· από τι + συνίσταται (τι είναι η φύσις) εκείνο διά το οποίον δεν διαφέρουν + ουδόλως μεταξύ των αι μέλισσαι, αλλ' όλαι είναι το ίδιον, είχες + τίποτε τότε να μου ειπής; + +Μένων + Αναμφιβόλως. + +Σωκράτης + Έτσι λοιπόν και περί των αρετών αν και είναι πολλαί και ποικίλαι, + ουχ' ήττον όμως όλαι έχουν μίαν μόνον ουσίαν κοινήν (ένα είδος + κοινόν), διά την οποίαν είναι αρεταί· και ακριβώς επάνω εις αυτήν + πρέπει ν' αποβλέψη εκείνος που πρέπει ν' απαντήση, εις εκείνον που + ερωτά και αυτό να φανερώση· ή μήπως δεν μ' εννοείς τι λέγω; + +Μένων + Νομίζω, ότι εννοώ. Και όμως δεν έχω ακόμη ακριβή ιδέαν, όπως εγώ + θέλω, του ζητήματος. + +Σωκράτης + Και ποίον εκ των δύο, σου φαίνεται, Μένων, ότι μόνον περί αρετής + ισχύει, ότι άλλη είναι διά τον άνδρα, άλλη διά την γυναίκα και ούτω + καθεξής; ή σκέπτεσαι, ομοίως, και περί της υγείας και περί του + μεγαλείου και περί της δυνάμεως; και άλλη μεν σου φαίνεται η υγεία + του ανδρός και άλλη της γυναικός; ή παντού υπάρχει η ίδια ουσία, + οπουδήποτε και αν ευρίσκεται, εάν υπάρχη βεβαίως υγεία, είτε εις τον + άνδρα είτε εις άλλον τινά οιονδήποτε; + +Μένων + Μου φαίνεται, ότι η αυτή υγεία υπάρχει και διά τον άνδρα και διά την + γυναίκα. + +Σωκράτης + Αναμφιβόλως και το μεγαλείον και η δύναμις; εάν βεβαίως είναι δυνατή + γυναίκα, κατά την αυτήν ουσίαν και κατά την αυτήν δύναμιν θα είναι + ισχυρά, όπως εις τον άνδρα; διότι εγώ λέγω το ίδιον και διά την + δύναμιν· ουδόλως διαφέρει η ισχύς να είναι ισχύς εάν είναι εις τον + άνδρα ή εις την γυναίκα· ή σου φαίνεται, ότι διαφέρουν; + +Μένων + Ουδόλως βεβαίως. + +Σωκράτης + Και η αρετή διαφέρει καθόλου κατ' ουσίαν, εάν είναι είτε εις το παιδί + είτε εις τον γέροντα είτε εις την γυναίκα είτε εις τον άνδρα; + +Μένων + Εις εμέ, Σωκράτη, φαίνεται, ότι αυτή δεν ομοιάζει τ' άλλα που + ανέφερες. + +Σωκράτης + Μα πώς; δεν έλεγες αρετήν του ανδρός το να καλοδιοική την πόλιν και + της γυναικός το σπίτι; + +Μένων + Βέβαια. + +Σωκράτης + Πώς λοιπόν είναι δυνατόν να διοικήση καλώς ή πόλιν ή οικίαν ή + οτιδήποτε άλλο, εάν δεν γνωρίζη καλώς τους κανόνας της σωφροσύνης και + της δικαιοσύνης; + +Μένων + Όχι βέβαια. + +Σωκράτης + Λοιπόν, αν διοικούν σωφρόνως και δικαίως, αναμφιβόλως διά της + δικαιοσύνης και σωφροσύνης θα διοικήσουν; + +Μένων + Κατ' ανάγκην. + +Σωκράτης + Και οι δύο λοιπόν έχουν ανάγκην των αυτών πραγμάτων διά να είναι + ενάρετοι (αγαθοί), της δικαιοσύνης και της σωφροσύνης; + +Μένων + Είναι προφανές. + +Σωκράτης + Αλλ' ακόμη και το παιδί και ο γέρων, εάν είναι ακόλαστοι και άδικοι, + είναι δυνατόν ποτε να είναι δίκαιοι; + +Μένων + Όχι βέβαια. + +Σωκράτης + Αλλά σώφρονες και δίκαιοι; + +Μένων + Ναι. + +Σωκράτης + Λοιπόν όλοι οι άνθρωποι είναι ενάρετοι κατά τον ίδιον τρόπον, αφού + είναι τοιούτοι μόνον διά της προσκτήσεως των αυτών πραγμάτων. + +Μένων + Είναι προφανές. + +Σωκράτης + Αλλά δεν θα είναι ενάρετοι κατά τον ίδιον τρόπον, εάν δεν είχον και + την ίδιαν αρετήν; + +Μένων + Όχι αναμφιβόλως. + +Σωκράτης + Επειδή λοιπόν όλων η αρετή είναι η αυτή (η αυτή αρετή είναι δι' + όλους) προσπάθησε να μου ειπής και να ενθυμυθής τι είναι αυτό που την + συνιστά (αποτελεί) κατά τον Γοργίαν και κατά ιδικήν σου γνώμην + συμφώνως μ' εκείνον. + +Μένων + Αν ζητής ένα γενικόν ορισμόν δι' αυτήν, τι άλλο είναι παρά μία + ικανότης να άρχη των ανθρώπων; + +Σωκράτης + Αλλ' αυτό είναι αποτέλεσμα εκείνου που ζητώ· και ειπέ μου, Μένων, + αυτή είνε η αρετή ενός παιδιού και του δούλου, δηλονότι, να είναι + ικανός ν' άρχη (έχη επιρροήν) επί του κυρίου του, σου φαίνεται δε + ακόμη και αν είναι δούλος ο άρχων; + +Μένων + Δεν μου φαίνεται, Σωκράτη. + +Σωκράτης + Βεβαίως αυτό θα ήτο παράλογον, αγαθέ μου φίλε· για σκέψου και το + εξής· η αρετή λέγεις είναι η ικανότης του άρχειν· αλλά δεν θα + προσθέσωμεν ενταύθα και το δικαίως, και θα αποκλείσωμεν το αδίκως; + +Μένων + Έτσι νομίζω, διότι η δικαιοσύνη, Σωκράτη, είναι αρετή. + +Σωκράτης + Ποίον εκ των δύο, ω Μένων, αρετή ή κάποια αρετή; + +Μένων + Τι θέλεις να ειπής; + +Σωκράτης + Όπως θα ειπώ περί οιουδήποτε άλλου πράγματος, παραδείγματος χάριν, + εάν θέλης (να ομιλήσω) περί στρογγυλότητος, θα ειπώ βεβαίως ότι είναι + κάποιο σχήμα και όχι μόνον έτσι απλώς, ότι είναι σχήμα· αυτός δεν + είναι ο λόγος, διότι θα ομιλήσω έτσι, επειδή υπάρχουν και άλλα + σχήματα. + +Μένων + Ομιλείς σωστά· αλλά και εγώ, βεβαίως, υποστηρίζων επίσης, ότι η + δικαιοσύνη δεν είναι μοναδική αρετή αλλ' υπάρχουν και άλλαι αρεταί. + +Σωκράτης + Ποίαι είναι αύται; ειπέ τας, όπως και εγώ θα σου ειπώ τα άλλα + σχήματα, εάν με προστάξης· κάμε και συ το ίδιον· ονόμασέ μου και + άλλας αρετάς. + +Μένων + Μου φαίνεται, ότι η ανδρεία είναι αρετή και η σωφροσύνη, και η σοφία + και η μεγαλοπρέπεια και πλήθος άλλων. + +Σωκράτης + Έχομεν πάθει πάλιν το ίδιον, ω Μένων (εξαναπέσαμεν πάλιν εις το ίδιον + ασυμβίβαστον). Ημείς δεν ζητούμεν παρά μίαν μόνον αρετήν και έχομεν + εύρει πολλάς κατ' άλλον τρόπον ή τόρα δα· την μοναδικήν δε εκείνην + αρετήν, η οποία υπάρχει μέσα εις όλας τας άλλας, δεν δυνάμεθα ν' + ανακαλύψωμεν. + +Μένων + Δεν ειμπορώ, Σωκράτη, τέτοιαν που συ ζητείς, η οποία να ευρίσκεται + μέσα εις όλας τας άλλας αρετάς, όπως διά τα άλλα πράγματα. + +Σωκράτης + Δικαίως. Δεν εκπλήττομαι. Αλλ' εγώ θα προσπαθήσω, όσον ειμπορώ, διά + να προχωρήσωμεν παραπάνω εις την ανακάλυψιν αυτής, εάν δυνηθώ. + Εννοείς, αναμφιβόλως, ότι έτσι συμβαίνει και με όλα τάλλα· εάν τις σ' + ηρώτα περί εκείνου, περί του οποίου τόρα δα έλεγον, τι είναι σχήμα, ω + Μένων, εάν του έλεγες, ότι είναι στρογγυλότης, και σου απαντούσε, + όπως εγώ ηρώτησα, ποιον εκ των δύο συμβαίνει, εάν η στρογγυλότης + είναι το σχήμα ή κάποιον σχήμα, θα έλεγες, ότι είναι κάποιο σχήμα; + +Μένων + Βεβαιότατα. + +Σωκράτης + Και κυρίως, διότι υπάρχουν και άλλα σχήματα; + +Μένων + Ναι. + +Σωκράτης + Και αν πάλιν σε ηρώτα· ποία; θα του έλεγες; + +Μένων + Βέβαια. + +Σωκράτης + Και αν πάλιν σε ηρώτα περί χρώματος, τι είναι, συ δε αφού του + απαντούσες, ότι είναι το λευκόν, και μετά ταύτα πάλιν ηρώτα, ποίον εκ + των δύο, το λευκόν είναι το χρώμα ή είναι κάποιο χρώμα, θα του + έλεγες, ότι είναι κάποιο χρώμα, διότι υπάρχουν και άλλα; + +Μένων + Βέβαια. + +Σωκράτης + Και αν επέμενε να του ειπής και άλλα χρώματα, θα του έλεγες και άλλα, + τα όποια δεν έτυχε να είναι λευκά; + +Μένων + Ναι. + +Σωκράτης + Και αν, λοιπόν, έπαιρνε τον λόγον, καθώς εγώ, και έλεγεν ότι φθάνομεν + πάντοτε εις πολλά, αλλ' όχι έτσι, όπως εμένα, αλλ' (έλεγεν), ότι τα + πολλά αυτά, επειδή ονομάζεις μ' ένα και το αυτό όνομα και ομολογείς, + ότι κανένα απ' αυτά δεν είνε και σχήμα, και αυτά και τ' αντίθετα + αυτών, τι είνε τότε εκείνο, το οποίον είναι μέσα και εις το + στρογγυλόν και το ευθύ, και το οποίον ονομάζεις σχήμα, και ουχ' ήττον + δεν θα βεβαιώνεις πάλιν, ότι το ευθύ ή το στρογγυλόν είνε σχήμα; ή + μήπως δεν νομίζεις έτσι; + +Μένων + Βέβαια. + +Σωκράτης + Λοιπόν, όταν ομιλής τοιουτοτρόπως, τότε δεν λέγεις τίποτε άλλο παρ' + ότι το στρογγύλον είνε στρογγύλον ή ευθύ (ίσιο), και το ευθύ ευθύ ή + στρογγύλον; + +Μένων + Όχι βέβαια, Σωκράτη. + +Σωκράτης + Αλλά βεβαίως ουδόλως θα ειπής ότι σχήμα του ευθέος είναι το + στρογγύλον ή αντιθέτως ότι το ένα είνε σχήμα του άλλου. + +Μένων + Αληθινά ομιλείς. + +Σωκράτης + Τι λοιπόν είναι εκείνο του όποιου το όνομα είνε σχήμα; προσπάθησε να + ειπής· εάν λοιπόν, εις τον ερωτώντα τοιουτοτρόπως περί του χρώματος ή + του σχήματος έλεγες, ότι δεν σ' εννοώ, ω άνθρωπε, ουδέ γνωρίζω τι + θέλεις να ειπής, ίσως απορούσε και θα έλεγεν δεν εννοείς, ότι ζητώ + εκείνο που είνε μέσα εις όλα το ίδιον; ή ουδέ εις αυτά, ω Μένων, + ειμπορούσες ν' απαντήσης, εάν κανείς σ' ερωτούσε· τι είναι και διά το + στρογγύλον και το ευθύ και τα άλλα, που ονομάζεις σχήματα, το ίδιον + δι' όλα; προσπάθησε να ειπής, διά να σκεφθής να δώσης απάντησιν και + περί της αρετής. + +Μένων + Όχι, Σωκράτη, συ ειπέ. + +Σωκράτης + Θέλεις να σου κάμω την χάριν; + +Μένων + Βεβαιότατα. + +Σωκράτης + Θα θελήσης και συ ύστερα να μου ειπής περί της αρετής; + +Μένων + Ναι. + +Σωκράτης + Ας προθυμοποιηθώμεν λοιπόν, διότι αξίζει. + +Μένων + Και πολύ μάλιστα. + +Σωκράτης + Και ας προσπαθήσωμεν να ειπούμεν, τι είναι σχήμα· και σκέψου, αν + παραδέχεσαι, ότι είναι αυτό· σχήμα δε ας είναι δι' ημάς εκείνο, το + οποίον μόνον εξ όλων των όντων τυγχάνει πάντοτε ν' ακολουθή το χρώμα· + σου είναι αρκετόν, νομίζω, ή ζητείς τίποτε άλλο; εγώ τουλάχιστον θα + ευχαριστηθώ, εάν μου καθώριζες έτσι την αρετήν. + +Μένων + Αλλ' αυτό είναι απλοϊκό, Σωκράτη. + +Σωκράτης + Γιατί; τι εννοείς; + +Μένων + Σχήμα κατά τον ορισμόν σου δεν είναι, παρ' εκείνο που τ' ακολουθή το + χρώμα. Έστω. Αλλ' αν κανένας δεν ήθελε να ειπή, ότι γνωρίζει το + χρώμα, αλλ' απορεί, όπως και διά το σχήμα, πώς σου φαίνεται θ' + απαντούσες; + +Σωκράτης + Αλήθεια· και αν ο ερωτών ήθελεν είσθαι κανείς από τους σοφούς + (συζητητικούς και εριστικούς (διαλεκτικούς) και αγωνιστικούς), θα του + έλεγον, ότι και εις εμέ έχει λεχθή· εάν δε δεν λέγω ορθώς, είναι + ιδική σου δουλειά τόρα να λάβης τον λόγον και να ελέγχης + (αποδεικνύων). Εάν όμως, φίλοι, όπως εγώ και συ, θα ήθελον να + συνδιαλέγωνται, τότε πρέπει, κάπως πλέον ήρεμα και διαλεκτικά, ν' + απαντήσω. Είναι δε, ίσως, μάλλον διαλεκτικόν, όχι μόνον το ν' + αποκριθώ εγώ ταληθή αλλά και εκείνα τα οποία ο ερωτώμενος ομολογεί + ότι γνωρίζει. Θα προσπαθήσω δε και εγώ έτσι να σου ομιλήσω· τι + ονομάζεις τέλος (τέρμα); εγώ λέγω, εκείνο το οποίον έχει πέρας και + έσχατον (τελευταίον), όλα δε αυτά εγώ τα λέγω τα ίδια· μόνον ο + Πρόδικος ίσως θα είχεν αντιλογίας· αλλά και συ, βέβαια, ονομάζεις, + εκείνο το οποίον έχει τελειώσει και έχει λήξει· αυτό περίπου θέλω να + ειπώ, ουδόλως ποικίλον (περιέργως πολύπλοκον). + +Μένων + Έτσι τ' ονομάζω· και νομίζω, ότι εννοώ τι λέγεις. + +Σωκράτης + Επίσης και επίπεδον και στερεόν ονομάζεις κάτι, όπως αυτά τα οποία + καθορίζονται εις τας γεωμετρίας; + +Μένων + Βέβαια έτσι το καλώ. + +Σωκράτης + Τώρα λοιπόν ειμπορείς να εννοήσης εκ τούτων εκείνο, το οποίον ονομάζω + σχήμα. Διότι, διά παν σχήμα λέγω αυτό, ότι εκείνο που τελειώνει το + στερεόν, αυτό είναι σχήμα· το οποίον αφού ήθελον αντιληφθή ήθελον + είπει, ότι το πέρας του στερεού είναι σχήμα. + +Μένων + Το δε χρώμα πώς ονομάζεις, Σωκράτη; + +Σωκράτης + Είσαι θρασύς (απαιτητικός), Μένων, αφού προστάζεις γέρων άνθρωπον ν' + αποκριθή σκοτούρες (δύσκολα), συ δε δεν θέλεις να ενθυμηθής, όπως μου + ειπής· τι λέγει ο Γοργίας, ότι είναι αρετή. + +Μένων + Άμα μου ειπής και τούτο, Σωκράτη, θα σου ειπώ. + +Σωκράτης + Και ο αδαής, ακόμη, Μένων, ήθελε σ' εννοήση, όταν συ διαλέγεσαι, ότι + είσαι καλός και ότι σ' αγαπούν (έχεις εραστάς). + +Μένων + Διατί; + +Σωκράτης + Διότι δεν κάνεις τίποτε άλλο παρά να διατάσσης εις τας διαλέξεις, + όπως κάνουν, όσοι τρυφούν (διασκεδάζουν), διότι είναι τύραννοι, + μέχρις ότου έλθη η κατάλληλος ώρα· συγχρόνως δε αντελήφθης, ότι είμαι + κατώτερος προς τους καλούς (4)· θα σου χαρισθώ λοιπόν και θ' + αποκριθώ. + +Μένων + Μα κάμε μου την χάριν. + +Σωκράτης + Θέλεις να σου απαντήσω κατά τον τρόπον του Γοργία, τον οποίον συ + ευκολώτατα ειμπορείς να παρακολουθήσης; + +Μένων + Ναι θέλω· γιατί όχι: + +Σωκράτης + Δεν ομολογείς μετά του Εμπεδοκλέους, ότι υπάρχουν απορροαί(6) τινες + μέσα εις τα σώματα; + +Μένων + Βεβαιότατα. + +Σωκράτης + Και πόροι, εις τους οποίους και διά των οποίων περνούν αι απορροαί + αύται; + +Μένων + Είναι αληθές. + +Σωκράτης + Και ότι εκ των απορροών αυτών μερικαί αναλογούν (ταιριάζουν) είς + τινας των πόρων, και ότι άλλαι είναι μικρότεραι ή μεγαλύτεραι; + +Μένων + Βέβαια. + +Σωκράτης + Γνωρίζεις, βέβαια, και τι καλείται όψις; + +Μένων + Ναι. + +Σωκράτης + Εκ τούτων λοιπόν εννόησε, εκείνο που λέγω, όπως λέγει ο Πίνδαρος. Το + χρώμα δεν είναι παρά μία απορροή σχημάτων σύμμετρος και αισθητή εις + την όψιν. + +Μένων + Άριστα, μου φαίνεται, ότι έδωκες αυτήν την απόκρισιν. + +Σωκράτης + Αυτό φαίνεται προφανώς, ότι ελέχθη σύμφωνα με τας ιδέας σου· + συγχρόνως δε εννοείς νομίζω, ότι σου είναι εύκολον εκ της απαντήσεως + ταύτης να εξηγήσης τι είναι ήχος (φωνή) και οσμή και άλλα πολλά + παρόμοια. + +Μένων + Αναμφιβόλως. + +Σωκράτης + Έχει τι το τραγικόν η απόκρισις, Μένων, και δι' αυτό σου αρέσκει + περισσότερον παρά η απάντησις περί του σχήματος. + +Μένων + Τ' ομολογώ. + +Σωκράτης + Και όμως, δεν μου φαίνεται, ω παιδί του Αλεξιδήμου, τόσον καλή, όπως + εγώ τουλάχιστον πεισθώ, η δε άλλη είναι καλυτέρα. Νομίζω δε, ότι και + εις σε έτσι θα φανή, εάν μη, όπως έλεγες χθες, ήσο απολύτως + υποχρεωμένος να αναχωρήσης προ των μυστηρίων, αλλ' επερίμενες εδώ διά + να μυηθής. + +Μένων + Αλλ' ειμπορώ να μένω, Σωκράτη, εάν συγκατατίθεσαι να μου λέγης πολλά + παρόμοια. + +Σωκράτης + Όσον εξαρτάται εκ της αγαθής θελήσεως, ουδόλως θα παραμελήσω και διά + σε και δι' εμέ· αλλά, νομίζω, δεν θα είμαι ικανός να ειπώ πολλά + τοιαύτα· έλα τόρα όμως, προσπάθησε και συ να μου πληρώσης την + υπόσχεσίν σου και να μου ειπής τελείως τι είναι αρετή· παύσε δε να + κάνης πολλά εκ του ενός, όπως λέγουν συνήθως σκώπτοντες, εκείνοι οι + οποίοι τσακίζουν (σπάζουν), αλλ' αφού αφήσης την αρετήν μέσα εις την + ολότητα και ακεραιότητα (αρτιότητά) της, ειπέ μου, τι είναι αρετή· τα + δε παραδείγματα τα έχεις ήδη πάρει από εμέ. + +Μένων + Μου φαίνεται λοιπόν, Σωκράτη, ότι αρετή είναι, όπως λέγει ο ποιητής, + εκείνη η οποία χαίρει διά τα καλά, και η οποία δύναται να παρέχη + αυτά. Έτσι και εγώ ονομάζω την αρετήν, την διάθεσιν δηλονότι του + ανθρώπου, ο οποίος επιθυμεί τα καλά και ταυτοχρόνως δύναται να τα + προμηθεύεται (απολαμβάνη). + +Σωκράτης + Άρα λέγεις, ότι εκείνος ο οποίος επιθυμεί τα καλά, είναι και + επιθυμητής των αγαθών; + +Μένων + Βεβαίως. + +Σωκράτης + Υπάρχουν λοιπόν άνθρωποι, οι οποίοι επιθυμούν τα κακά και άλλοι τα + αγαθά; Και δεν σου φαίνεται, αγαπητέ, ότι όλοι επιθυμούν τ' αγαθά; + +Μένων + Όχι, δεν φαίνεται εις εμένα τουλάχιστον. + +Σωκράτης + Αλλ' ότι είναι μερικοί, που επιθυμούν τα κακά; + +Μένων + Ναι. + +Σωκράτης + Θέλεις να ειπής ότι, νομίζοντες τα κακά ότι είναι αγαθά, επιθυμούσιν + αυτά, ή ότι, ενώ γινώσκουν ότι είναι κακά, όμως τα επιθυμούν; + +Μένων + Και τα δυο, μου φαίνεται. + +Σωκράτης + Μα πώς σου φαίνεται, Μένων, ότι ένας άνθρωπος γνωρίζων τα κακά ότι + είναι κακά, όμως τα επιθυμεί; + +Μένων + Μάλιστα. + +Σωκράτης + Τι καλείς επιθυμίαν; Είναι εκείνο που του γίνεται (συμβαίνει); + +Μένων + Εκείνο που του συμβαίνει· τι άλλο ειμπορεί να είναι; + +Σωκράτης + Ποίον εκ των δύο φαντάζεται, ότι τα κακά ωφελούν, εκείνον που του + γίνονται, ή γνωρίζει, ότι βλάπτουν, εκείνον που θα του συμβούν; + +Μένων + Υπάρχουν οι νομίζοντες ότι τα κακά ωφελούν, υπάρχουν δε και εκείνοι + που γνωρίζουν ότι βλάπτουν. + +Σωκράτης + Αλλά πιστεύεις, ότι εκείνοι, οι οποίοι νομίζουν ότι τα κακά είναι + επωφελή, έχουν οιανδήποτε ιδέαν του κακού;(5) + +Μένων + Βεβαίως, δεν το πολυπιστεύω. + +Σωκράτης + Είναι προφανές λοιπόν, ότι δεν επιθυμούσι τα κακά όσοι αγνοούν αυτά, + αλλ' εκείνα, τα οποία νομίζουν ότι είναι αγαθά, και τα οποία πράγματι + είναι κακά. Ώστε, οι μη γνωρίζοντες αυτά και νομίζοντες ότι είναι + αγαθά, φανερόν είναι, ότι επιθυμούν τ' αγαθά· ή δεν είν' έτσι; + +Μένων + Είναι φανερόν αυτό. + +Σωκράτης + Προς τούτοις· οι άλλοι, οι οποίοι επιθυμούν τα κακά, όπως συ λέγεις, + και πιστεύουν ότι αυτά βλάπτουν εκείνον που του συμβαίνουν, + γνωρίζουν, βεβαίως, ότι θα βλαφθούν υπ' αυτών; + +Μένων + Αναγκαίως. + +Σωκράτης + Αλλ' όσους βλάπτονται δεν τους θεωρούν αυτοί αθλίους (δυστυχείς) καθ' + όσον βλάπτονται; + +Μένων + Και αναγκαίως και τούτο. + +Σωκράτης + Οι δε άθλιοι δεν είναι δυστυχείς; + +Μένων + Έτσι νομίζω. + +Σωκράτης + Και υπάρχει κανείς, ο οποίος θέλει να είναι άθλιος και δυστυχής; + +Μένων + Δεν μου φαίνεται, Σωκράτη. + +Σωκράτης + Λοιπόν κανένας δεν θέλει τα κακά, Μένων, αν βεβαίως δεν θέλη να είναι + τοιούτος· διότι τι είναι άθλιον παρά το να επιθυμή κανείς και ν' + αποκτά τα κακά; + +Μένων + Μου φαίνεται, Σωκράτη, ότι λέγεις αλήθεια· ότι ουδείς θέλει τα κακά. + +Σωκράτης + Και όμως έλεγες, ότι αρετή είναι το θέλειν τ' αγαθά και το δύνασθαι + να τ' αποκτά κανείς; + +Μένων + Έτσι είπον. + +Σωκράτης + Δεν είναι αληθές, ότι το θέλειν, κατά τον ορισμόν σου, είναι κοινόν + εις όλους, και κατά τούτο ουδείς διαφέρει (είναι καλύτερος) από τον + άλλον; + +Μένων + Φαίνεται. + +Σωκράτης + Είναι λοιπόν φανερόν, ότι αν ο ένας είναι καλύτερος από τον άλλον, + πιθανόν να είναι καλύτερος μόνον κατά το δύνασθαι (διότι δύναται). + +Μένων + Αναμφιβόλως. + +Σωκράτης + Λοιπόν κατά τον ορισμόν σου, όπως φαίνεται, αρετή είναι η δύναμις, η + όποια πορίζεται τ' αγαθά. + +Μένων + Εντελώς έτσι νομίζω, Σωκράτη, όπως συ τόρα νομίζεις. + +Σωκράτης + Ας ίδωμεν, αν και αυτό που λέγεις είναι αληθές· διότι πιθανόν να έχης + δίκαιον. Εκείνο λοιπόν, που είναι ικανόν να πορίζεται ταγαθά, συ το + λέγεις αρετήν; + +Μένων + Ναι. + +Σωκράτης + Αγαθά δε δεν ονομάζεις την υγείαν και τον πλούτον και τον χρυσόν και + το αργύριον και τας τιμάς και τάλλα αξιώματα μέσα εις την πόλιν; + μήπως λέγης και άλλα τινά αγαθά εκτός αυτών; + +Μένων + Όχι, αλλ' όλα αυτά και τα τοιαύτα. + +Σωκράτης + Καλά· το να πορίζεται λοιπόν κανείς αργύριον και χρυσόν είναι αρετή, + όπως λέγει ο Μένων ο πατρικός ξεναγός του μεγάλου Βασιλέως. Μήπως + προσθέτης τίποτε εις την παραδοχήν αυτήν, Μένων, π. χ. το δικαίως και + οσίως, ή δεν σε μέλλει, αλλά και αν αδίκως κανείς τα πορίζεται, πάλιν + συ, ομοίως, θα καλέσης τούτο αρετήν; + +Μένων + Όχι βέβαια, Σωκράτη, αλλά κακίαν. + +Σωκράτης + Φαίνεται λοιπόν απολύτως αναγκαίον εις τον ορισμόν της αρετής να + προστεθή η δικαιοσύνη, η αγιότης, ή οιονδήποτε άλλο μέρος της αρετής, + άλλως δεν είναι αρετή, αν και μας προμηθεύη τ' αγαθά. + +Μένων + Πώς είναι δυνατόν άνευ αυτών να είναι αρετή; + +Σωκράτης + Το δε να μη πορίζεται κανείς χρυσίον ούτε αργύριον, παρά μόνον όταν + είναι δίκαιον, μήτε εις τον εαυτόν του μήτε εις άλλον, δεν είναι και + αυτή η έλλειψις αρετή; + +Μένων + Φαίνεται. + +Σωκράτης + Επομένως η προμήθεια όλων τούτων των αγαθών δεν είναι διόλου αρετή, + μάλλον δε η στέρησίς των ήθελεν είσθαι αρετή, αλλά, καθώς φαίνεται, + εκείνο που γίνεται μετά δικαιοσύνης είναι αρετή, ό,τι δε συμβαίνει + άνευ όλων αυτών είναι κακία. + +Μένων + Μου φαίνεται, ότι τα πράγματα είναι έτσι καθώς τα λέγεις συ. + +Σωκράτης + Μα δεν είπομεν ολίγον πρωτήτερα, ότι εκάστη εκ των ιδιοτήτων αυτών, η + δικαιοσύνη και η σωφροσύνη και τα άλλα τα τοιαύτα, είναι μόρια (μέρη) + της αρετής; + +Μένων + Ναι. + +Σωκράτης + Λοιπόν ύστερα απ' αυτά παίζεις μαζί μου, Μένων; + +Μένων + Αλλά πού αστεΐζομαι (παίζω), Σωκράτη; + +Σωκράτης + Εις το ότι, ενώ εγώ προ ολίγου σε παρεκάλεσα να μη σπάζης και + κομματιάζης την αρετήν, και ενώ σου έδωκα παραδείγματα πώς πρέπει ν' + απαντάς, συ παρημέλησες αυτά εντελώς και μου είπες, αφ' ενός, ότι + αρετή είναι η δύναμις του πορίζεσθαι αγαθά μετά δικαιοσύνης, και αφ' + ετέρου, ότι η δικαιοσύνη είναι ένα μέρος της αρετής. + +Μένων + Ομολογώ. + +Σωκράτης + Λοιπόν συμβαίνει, εξ όσων συ ομολογείς, ότι αρετή είναι εκείνο που + γίνεται μ' ένα μέρος της αρετής, οτιδήποτε και αν γίνεται, αφού + αναγνωρίζεις, ότι η δικαιοσύνη και άλλα όμοια είναι τμήματα (μόρια) + της αρετής. + +Μένων + Πώς έτσι; + +Σωκράτης + Αυτό λέγω, ότι ενώ εγώ σε παρεκάλεσα να μου ειπής τι είναι + ολοκληρωτικώς αρετή, δεν μου λέγεις καθόλου, μου είπες δε, ότι πάσα + πράξις είναι αρετή εάν γίνεται μ' ένα μέρος αρετή, ωσάν να μου έχης + ειπή τι είναι εν γένει αρετή, και ότι εγώ ήδη θα την γνωρίσω, και αν + την κατακόψης εις κομμάτια. Πρέπει λοιπόν, καθώς μου φαίνεται, να σ' + ερωτήσω εκ νέου, αγαπητέ Μένων, τι είναι αρετή και εάν είναι αληθές + ότι πάσα πράξις μετά μορίου αρετής ήθελεν είσθαι αρετή, διότι είναι + το ίδιον ως να λέγης, όπως ένας λέγη, ότι πάσα πράξις μετά + δικαιοσύνης είναι αρετή· ή δεν σου φαίνεται πάλιν, ότι έχεις ανάγκην + της αυτής ερωτήσεως; μα νομίζεις ότι είναι κανείς που ηξεύρει μόριον + της αρετής τι είναι, χωρίς να γνωρίζη καθόλου αυτήν την αρετήν; + +Μένων + Δεν μου φαίνεται. + +Σωκράτης + Εάν ενεθυμείσο τι σου είπον εγώ περί του σχήματος, θα κατεδικάζαμεν + (παραιτούσαμεν) τον τρόπον αυτόν της απαντήσεως, η οποία επιχειρεί ν' + αποκριθή διά των συζητουμένων και ακόμη δι' εκείνων, τα οποία ουδόλως + ωμολογήθησαν. + +Μένων + Και δικαίως θα την απερρίπταμεν, Σωκράτη. + +Σωκράτης + Δι' αυτό και συ, φίλτατε, εν όσω ζητούμεν την όλην αρετήν τι είναι, + μη νομίζης ότι απαντάς οπωσδήποτε αποκρινόμενος ότι διά των μερών + αυτής θα φανερώσης αυτήν ή με οιονδήποτε άλλον όμοιον τρόπον, διότι + πάλιν θα χρειασθή η αυτή ερώτησις· περί τίνος αρετής ομιλείς εκείνα + τα οποία ομιλείς; ή νομίζεις, ότι δεν σου λέγω τίποτε; + +Μένων + Τουναντίον, μου φαίνεται, ότι ομιλείς ορθώς. + +Σωκράτης + Αποκρίσου λοιπόν εξ αρχής· τι λέγεις ότι είναι αρετή, και συ και ο + φίλος σου; + +Μένων + Ω Σωκράτη, και πρωτήτερα έχω ακούσει, πριν διαλεχθώ μαζί σου, ότι συ + δεν γνωρίζεις τίποτε άλλο, παρά και συ ο ίδιος αμφιβάλλεις και τους + άλλους να κάνης ν' αμφιβάλλουν τόρα δε, καθώς μου φαίνεσαι, με μαγεύεις + (γοητεύεις) και με φαρμακώνεις και τελείως με καταθέλγεις, ώστε να + γεμίσω από αμφιβολίας· και αν επιτρέπεται να κοροϊδέψη κανείς, μου + φαίνεται ότι εντελώς ομοιάζεις κατά την μορφήν και καθ' όλα τάλλα με + πλατείαν θαλασσίαν νάρκην (μουδιάστρα), η οποία ναρκώνει διαρκώς τον + πλησιάζοντα και εκείνον που θα την εγγίση· έτσι, μου φαίνεται, και συ μ' + έχεις κάνει· διότι πράγματι και εις την ψυχήν (πνεύμα) και εις την + γλώσσαν είμαι ναρκωμένος και δεν γνωρίζω τι ν' αποκριθώ, καίτοι πολλάκις + εγώ περί της αρετής έχω ομιλήσει και ενώπιον πολλών και πολύ καλά, όπως + μου εφαίνετο· τόρα δε δεν ειμπορώ καθόλου ούτε τι είναι να ειπώ. Καλώς + δε σκέπτεσαι, Σωκράτη, σε βεβαιώ, να μην αναχωρής ούτε να ταξειδεύης απ' + εδώ· διότι, αν τα έκανες αυτά ξένος εις άλλην τινά πόλιν, πολύ γρήγορα + θα σ' εφυλάκιζαν ως γόην. + +Σωκράτης + Είσαι πονηρός, Μένων, και ολίγον έλειψε να μ' απατήσης (τσακώσης). + +Μένων + Εις τι λοιπόν, Σωκράτη; + +Σωκράτης + Εννοώ ένεκα τίνος λόγου με παρέβαλες. + +Μένων + Διά ποίον λόγον νομίζεις; + +Σωκράτης + Διά να σ' αντιπαραβάλω και εγώ. Εγώ όμως τούτο γνωρίζω περί των + καλών, ότι χαίρουν (αγαπούν) να παραβάλλωνται· τούτο τους ωφελεί, + διότι αι εικόνες των καλών είναι, νομίζω, καλαί αλλ' εγώ δεν θα σ' + αντισυγκρίνω· ως προς εμέ δε, εάν η νάρκη ναρκωνομένη αυτή η ίδια και + τους άλλους ναρκώνη, τότε της ομοιάζω· εάν όχι, δεν της ομοιάζω. + Επειδή, εάν καθιστώ τους άλλους γεμάτους απορίας, δεν έπεται ότι εγώ + γνωρίζω περισσότερά των· αλλά περισσότερον παντός άλλου αμφιβάλλω + εγώ, και δι' αυτό κάνω και τους άλλους ν' αμφιβάλλουν· όπως και τόρα + περί της αρετής δεν γνωρίζω απολύτως τι είναι αρετή· όσον διά σε + πιθανόν προτήτερα, πριν με πλησιάσης, να ήξευρες, τόρα όμως φαίνεσαι + ωσάν να μη γνωρίζης. Και όμως εγώ θέλω να εξετάσω και να σκεφθώ + συζητών μαζί σου τι πιθανόν να είναι αυτή. + +Μένων + Και πώς θα συζητήσης, Σωκράτη, δι' εκείνο το οποίον δεν γνωρίζεις + καθόλου τι είναι; ποίαν αρχήν έχεις διά να ζητήσης πράγματα που + αγνοείς; και πώς θα την αναγνωρίσης την αρετήν, εάν πιθανόν την + επιτύχης, αφού διόλου δεν την ειξεύρεις; + +Σωκράτης + Εννοώ τι θέλεις να ειπής, Μένων. Βλέπεις πόσον αυτή η αρχή σου είναι + ζήτημα (υποκείμενον) συζητήσεως, αφού δηλονότι δεν είναι δυνατόν ο + άνθρωπος να ζητή ούτε εκείνο που γνωρίζει ούτε εκείνο που δεν + ειξεύρει; Διότι ουδόλως θα ζητήση, ό,τι γνωρίζει, αφού το γνωρίζει + και δεν έχει ανάγκην ερεύνης, ούτε δε πάλιν εκείνο το οποίον δεν + γινώσκει, διά τον λόγον, ότι δεν ειξεύρει εκείνο που θα ζητήση. + +Μένων + Δεν σου φαίνεται, λοιπόν, ούτ' αυτή η ομιλία ορθή, Σωκράτη; + +Σωκράτης + Ουδόλως. + +Μένων + Μου λέγεις, διατί; + +Σωκράτης + Βεβαίως· διότι έχω ακούσει άνδρας και γυναίκας σοφούς διά τα θεία. + +Μένων + Και τι λέγουν; + +Σωκράτης + Ωραία και αληθινά πράγματα, υποθέτω. + +Μένων + Ποία λοιπόν είναι αυτά και ποίοι είναι οι λέγοντες; + +Σωκράτης + Τα πρόσωπα (οι λέγοντες) είναι οι ιερείς και αι ιέρειαι, οι οποίοι + είναι διωρισμένοι να εξηγούν τον λόγον, δι' εκείνα τα οποία + μεταχειρίζονται ή (τους είναι φροντίς να δύνανται να ερμηνεύουν όσα + αποβλέπουν εις το επάγγελμά των)· λέγει δε και ο Πίνδαρος και πολλοί + άλλοι εκ των ποιητών, όσοι είναι θείοι — όσα δε λέγουν είναι αυτά — · + αλλά πρόσεχε, εάν οι λόγοι των σου φαίνωνται αληθινοί· λέγουν, ότι η + ψυχή του ανθρώπου είναι αθάνατος· και άλλοτε μεν τελειώνει την ζωήν + της και αυτό το καλούσι θάνατον, άλλοτε δε πάλιν ξαναγεννάται, + ουδέποτε δε χάνεται· δι' αυτό και πρέπει να ζήσωμεν, όσον το δυνατόν + αγιώτατα· διότι: + + Η Περσεφόνη ύστερα, + από τον γύρο των εννηά χρονών, + εκείνους από την αμαρτία τους την παλαιή + που ευχάριστα θα τους δεχτή, + τους ξαναδίνει την ψυχή στο ηλιοφώς. + Απ' τούτες τες ψυχές + γεννιώνται βασιλιάδες + δυνατοί και δοξασμένοι, + κι' οι πιο σοφοί μεγάλοι άνδρες, + που ήρωες αγνούς + η στερνές γενεές τους λένε. + + Έτσι λοιπόν και η ψυχή, αφού είναι αθάνατος και πολλάκις ξαναγεννάται + και έχει ίδη και τα εδώ και όσα είναι εις τον Άδην και εν γένει όλα, + δεν υπάρχει τίποτε που δεν γνωρίζει. Ώστε δεν είναι καθόλου παράδοξον + και περί της αρετής και περί των λοιπών να ενθυμηθή, όσα πρότερον + εγνώριζε, διότι, όπως όλα είνε μέσα στη φύσι συγγενή και η ψυχή όλα + τάχει μάθει, τίποτε δεν εμποδίζει να ενθυμηθή ένα μόνο πράγμα, εκείνο + το οποίον οι άνθρωποι ονομάζουν μάθησιν (γνώσιν), και αυτή να εύρη + όλα τα άλλα· φθάνει μόνον κανείς να έχη θάρρος και να μη κουράζεται + να ερευνά· διότι όλη η ανάμνησις ευρίσκεται μέσα εις ό,τι καλούμεν + ζήτησιν (έρευναν) και μάθησιν (γνώσιν). Δεν πρέπει λοιπόν να πεισθής + (δώσης πίστιν) εις την συζητητικήν εκείνην αρχήν που είπες· διότι + αυτή θα μας έκανε οκνηρούς, είναι δε πολύ ευχάριστος αρχή να την + ακούουν οι μαλθακοί. Εκείνο δε που είπον εγώ, τουναντίον, μας καθιστά + εργατικούς και ερευνητικούς· εις τούτο δε εγώ, ακραδάντως πιστεύων, + Θέλω μαζί σου να ζητήσω τι είναι αρετή. + +Μένων + Μάλιστα, Σωκράτη· αλλά πώς το λέγεις, ότι τίποτε δεν μανθάνομεν, αλλ' + ό,τι καλούμεν μάθησιν είναι απλώς ανάμνησις; ειμπορείς να μου το + μάθης πώς συμβαίνει έτσι; + +Σωκράτης + Και προ ολίγου σου είπα, Μένων, ότι είσαι πονηρός· και τόρα πάλιν μ' + ερωτάς, εάν ειμπορώ να σε μάθω, εγώ, ο οποίος υποστηρίζω ότι δεν + υπάρχει διδαχή αλλ' ανάμνησις, διά να φαίνωμαι αντιφάσκων προς τον + εαυτόν μου. + +Μένων + Μα τον Δία, Σωκράτη, δεν ωμίλησα υπό τοιούτον πνεύμα, αλλ' απλώς από + συνήθειαν. Δι' αυτό, αν ειμπορής να μου αποδείξης ότι έτσι είναι, + όπως λέγεις, απόδειξέ το. + +Σωκράτης + Αυτό δεν είναι καθόλου εύκολον· όμως θα προσπαθήσω προς χάριν σου. + Αλλά προσκάλεσέ μου ένα από το πλήθος αυτό των δούλων της ακολουθίας + σου, εκείνον που θέλεις συ, διά να σου αποδείξω επ' αυτού (εκείνο που + ζητείς). + +Μένων + Προθυμότατα. — Έλα εδώ. + +Σωκράτης + Είν' Έλλην και ομιλεί Ελληνικά; + +Μένων + Πολύ καλά· εγεννήθη μέσα εις το σπίτι μας. + +Σωκράτης + Πρόσεχε λοιπόν καλά, ποίον εκ των δύο σου φαίνεται, ότι + αναμιμνήσκεται (ξαναενθυμείται), ή ότι μανθάνει από μένα. + +Μένων + Θα προσέξω. + +Σωκράτης + Ειπέ μου λοιπόν, παιδί, γνωρίζεις ότι τούτο είναι ένα σχήμα (χώρος) + τετράγωνον; + +Παις + Ναι. + +Σωκράτης + Τετράγωνον δεν είναι εκείνο που έχει τεσσάρας γραμμάς, αι οποίαι + είναι ίσαι; + +Παις + Βεβαιότατα. + +Σωκράτης + Δεν έχει επίσης και αυτάς τας άλλας γραμμάς που σύρομεν εις το μέσον + ίσας; + +Παις + Ναι. + +Σωκράτης + Δεν ειμπορεί λοιπόν ο χώρος αυτός να είναι και μεγαλύτερος και + μικρότερος; + +Παις + Βεβαίως. + +Σωκράτης + Λοιπόν αν αυτή η πλευρά ήθελεν είσθαι δύο ποδών και η άλλη επίσης + δύο, πόσων ποδών θα ήτο το όλον; Σκέψου δε κατ' αυτόν τον τρόπον αν + αυτή εδώ η πλευρά ήτο δύο ποδών και εκείνη εκεί μόνον ενός ποδός, δεν + είναι αληθές, ότι ο χώρος θα είναι άπαξ δύο ποδών; + +Παις + Ναι. + +Σωκράτης + Αλλ' επειδή και αυτή η γωνία είναι επίσης δύο ποδών, δεν κάνει δι' + αυτό δύο φοράς δύο; + +Παις + Ναι. + +Σωκράτης + Πόσοι λοιπόν είναι δύο φορές δύο πόδες; Αφού λογαριάσης, ειπέ μου. + +Παις + Τέσσαρες, ω Σώκρατες. + +Σωκράτης + Δεν θα γίνη λοιπόν ένας άλλος χώρος εκτός αυτού διπλάσιός του και + ομοιότατος έχων όλας τας γραμμάς ίσας, όπως αυτός; + +Παις + Ναι. + +Σωκράτης + Πόσων λοιπόν ποδών θα είνε; + +Παις + Οκτώ. + +Σωκράτης + Έλα τόρα· προσπάθησε να μου ειπής πόσον μεγάλη θα είναι εκάστη γραμμή + του άλλου χώρου· τούτου εδώ είναι δύο ποδών του δε άλλου χώρου του + διπλασίου πόση θα είναι; + +Παις + Φανερόν είνε ότι θα είναι διπλασία. + +Σωκράτης + Βλέπεις, Μένων, ότι εγώ δεν τον διδάσκω τίποτε και δεν κάνω άλλο παρά + να τον ερωτώ· και αυτός τόρα φαντάζεται, ότι γνωρίζει ποία είναι η + γραμμή από της οποίας σχηματίζεται ο χώρος των οκτώ ποδών. Ή δεν σου + φαίνεται έτσι; + +Μένων + Βεβαίως. + +Σωκράτης + Το γνωρίζει λοιπόν; + +Μένων + Όχι βέβαια. + +Σωκράτης + Δεν πιστεύεις ότι γίνεται εκ διπλασίας γραμμής; + +Μένων + Ναι. + +Σωκράτης + Παρατήρησέ τον δε αναμιμνησκόμενον διαδοχικώς, όπως πρέπει να + ξαναενθυμείται. Και συ, ειπέ μου· δεν λέγεις, ότι ο διπλάσιος χώρος + σχηματίζεται εκ γραμμής διπλασίας; δεν λέγω δε καθόλου δι' αυτού περί + ενός χώρου μακρού κατά την μίαν εδώ πλευράν πατά δε την άλλην κοντού· + αλλά να είναι ίσον καθ' ολοκληρίαν παντού, όπως τούτο εδώ, και το + οποίον να είνε διπλάσιον τούτου, δηλαδή οκτώ ποδών. Κύτταξε, εάν + νομίζης προσέτι ότι σχηματίζεται εκ μιας γραμμής διπλασίας. + +Παις + Έτσι μου φαίνεται. + +Σωκράτης + Εάν λοιπόν προσθέσωμεν εις ταύτην την γραμμήν μίαν άλλην γραμμήν + επίσης τόσον μακράν, η νέα αύτη δεν θα είναι διπλασία της πρώτης; + +Παις + Αναμφιβόλως. + +Σωκράτης + Από ταύτης λοιπόν της γραμμής λέγεις, ότι σχηματίζεται χώρος + διπλάσιος, εάν σύρωμεν τέσσαρας ομοίας; + +Παις + Ναι. + +Σωκράτης + Ας τραβήξωμεν λοιπόν τέσσαρας ομοίας προς αυτήν δεν είναι τούτο ο + χώρος που καλείς οκτάπουν; + +Παις + Βεβαίως. + +Σωκράτης + Μέσα δε εις αυτόν τον χώρον δεν ευρίσκεις τέσσαρας ίσας, εκάστην δε + ίσην προς ταύτην εδώ η οποία είναι τεσσάρων ποδών; + +Παις + Ναι. + +Σωκράτης + Πόσον μεγάλη λοιπόν γίνεται; Δεν είναι τέσσαρας φοράς τόσον μεγάλη; + +Παις + Πώς όχι; + +Σωκράτης + Αλλ' εκείνο που είναι τέσσαρες φορές τόσο μέγα είναι διπλάσιον; + +Παις + Όχι, μα τον Δία. + +Σωκράτης + Πόσον λοιπόν είναι; + +Παις + Τετραπλάσιον. + +Σωκράτης + Λοιπόν, παιδί, από της διπλασίας γραμμής δεν σχηματίζεται χώρος + διπλάσιος αλλά τετραπλάσιος. + +Παις + Αληθινά ομιλείς. + +Σωκράτης + Διότι τέσσαρες φορές τέσσαρα γίνονται δεκαέξη. Δεν είναι έτσι; + +Παις + Ναι. + +Σωκράτης + Από ποίας λοιπόν γραμμής γίνεται χώρος οκτώ ποδών: Δεν σχηματίζεται + από το τετραπλάσιον; + +Παις + Ομολογώ. + +Σωκράτης + Ο δε χώρος αυτός, ο οποίος, δεν είναι παρά το τέταρτον της ετέρας δεν + σχηματίζεται τελείως εκ της γραμμής ταύτης, η οποία είναι το ήμισυ + της ετέρας; + +Παις + Ναι. + +Σωκράτης + Καλά (ας είναι). Χώρος οκτώ ποδών δεν είναι διπλάσιος αυτού εδώ και + το ήμισυ τούτου; + +Παις + Βεβαιότατα. + +Σωκράτης + Καλά. Απάντησέ μου δε τόρα ό,τι, σου φαίνεται και είπε μου· η γραμμή + αύτη δεν είναι δύο ποδών και η άλλη τεσσάρων; + +Παις + Ναι. + +Σωκράτης + Επομένως και η γραμμή χώρου οκτώ ποδών πρέπει να είναι μεγαλυτέρα από + την γραμμήν χώρου δύο ποδών και μικροτέρα χώρου τεσσάρων. + +Παις + Πρέπει. + +Σωκράτης + Προσπάθησε τόρα να μου ειπής πόσον μεγάλη πρέπει να είναι. + +Παις + Τριών ποδών. + +Σωκράτης + Αλλ' εάν είναι τριών ποδών, δεν έχομεν παρά να προσθέσωμεν εις αυτήν + την γραμμήν το ήμισυ αυτής και θα είναι τριών ποδών; Διότι ιδού αυτός + είναι δύο ποδών, ο δε ενός, και απ' εδώ πάλιν δύο και εις και + σχηματίζεται ο χώρος που λέγεις. + +Παις + Ναι. + +Σωκράτης + Αλλ' αν ο χώρος έχει τρεις πόδας από αυτήν την πλευράν και τρεις εκ + της ετέρας, δεν γίνεται τρεις φορές τριών ποδών; + +Παις + Ναι. + +Σωκράτης + Πόσα δε κάνουν τρία επί τρία; + +Παις + Εννέα πόδες. + +Σωκράτης + Χώρος δε διπλάσιος από πόσους πόδας πρέπει να είναι; + +Παις + Από οκτώ. + +Σωκράτης + Λοιπόν δεν σχηματίζεται πλέον ο χώρος οκτώ ποδών από γραμμής τριών + ποδών. + +Παις + Όχι βέβαια + +Σωκράτης + Από ποίας λοιπόν γραμμής γίνεται; προσπάθησε να μου ειπής ακριβώς· + και αν δεν θέλης ν' αριθμήσης (υπολογίσης) το μέγεθός του, δείξε το. + +Παις + Μα τον Δία, ω Σώκρατες, δεν γνωρίζω. + +Σωκράτης + Εννοείς πάλιν, Μένων, ποίον δρόμον έχει κάμει μέσα στην ανάμνησίν + του. Εις την αρχήν δεν εγνώριζε καθόλου ποία είναι η γραμμή που + σχηματίζει τον χώρον οκτώ ποδών, όπως και τόρα δεν γνωρίζει· αλλά + κατόπιν ενόμισεν ότι ειξεύρει, και απήντησε μετά πεποιθήσεως ωσάν να + εγνώριζε και δεν επίστευεν ότι δεν εγνώριζε (ούτε καν απορούσε). Τόρα + πάλιν απορεί (αναγνωρίζει την σύγχυσίν του) ωσάν να μη γνωρίζη + καθόλου. Και νομίζει ότι ειξεύρει. + +Μένων + Αληθινά ομιλείς. + +Σωκράτης + Δεν είναι λοιπόν πράγματι εις καλυτέραν θέσιν τόρα διά το πράγμα που + δεν εγνώριζε; + +Μένων + Και αυτό μου φαίνεται. + +Σωκράτης + Καταστήσαντες λοιπόν αυτόν γεμάτον αμφιβολίαν και σαν νάρκην + ναρκώσαντες αυτόν τον εβλάψαμεν; + +Μένων + Δεν μου φαίνεται. + +Σωκράτης + Τουναντίον τον κατεστήσαμεν, όπως φαίνεται, ικανώτερον να ανακαλύπτη + την αλήθειαν (ό,τι έχει). Διότι τόρα οτιδήποτε αγνοεί θα το εκζητήση + μετ' ευχαριστήσεως και ευκόλως τότε, πιστεύων ότι καλώς ομιλεί, και + προς πολλούς πολλάκις θα ομιλήση (φανερά) ότι διπλάσιος χώρος πρέπει + να έχη γραμμήν διπλασίαν κατά το μήκος. + +Μένων + Είναι προφανές. + +Σωκράτης + Νομίζεις λοιπόν ότι ούτος θα επιχειρούσε να ζητήση ή να μάθη τούτο, + που ενόμιζε ότι γνωρίζει χωρίς να γνωρίζη, πριν ή η πεποίθησις της + αγνοίας του δεν τον έκανε ν' αμφιβάλλη και τον έκανε να ποθήση να + μάθη; + +Μένων + Δεν μου φαίνεται, Σωκράτη. + +Σωκράτης + Ωφελήθη λοιπόν ναρκωθείς; + +Μένων + Μου φαίνεται. + +Σωκράτης + Σκέψου τόρα πώς εκ ταύτης της απορίας (αμφιβολίας) θ' ανακαλύψης το + πράγμα ζητών μετ' εμού, καίτοι εγώ δεν θα κάμω άλλο τι παρά να ερωτώ + και όχι να διδάσκω. Και πρόσεξε να με τσακώσης αν πουθενά πράγματι + τον διδάσκω ή διεξέρχωμαι (εξηγών) εκείνα τα οποία γνωρίζεις, και εν + γένει αν κάνω τίποτε άλλο από του να τον ερωτώ τι φρονεί. — Συ + λοιπόν, παιδί, ειπέ μου· αυτός ο χώρος δεν είναι τεσσάρων ποδών; Μ' + εννοείς; + +Παις + Βεβαίως. + +Σωκράτης + Δεν δυνάμεθα να του προσθέσωμεν και αυτόν τον άλλον χώρον, ο οποίος + είναι ίσος μ' αυτόν; + +Παις + Ναι. + +Σωκράτης + Και τον τρίτον αυτόν ίσον με τους άλλους δύο; + +Παις + Ναι. + +Σωκράτης + Δεν δυνάμεθα τέλος να θέσωμεν αυτόν τον άλλον μέσα εις αυτήν την + γωνίαν; + +Παις + Αναμφιβόλως. + +Σωκράτης + Αλλά τότε δεν γίνονται τέσσαρες χώροι ίσοι αναμεταξύ των; + +Παις + Βεβαιότατα. + +Σωκράτης + Λοιπόν πόσος γίνεται ο χώρος αυτός το όλον από τούτον εδώ; + +Παις + Τετραπλάσιος. + +Σωκράτης + Έπρεπε όμως να γίνη διπλάσιος· ή δεν ενθυμείσαι; + +Παις + Πολύ καλά. + +Σωκράτης + Αυτή δε η γραμμή η εκτεινομένη από μιας γωνίας μέχρι της ετέρας δεν + χωρίζει έκαστον εκ των δύο τούτων χώρων εις δύο; + +Παις + Ναι. + +Σωκράτης + Δεν γίνονται αύται τέσσαρες γραμμαί ίσαι περιέχουσαι αυτόν εδώ τον + χώρον; + +Παις + Ναι· γίνονται. + +Σωκράτης + Σκέψου· ποίον είναι το μήκος αυτού του χώρου; + +Παις + Δεν γνωρίζω. + +Σωκράτης + Από τους τέσσαρας αυτούς χώρους εκάστη γραμμή δεν έχει αποχωρίση + εντός το ήμισυ εκάστου εκ τούτων; Δεν είναι αληθές; + +Παις + Ναι. + +Σωκράτης + Πόσοι λοιπόν χώροι είναι όμοιοι μέσα εις αυτόν; + +Παις + Τέσσαρες. + +Σωκράτης + Και μέσα εις αυτόν εδώ, πόσοι; + +Παις + Δύο. + +Σωκράτης + Τέσσαρες δε φορές δύο, τι κάνουν; + +Παις + Διπλάσια. + +Σωκράτης + Πόσους λοιπόν πόδας έχει αυτός ο χώρος; + +Παις + Οκτώ. + +Σωκράτης + Και από ποίας γραμμής εσχηματίσθη; + +Παις + Από ταύτης. + +Σωκράτης + Εκ της γραμμής της εκτεινομένης από της μιας γωνίας εις την ετέραν + και εκ χώρου τεσσάρων ποδών; + +Παις + Ναι. + +Σωκράτης + Οι σοφισταί καλούσι την γραμμήν αυτήν διάμετρον· ώστε, εάν πράγματι + αυτής τ' όνομα είναι διάμετρος, χώρος διπλάσιος, παιδί (δούλε) του + Μένωνος, θα σχηματισθή, όπως συ λέγεις, εκ της διαμέτρου. + +Παις + Βέβαια, ω Σώκρατες. + +Σωκράτης + Πώς σου φαίνεται, Μένων; Απήντησε πουθενά άλλο τι παρά την γνώμην του + (έκαμε καμμίαν απάντησιν που δεν ήτο ιδική του); + +Μένων + Όχι. Πάντοτε απήντησε την ιδικήν του. + +Σωκράτης + Και όμως, όπως είχομεν είπει προ ολίγου, δεν εγνώριζεν. + +Μένων + Αληθινά ομιλείς. + +Σωκράτης + Δεν ήσαν δε αι γνώμαι του αύται έμφυτοι εις αυτόν; ή όχι; + +Μένων + Ναι. + +Σωκράτης + Εκείνος λοιπόν που αγνοεί τας αληθείς δοξασίας (ιδέας) περί όσων + υπάρχουν, έχει μέσα του εμφύτους αληθείς ιδέας δι' εκείνα τα οποία + αγνοεί; — (άλλως δεν θα ήγγιζε ούτε καν θα τον απησχόλουν ποτέ όσα + δεν είξευρε). + +Μένων + Φαίνεται. + +Σωκράτης + Τόρα δε ξυπνούν (ανακινούνται) αι ιδέαι αύται εις αυτόν ωσάν όνειρον· + εάν δε τις ήθελεν ερωτήση αυτόν πολλάκις τα αυτά πράγματα (ζητήματα) + και με διαφόρους τρόπους, γνωρίζεις καλά, ότι εις το τέλος δεν θα έχη + επίσης ακριβή γνώσιν τι είναι αυτά. + +Μένων + Φαίνεται. + +Σωκράτης + Λοιπόν χωρίς κανείς να τον διδάξη αλλ' απλώς μ' ερωτήσεις ανέλαβε + μόνος του από τον εαυτόν του την επιστήμην; + +Μένων + Βέβαια. + +Σωκράτης + Το δε να παίρνη κανείς την επιστήμην από τον εαυτόν του δεν είναι + μόνον απλή ανάμνησις; + +Μένων + Αναμφιβόλως. + +Σωκράτης + Δεν είναι άρα αληθές, ότι την επιστήμην (γνώσιν), την οποίαν σήμερον + ο δούλος σου έχει, ή την έλαβέ ποτε άλλοθεν ή πάντοτε την είχεν; + +Μένων + Ναι. + +Σωκράτης + Αλλ' αν την είχε πάντοτε, θα ήτο πάντοτε σοφός, εάν δε την έλαβέ ποτε + άλλοθεν, βεβαίως δεν θα την έλαβεν εις την παρούσαν ζωήν ή κάποιος θα + τον εδίδαξε την γεωμετρίαν. Διότι αυτός θα κάμη το ίδιον και διά τα + λοιπά μέρη της γεωμετρίας και πάσαν άλλην επιστήμην. Μήπως υπάρχη + κανείς που να τον εδίδαξεν όλα αυτά; Συ άλλως οφείλεις να γνωρίζης, + αφού εγεννήθη και ανετράφη μέσα εις το σπίτι σου. + +Μένων + Μα ειξεύρω εγώ τουλάχιστον ότι κανένας ποτέ δεν τον εδίδαξεν. + +Σωκράτης + Έχει όμως τας ιδέας αυτάς ή όχι; + +Μένων + Φαίνεται, Σωκράτη, ότι κατ' ανάγκην πρέπει να τας έχη. + +Σωκράτης + Εάν δε δεν έλαβε τας γνώσεις αυτάς κατά την παρούσαν ζωήν, δεν είναι + προφανές, ότι τας είχε και τας έμαθεν εις άλλον χρόνον; + +Μένων + Είναι προφανές. + +Σωκράτης + Ό χρόνος δε ούτος δεν είναι εκείνος, καθ' ον δεν ήτο άνθρωπος; + +Μένων + Ναι. + +Σωκράτης + Επομένως, εάν κατά τους χρόνους, όπου είναι άνθρωπος και κατ' + εκείνους που δεν είναι, θα υπάρχουν έμφυτοι αι ιδέαι αύται εις αυτόν, + αι οποίαι καθίστανται επιστήμαι αν ξυπνήσουν διά των ερωτήσεων, δεν + είναι αληθές ότι καθ' όλον αυτόν τον χρόνον η ψυχή του θα τας είχε + γνωρίσει; διότι είναι φανερόν, ότι καθ' όλους τους χρόνους υπάρχει ή + δεν υπάρχει άνθρωπος. + +Μένων + Έτσι φαίνεται. + +Σωκράτης + Αφού λοιπόν η αλήθεια είναι πάντοτε μέσα εις την ψυχήν μας, η ψυχή + αύτη είναι αθάνατος. Δι' αυτό πρέπει μετά θάρρους να ζητώμεν και να + εξυπνώμεν (αφυπνίζωμεν) εκείνο το οποίον δεν γνωρίζομεν προς στιγμήν, + δηλαδή εκείνο το οποίον δεν ενθυμούμεθα. + +Μένων + Δεν ξεύρω πώς μου φαίνεται, αλλά νομίζω ότι έχεις δίκαιον, Σωκράτη. + +Σωκράτης + Έτσι μου φαίνεται και μένα επίσης, Μένων. Η αλήθεια όμως είναι, ότι + δεν θα ήθελα να πολυβεβαιώσω θετικά (οριστικά) ότι και όλα τα λοιπά + που είπα θα είναι αληθή· αλλ' είμαι έτοιμος να υποστηρίξω και διά + λόγου και δι' έργου, εάν δυνηθώ, ότι η πίστις, ότι πρέπει να ζητή + κανείς εκείνο το οποίον δεν γνωρίζει, θα μας καταστήση ασυγκρίτως + καλυτέρους και ανδρικωτέρους (θαρραλεωτέρους) και ολιγώτερον μαλακούς + (οκνηρούς, αργούς και υποχωρητικούς), παρά εάν νομίζωμεν, ότι είναι + αδύνατον ν' ανακαλύψωμεν εκείνα που δεν γνωρίζομεν και ανωφελές να τα + ζητήσωμεν (ουδέ πρέπει να τα ζητώμεν). + +Μένων + Και αυτό μου φαίνεται ότι το λέγεις καλά, Σωκράτη. + +Σωκράτης + Επειδή λοιπόν συμφωνούμεν εις αυτό, ότι οφείλει κανείς να ζητή εκείνο + το οποίον δεν ηξεύρει, θέλεις να δοκιμάσωμεν ομού όπως ζητήσωμεν τι + είναι αρετή: + +Μένων + Βεβαιότατα. Αλλ' εκείνο, Σωκράτη, θα εξετάσω και θ' ακούσω με την + μεγαλυτέραν ευχαρίστησιν, το οποίον ηρώτησα εξ αρχής. Ποίον δηλαδή εκ + των δύο, εάν την αρετήν πρέπη να δοκιμάσωμεν πώς να εφαρμόσωμεν ως + κάτι που δύναται να διδαχθή, ή αν αυτή είναι έμφυτος ή τέλος αν κατά + τινα τρόπον συμβαίνη εις τους ανθρώπους. + +Σωκράτης + Εάν είχον οιονδήποτε κύρος (εξουσίαν), ω Μένων, όχι μόνον επί του + εαυτού μου αλλά και επί σου, δεν θα εξετάζαμεν αν η αρετή δύναται να + διδαχθή ή όχι, εάν δεν εξετάζαμεν πρωτήτερα τι είναι αρετή καθ' + εαυτήν. Αλλ' αφού συ δεν επιχειρείς να άρξης του εαυτού σου (να + επιβληθής επί του εγώ σου) διά να γίνης τέλος ελεύθερος, τουναντίον + δε δοκιμάζεις επάνω μου να έχης επιρροήν — και πράγματι έχεις — + υποχωρώ προς χάριν σου. Τι πρέπει λοιπόν να γίνη; — Φαίνεται, ότι + πρέπει να εξετάσωμεν (ευρισκόμεθα εις την περίπτωσιν που πρέπει να + σκεφθώμεν) ποία είναι η ιδιότης εκείνου, του οποίου δεν γνωρίζομεν + ούτε την φύσιν και αν δεν θέλης τουλάχιστον να μ' ακούης εις τίποτε, + χαλάρωσε τουλάχιστον ολίγον από το κράτος σου επάνω μου και επίτρεψέ + μου να το εξετάσω εξ υποθέσεως, εάν δύναται δηλαδή να διδαχθή η αρετή + ή αποκτάται κατ' άλλον τινά τρόπον. Όταν δε λέγω εξ υποθέσεως, εννοώ + το εξής· καθώς οι γεωμέτραι, όταν τους ερωτήση τις, παραδείγματος + χάριν περί ενός σχήματος, πολλάκις εξετάζουν εάν είναι δυνατόν να + περιληφθή τοιούτον τριγωνικόν σχήμα μέσα εις τοιούτον κύκλον (χωρίς + δηλονότι να μεταβληθή το εμβαδόν αυτού), ούτω θα ηδύνατό τις ν' + απαντήση: Δεν γνωρίζω ακόμη εάν αυτό γίνεται, αλλά νομίζω ότι, εάν + κάμω υπόθεσίν τινα συνεπή προς τούτο, θα δυνηθή να μας βοηθήση προς + λύσιν του προβλήματος. Εάν αυτό το σχήμα είναι τοιούτον, ώστε + κατασκευαζομένου (προεκτεινομένου) ενός τριγώνου επί των πλευρών του + (των δεδομένων δηλαδή γραμμών) να είναι ίσον με το δοθέν σχήμα, θα + συμβή το τοιούτον, το αντίθετον δε πάλιν, όπως μου φαίνεται, εάν δεν + εκπληρωθούν αυτοί οι όροι (6). Τιθεμένης λοιπόν της υποθέσεως αυτής + συγκατανεύω (θέλω) να σου ειπώ τι συμβαίνει με την εγγραφήν του + σχήματος εντός του κύκλου και αν αυτή είναι δυνατή ή όχι. Έτσι και + περί της αρετής, ενώ δεν γνωρίζομεν ούτε την φύσιν της αρετής ούτε + ποία είναι, (ούτε τας ιδιότητάς της), ας την εξετάσωμεν επί απλής + υποθέσεως, εάν δύναται να διδαχθή ή όχι, κατά τον εξής τρόπον + σκεπτόμενοι. Εάν η αρετή είναι τοιαύτη ή τοιαύτη εν σχέσει προς την + ψυχήν, ειμπορεί να διδαχθή ή όχι; και πρώτον μεν, εάν είναι άλλο τι + (άλλης φύσεως) από την επιστήμην, είναι αρά γε διδακτή ή όχι; ή, όπως + τόρα δα ελέγομεν, κάτι που δυνάμεθα να αναμνησθώμεν (ξαναθυμηθούμεν); + και ας μη μας νοιάζη (ενδιαφέρει) ουδόλως ποίον εκ των δύο ονομάτων + μεταχειριζόμεθα. Είναι λοιπόν διδακτή (μανθάνεται) η αρετή ή είναι + τουλάχιστον φανερόν εις όλους, ότι μόνον η επιστήμη ειμπορεί να + διδαχθή (δυνάμεθα να την μάθωμεν); + +Μένων + Έτσι μου φαίνεται. + +Σωκράτης + Εάν δε βεβαίως η επιστήμη είναι κάπποια αρετή, είναι φανερόν ότι + δύναται να διδαχθή. + +Μένων + Πώς όχι; + +Σωκράτης + Εγλυτώσαμεν λοιπόν απ' αυτό γρήγορα, ότι αυτή μεν ειμπορεί να + διδαχθή, αυτή δε όχι. + +Μένων + Βεβαιότατα. + +Σωκράτης + Κατόπιν δε απ' αυτό, όπως φαίνεται, πρέπει να σκεφθώμεν ποίον εκ των + δύο είναι η επιστήμη, η αρετή ή άλλο τι από την επιστήμην. + +Μένων + Έτσι μου φαίνεται και μένα, ότι τούτο πρέπει κατόπιν να σκεφθώμεν. + +Σωκράτης + Λοιπόν τι άλλο ειμπορούμεν να ειπούμεν παρά ότι είναι αγαθόν η αρετή, + και αυτή η υπόθεσις υπάρχει εις ημάς, ότι είναι αγαθόν; + +Μένων + Βεβαιότατα. + +Σωκράτης + Εάν αφ' ενός μεν είναι αγαθόν και αφ' ετέρου χωρίζεται της επιστήμης, + βεβαίως η αρετή δεν είναι κάποια επιστήμη. Εάν δε πάλιν είναι αγαθόν, + το οποίον να μη περιλαμβάνη η επιστήμη, υποθέτοντες αυτήν ως + επιστήμην, ορθά υποθέτομεν. + +Μένων + Ναι. + +Σωκράτης + Βεβαίως δε διά της αρετής είμεθα ενάρετοι; + +Μένων + Βέβαια. + +Σωκράτης + Αφού δε είμεθα ενάρετοι, είμεθα και ωφέλιμοι· διότι όλα τ' αγαθά + είναι ωφέλιμα· δεν είν' έτσι; + +Μένων + Ναι. + +Σωκράτης + Και η αρετή λοιπόν είναι ωφέλιμον πράγμα; + +Μένων + Εξ όσων είπομεν είναι ανάγκη να είναι. + +Σωκράτης + Ας σκεφθώμεν λοιπόν, ένα έκαστον παίρνοντες εξ αρχής, ποία είν' + εκείνα που μας ωφελούν· λέγομεν λοιπόν ότι είναι η υγεία και η + δύναμις και το κάλλος και ο πλούτος· τα τοιαύτα και τα όμοια μ' αυτά + τα λέγομεν ωφέλιμα· ή όχι; + +Μένων + Ναι. + +Σωκράτης + Αυτά δε τα ίδια κάποτε και βλάπτουν· ή έχεις αντίθετον γνώμην; + +Μένων + Όχι· έτσι νομίζω ότι είναι. + +Σωκράτης + Σκέψου· πότε νομίζεις ότι έκαστον απ' αυτά μας ωφελεί και πότε μας + βλάπτει; Όταν βέβαια γίνεται ορθή χρήσις μας ωφελούν, όταν δε όχι μας + βλάπτουν; + +Μένων + Βεβαιότατα. + +Σωκράτης + Ακόμη δε και όσα αναφέρονται εις την ψυχήν ας σκεφθώμεν· δεν είναι η + σωφροσύνη και δικαιοσύνη και ανδρεία και ευμάθεια και μνήμη και + μεγαλοπρέπεια και όλα τα τοιαύτα; + +Μένων + Βέβαια. + +Σωκράτης + Σκέψου τόρα· ποία εκ τούτων σου φαίνονται ότι δεν είναι επιστήμη, + αλλ' άλλο τι εκτός της επιστήμης, εάν άλλοτε μεν βλάπτουν, άλλοτε δε + ωφελούν; παραδείγματος χάριν η ανδρεία, εάν δεν υπάρχη φρόνησις, δεν + είναι ανδρεία παρά κάπποιο θάρρος, και όταν θαρρή χωρίς σκέψιν (είναι + παράλογος), ο άνθρωπος βλάπτεται, όταν δε είναι με νουν (λογική), + ωφελείται; + +Μένων + Ναι. + +Σωκράτης + Βεβαίως και η σωφροσύνη και η ευμάθεια, όταν είναι λογικαί, και τα + μανθανόμενα και τα καταρτυόμενα (και τα μορφωτικά εν γένει), είναι + ωφέλιμα, τα παράλογα δε είναι βλαβερά; + +Μένων + Βεβαιότατα. + +Σωκράτης + Όλα λοιπόν ομού της ψυχής τα επιχειρήματα (πράξεις) και τολμήματα, εν + όσω μεν προηγείται η φρόνησις, καταλήγουν εις επιτυχίαν (είναι ευτυχή + εις το τέλος), όταν όμως προηγήται αφροσύνη (παραλογισμός), + καταλήγουν εις το αντίθετον (είναι δυστυχή); + +Μένων + Είναι φανερόν. + +Σωκράτης + Εάν λοιπόν υπάρχη κάποια αρετή εις όσα αναφέρονται εις την ψυχήν και + είναι ανάγκη αυτή να είναι ωφέλιμος (χρήσιμος), πρέπει αυτή να είναι + φρόνησις, αφού βέβαια όσα ανάγονται εις την ψυχήν αυτά καθ' εαυτά δεν + είναι ούτ' ωφέλιμα ούτε βλαβερά, και αφού συμβή μόνον φρόνησις ή + αφροσύνη γίνονται βλαβερά ή ωφέλιμα· επομένως σύμφωνα προς αυτά, εάν + είναι ωφέλιμος η αρετή, πρέπει να είναι φρόνησις. + +Μένων + Έτσι μου φαίνεται. + +Σωκράτης + Και ως προς τα άλλα βεβαίως, τα οποία τόρα δα ελέγομεν π. χ. τον + πλούτον και τα τοιαύτα, ότι είναι άλλοτε μεν αγαθά, άλλοτε δε + βλαβερά, δεν είναι άρα γε, όπως και πρότερον συμβαίνει με την ψυχήν — + όταν δηλονότι προηγείτο η φρόνησις έκανε ωφέλιμα τα της ψυχής, όταν + δε η αφροσύνη βλαβερά — έτσι και δι' αυτά, όταν ορθώς τα + μεταχειρίζεται και προηγήται (η φρόνησις), να τα καθιστά ωφέλιμα, + όταν δε μη ορθώς, βλαβερά; + +Μένων + Βεβαιότατα. + +Σωκράτης + Ορθώς βεβαίως προηγείται η μετά φρονήσεως, εσφαλμένως δε η άνευ + φρονήσεως; + +Μένων + Έτσι είναι. + +Σωκράτης + Εν συντόμω λοιπόν δυνάμεθα να είπωμεν περί όλων, ότι διά τον άνθρωπον + τα πάντα εξαρτώνται από την ψυχήν (όλα έχουν κρεμασθή εις την ψυχήν), + όλα δε τα της ψυχής εις την φρόνησιν, εάν βέβαια πρέπει να είναι + αγαθά· και συμφώνως προς ταύτα φρόνησις ήθελεν είσθαι το ωφέλιμον· + λέγομεν δε ότι η αρετή είναι ωφέλιμος; + +Μένων + Βεβαίως. + +Σωκράτης + Λέγομεν λοιπόν ότι σύμπασα η αρετή ή έν μέρος αυτής είναι φρόνησις; + +Μένων + Μου φαίνεται ότι καλώς λέγονται τα λεγόμενα, Σωκράτη. + +Σωκράτης + Εάν δε πράγματι αυτά είναι έτσι, δεν θα υπήρχον εκ φύσεως οι + ενάρετοι. + +Μένων + Δεν μου φαίνεται να υπάρχουν εκ φύσεως οι ενάρετοι. + +Σωκράτης + Ειμπορεί δε και τούτο ακόμη να λεχθή· εάν μεταξύ μας εκείνοι οι οποίοι + θα εγνώριζον τους εκ φύσεως αγαθούς νέους, τους οποίους + παραλαμβάνοντες, αφού μας τους έδειχναν, θα τους εφυλάττομεν μέσα εις + ακρόπολιν, πολύ περισσότερον λογαριάζοντες (εκτιμώντες) αυτούς παρά + τον χρυσόν, διά να μη τους διαφθείρη κανείς, και μόλις εγίνοντο + ενήλικοι, να καθίσταντο χρήσιμοι εις τας πόλεις. + +Μένων + Βεβαίως θα ήτο πρέπον, Σωκράτη. + +Σωκράτης + Αφού λοιπόν οι ενάρετοι δεν γεννώνται εκ φύσεως, θα γίνωνται άρα με + την μάθησιν (διά της διδασκαλίας); + +Μένων + Μου φαίνεται ότι είνε απαραίτητον, Σωκράτη· άλλως είναι και φανερόν, + κατά την υπόθεσιν βεβαίως ότι, εάν η αρετή είναι επιστήμη, δύναται να + διδαχθή. + +Σωκράτης + Ίσως μα τον Δία· αλλά μήπως και αυτό δεν το είχομεν ειπή καλά; + +Μένων + Προ ολίγου μου εφαίνετο ότι καλά το παρεδέχθημεν. + +Σωκράτης + Και όμως δεν πρέπει μόνον προ ολίγου να φαίνεται και να γίνεται + παραδεκτόν ό,τι λέγεται καλώς, αλλά και τόρα και έπειτα, εάν πράγματι + είναι κάτι υγιές. + +Μένων + Μα εις τι λοιπόν αποβλέπεις, ώστε να στενοχωρήσαι και ν' αμφιβάλλης + εάν η αρετή δεν είναι επιστήμη; + +Σωκράτης + Εγώ θα σου ειπώ, Μένων, ότι το να ειμπορή να διδαχθή, εάν βεβαίως + είναι επιστήμη, δεν έχω εναντίαν γνώμην ότι δεν λέγεται καλώς· ότι δε + δεν είναι επιστήμη σκέψου εάν σου φαίνωμαι ότι δικαίως (ευλόγως) + αμφιβάλλω (απιστώ)· διότι ειπέ μου αυτό· εάν ειμπορή να διδαχθή + οτιδήποτε πράγμα, όχι μόνον η αρετή, δεν είναι ανάγκη να υπάρχουν και + διδάσκαλοι και μαθηταί αυτού; + +Μένων + Έτσι μου φαίνεται. + +Σωκράτης + Εκείνο δε, του οποίου ούτε διδάσκαλοι ούτε μαθηταί ειμπορούν να + είναι, υποθέτομεν, όπως και πράγματι συμπεραίνομεν, ότι δεν δύναται + να διδαχθή; + +Μένων + Βεβαίως· αλλά δεν σου φαίνεται, ότι υπάρχουν διδάσκαλοι της αρετής; + +Σωκράτης + Εξετάζων πολλάκις, εάν πράγματι υπάρχουν διδάσκαλοι αυτής, και + πράττων τα πάντα, δεν δύναμαι να εύρω, αν και μεταξύ των πολλών άλλων + εξετάζω και δι' εκείνους τους οποίους νομίζω ότι είνε εμπειρότατοι + αυτού του πράγματος. Και τόρα βεβαίως διά καλήν σύμπτωσιν έτυχε, + Μένων, να κάθηται εδώ κοντά μας ο Άνυτος, εις τον οποίον ας + μεταδώσωμεν την συζήτησίν μας· και ευλόγως θα τον καταστήσωμεν + κοινωνόν της συζητήσεώς μας. Διότι ο Άνυτος πρώτον μεν είναι παιδί + πλουσίου και σοφού πατρός, του Ανθεμίωνος, ο οποίος έγεινε πλούσιος + όχι έτσι τυχαίως ουδέ του τάδωκε κανείς — όπως προ ολίγου ακόμη ο + Ισμηνίας ο Θηβαίος, ο οποίος έχει πάρει τα χρήματα του Πολυκράτους — + αλλά τα εκέρδισε με την σοφίαν του (φρόνησιν) και την επιμέλειάν του, + εκτός δε τούτου δεν φαίνεται ούτε υπερήφανος πολίτης ούτε φουσκωμένος + και βαρετός αλλά κόσμιος και ειλικρινής (ευσταλής) άνθρωπος· έπειτα + δε ο δήμος των Αθηναίων τον ανέθρεψε (εμόρφωσε) και τον εξεπαίδευσε + καλά, διά τούτο δε και τον εκλέγουν διά τας μεγίστας αρχάς· είναι + δίκαιον επομένως με τοιούτους να εξετάζης εάν υπάρχουν διδάσκαλοι της + αρετής ή όχι και ποίοι είναι. + + — Συ λοιπόν, Άνυτε, συζήτησε μαζί μου και με τον ξένον σου (φίλον + σου) αυτόν τον Μένωνα περί του πράγματος αυτού, ποίοι δηλαδή είναι + διδάσκαλοι· σκέψου δε ως εξής· εάν ηθέλαμεν ο Μένων αυτός να γίνη + καλός ιατρός εις ποίους διδασκάλους θα τον εστέλλαμεν; εις τους + ιατρούς βέβαια; + +Άνυτος + Βεβαιότατα. + +Σωκράτης + Και αν ηθέλαμεν να γίνη καλός παπουτσής (σκυτοτόμος), δεν θα τον + εστέλλαμεν στους σκυτοτόμους · + +Άνυτος + Ναι. + +Σωκράτης + Και διά τάλλα επαγγέλματα το ίδιον δεν θα εκάναμεν; + +Άνυτος + Βεβαιότατα. + +Σωκράτης + Ειπέ μου δε πάλιν και αυτό δι' αυτά με τον ίδιον τρόπον λέγοντες ότι + τον στέλλομεν εις τους ιατρούς, ομολογούμεν ότι καλά εκάμαμεν αφού + θέλομεν να γίνη ιατρός· όταν δε λέγωμεν τούτο, εννοούμεν ότι τότε θα + ήμεθα φρόνιμοι, εάν τον εστέλλαμεν εις τους ειδικούς τους έχοντας + αυτό ως επάγγελμα παρά εις τους μη έχοντας και εις εκείνους που + πληρώνονται δι' αυτήν την διδασκαλίαν των δι' όσους θέλουν να + πηγαίνουν και να μανθάνουν. Αν ελαμβάναμεν λοιπόν αυτά υπ' όψιν μας, + δεν θα τον εστέλλαμεν καλά; + +Άνυτος + Ναι. + +Σωκράτης + Και περί της αυλητικής και περί των άλλων λοιπόν τα ίδια; διότι πολλή + ανοησία θα ήτο βεβαίως δι' εκείνους οι οποίοι θέλουν να κάμουν ένα + αυλητήν, να μη θέλουν να τον στέλλουν εις εκείνους που υπόσχονται + (επαγγέλλονται) να τους διδάξουν την τέχνην και μισθοδοτούνται, να + ενοχλή (σκοτίζη) δε άλλους επιμένων να μάθη παρ' εκείνων, οι οποίοι + ούτε επιτηδεύονται ότι είναι διδάσκαλοι ούτε και υπάρχει κανένας + μαθητής των διά τέτοιο μάθημα, το οποίον ημείς έχομεν την αξίωσιν να + μανθάνωμεν παρ' εκείνων προς τους οποίους τον στέλλομεν. Δεν σου + φαίνεται παράλογον; + +Άνυτος + Ναι μα τον Δία, έτσι μου φαίνεται, συγχρόνως δε και αμάθεια. + +Σωκράτης + Καλά λέγεις. Τόρα σου επιτρέπεται να συσκέπτεσαι μαζί μου διά τούτον + εδώ τον Μένωνα. Διότι ούτος, Άνυτε, προ πολλού μου λέγει, ότι + επιθυμεί την σοφίαν εκείνην και αρετήν, με την οποίαν οι άνθρωποι και + τας πόλεις και τας οικίας καλώς διοικούν και τους γονείς αυτών καλώς + περιποιούνται και πολίτας και ξένους γνωρίζουν να υποδεχθούν και να + αποπέμψουν όπως αξίζει εις αγαθόν άνδρα. Διά την αρετήν λοιπόν αυτήν + σκέψου πού πρέπει να τον στείλωμεν διά να τον στείλωμεν ορθώς. Ή + είναι φανερόν, κατά την ομιλίαν μας τόρα δα, ότι θα τον στείλωμεν εις + εκείνους οι οποίοι υπόσχονται ότι είναι διδάσκαλοι της αρετής και + ομολογούν ότι αυτοί είναι γνωστοί μεταξύ των Ελλήνων δι' εκείνον που + θέλει να μάθη, και οι οποίοι ορίζουν και εισπράττουν μισθόν + (μισθοδοτούνται από δίδακτρα); + +Άνυτος + Και ποίοι λέγεις ότι είναι αυτοί, Σωκράτη; + +Σωκράτης + Βεβαίως και συ το γνωρίζεις, ότι είναι εκείνοι τους οποίους ο κόσμος + ονομάζει σοφιστάς. + +Άνυτος + Μα τον Ηρακλέα, ευφήμει, ω Σώκρατες· είθε να μη καταλάβη κανένα + τέτοια τρέλλα μήτε εκ των συγγενών μήτε εκ των φίλων μήτε εκ των + γνωστών, μήτε εντόπιον μήτε ξένον, ώστε αφού τους πλησιάση να + διαφθαρή, αφού αυτοί είναι φανερά λώβα και διαφθορά εκείνων που τους + πλησιάζουν. + +Σωκράτης + Τι λέγεις, Άνυτε; Αυτοί λοιπόν, οι οποίοι καυχώνται ότι μόνοι αυτοί + γνωρίζουν να ευεργετούν, τόσον πολύ διαφέρουν από τους άλλους, ώστε + όχι μόνον δεν ωφελούν, όπως οι άλλοι, ό,τι ήθελε τους παραδώση + κανείς, αλλά και τουναντίον διαφθείρουν; και δι' αυτό έχουν και την + αξίωσιν ακόμη να παίρνουν χρήματα; εγώ τουλάχιστον δεν ειξεύρω πώς να + σε πιστεύσω· διότι εγνώρισα ένα, τον Πρωταγόραν, ο οποίος εκέρδησε + περισσότερα χρήματα από την σοφίαν αυτήν παρά ο Φειδίας, ο οποίος + ειργάζετο τόσον περιφανώς καλά έργα (ήτο τόσον περιφανής + καλλιτέχνης), και άλλοι δέκα ανδριαντοποιοί· είναι τερατώδες + (παράξενον) ακόμη εκείνο που λέγεις, πώς οι διορθώνοντες τα παλαιά + υποδήματα ή τα φορέματα δεν θα ηδύναντο να κρυφθούν ούτε τριάκοντα + ημέρας, εάν τα έδιδαν οπίσω χειρότερα αφ' ό,τι τα παρέλαβαν, εάν δε + τώκαναν αυτό γρήγορα θ' απέθνησκον από την πείναν, ο Πρωταγόρας δε + ηπάτησε (διέφυγε) όλην την Ελλάδα διαφθείρων εκείνους που τον + επλησίαζαν και τους οποίους εγύριζεν οπίσω χειροτέρους αφ' ό,τι τους + παρελάμβανε περισσότερον από σαράντα χρόνια· διότι νομίζω, ότι αυτός + απέθανε στα εβδομήντα, σαράντα χρόνια δε εξασκούσε το επάγγελμά του, + και καθ' όλον αυτόν τον χρόνον δεν έπαυσέ ποτε από του να ευδοκιμή + (επιτυγχάνη)· και όχι μόνον ο Πρωταγόρας, αλλά και πλείστοι άλλοι, + γεννηθέντες άλλοι μεν προ αυτού άλλοι δε και τόρα ακόμη υπάρχοντες. + Ποίον λοιπόν εκ των δύο να είπωμεν, Άνυτε, κατά την ομιλίαν σου· ότι + εν γνώσει αυτοί απατούν και διαφθείρουν τους νέους ή έχουν και οι + ίδιοι διαφθαρή; και να υποθέσωμεν ότι τόσον πολύ μαίνονται αυτοί, + τους οποίους μερικοί λέγουν, ότι είναι σοφώτατοι μεταξύ των ανθρώπων; + +Άνυτος + Αυτοί δεν είναι καθόλου τρελλοί, Σωκράτη, αλλά πολύ περισσότερον + τρελλοί είναι όσοι τους πληρώνουν και απ' αυτούς πιο πολύ ακόμη είναι + εκείνοι που τους το επιτρέπουν, οι συγγενείς, και απ' αυτούς όλους + πλέον μαινόμεναι είναι αι Πόλεις που τους αφήνουν να έρχωνται και δεν + τους διώχνουν είτε ξένοι είναι οι τοιούτοι είτε πολίται. + +Σωκράτης + Ποίον εκ των δύο, Άνυτε· σ' έχει αδικήσει κανείς από τους σοφιστάς, ή + εσύ έτσι εξ εαυτού είσαι εναντίον των; + +Άνυτος + Μα τον Δία, ποτέ μου δεν έχω πλησιάσει κανένα απ' αυτούς εγώ, ουδ' + άλλον κανένα θ' άφηνα από τους ιδικούς μου. + +Σωκράτης + Δεν γνωρίζεις λοιπόν τίποτε δι' αυτούς τους ανθρώπους; + +Άνυτος + Και ήτο δυνατόν; + +Σωκράτης + Πώς λοιπόν, ω δαιμόνιε (ευλογημένε), ειμπορείς να γνωρίζης περί του + πράγματος εκείνου, εάν είναι αγαθόν ή φαύλον, περί του οποίου δεν + γνωρίζεις τίποτε; + +Άνυτος + Ευκόλως. Διότι ξεύρω ποίοι είναι είτε τους γνωρίζω είτε όχι. + +Σωκράτης + Ίσως είσαι μάντις, Άνυτε, διότι άλλως απορώ πώς να εξηγήσω την περί + τούτων γνώσιν σου. Βεβαίως όμως δεν εξετάζαμεν εκείνους εις τους + οποίους αν επήγαινεν ο Μένων ήθελε γίνη χειρότερος· διότι αυτοί, αφού + το θέλεις, ας είναι οι σοφισταί· αλλά εκείνους λέγε μας τόρα, και τον + πατρικόν σου αυτόν φίλον ευεργέτησε, εις τους οποίους ειμπορεί να + υπάγη εις τόσον μεγάλην πόλιν, ώστε διά την αρετήν, την οποίαν εγώ + έλεγον, να γίνη αξιόλογος. + +Άνυτος + Πώς συ δεν του το είπες; + +Σωκράτης + Αλλ' εκείνους τους οποίους ενόμιζα ότι είναι διδάσκαλοι τούτων, εγώ + τους είπον, αλλά συ, όπως μου λέγεις, δεν λέγω τίποτε. Και πιθανόν να + λέγης κάτι (ορθόν), αλλά τόρα λέγε του συ εις ποίους Αθηναίους + ειμπορεί να υπάγη· λέγε οποιουδήποτε θέλεις τ' όνομα. + +Άνυτος + Τι ανάγκη ν' ακούση όνομα ενός ανθρώπου, αφού, οιονδήποτε εκ των + Αθηναίων αν ήθελε συναντήσει, δεν υπάρχει κανείς που να μη τον κάμη + καλύτερον αφ' ό,τι οι σοφισταί, εάν βεβαίως θέλη να πεισθή. + +Σωκράτης + Ποίον δε εκ των δύο· αυτοί οι καλοί και αγαθοί άνθρωποι τυχαίως + έγιναν τοιούτοι, μη διδαχθέντες παρ' ουδενός, ειμπορούν όμως να + διδάσκουν και άλλους, ακριβώς εκείνα τα οποία δεν έμαθαν; + +Άνυτος + Βεβαίως εγώ νομίζω, ότι και αυτοί έμαθαν εκ των προτέρων οι οποίοι + ήσαν καλοί και αγαθοί· ή δεν σου φαίνεται, ότι έχουν γεννηθή πολλοί + και αγαθοί εις ταύτην την πόλιν; + +Σωκράτης + Βεβαίως, Άνυτε, μου φαίνεται ότι ενταύθα και υπάρχουν αγαθοί εις τα + πολιτικά, και ότι έχουν υπάρξει ακόμη ουχί κατώτεροι αφ' ό,τι + υπάρχουν αλλά μήπως έχουν γίνη και διδάσκαλοι αγαθοί της αρετής των; + Διότι τούτο έτυχε να είναι το θέμα της ομιλίας μας· όχι αν υπάρχουν ή + ουχί άνδρες αγαθοί ενταύθα, ουδ' αν εγεννήθησαν πρωτήτερα, αλλ' αν + ειμπορή να διδαχθή η αρετή προ πολλού σκεπτόμεθα. Τούτο δε + εξετάζοντες ερευνώμεν το εξής· άρα γε οι αγαθοί άνδρες και εκ των νυν + και εκ των προγενεστέρων ταύτην την αρετήν, διά της οποίας αυτοί ήσαν + αγαθοί, εγνώριζαν να την παραδώσουν και εις άλλον, ή δεν είναι + δυνατόν να παραδοθή τούτο εις τον άνθρωπον ουδέ παραλαμβάνεται από + τον ένα εις τον άλλον ακριβώς αυτό είναι που συζητούμεν προ πολλού + εγώ και ο Μένων. Από τα λόγια σου λοιπόν σκέψου ως εξής· Ο + Θεμιστοκλής δεν ήθελες ομολογήσει ότι υπήρξεν ανήρ αγαθός; + +Άνυτος + Μάλιστα και μάλιστα υπέρ πάντας. + +Σωκράτης + Επομένως και διδάσκαλος αγαθός, εάν βεβαίως υπήρξε ποτέ κανείς + διδάσκαλος της αρετής του, ήτο και αυτός; + +Άνυτος + Έτσι νομίζω, εάν βεβαίως ήθελε. + +Σωκράτης + Αλλά φαντάζεσαι, ότι δεν ηθέλησε και άλλοι να είναι καλοί και αγαθοί + και μάλιστα ο υιός του; ή νομίζεις, ότι τον εφθόνησε και επίτηδες δεν + του παρέδωσε την αρετήν, διά της οποίας αυτός ήτο αγαθός; ή δεν έχεις + ακούσει, ότι ο Θεμιστοκλής τον υιόν του Κλεόφαντον εδίδαξεν αγαθόν + ιππέα; διότι εκρατιέτο πάνω στ' άλογο ιστάμενος ορθός και ηκόντιζεν + ακόμη ορθός από το άλογο και πολλά άλλα ακόμη και θαυμαστά έκανε, τα + οποία εκείνος τον εδίδαξε, και τον έκαμε σοφόν από όσα εξηρτώντο από + διδασκάλους αγαθούς. Ή ταύτα δεν έχεις ακούσει από τους + γεροντοτέρους; + +Άνυτος + Έχω ακούσει. + +Σωκράτης + Δεν θα ηδύνατο λοιπόν κανείς να κατηγορήση την φύσιν του παιδιού του + ότι είναι κακή. + +Άνυτος + Ίσως βέβαια. + +Σωκράτης + Αλλά τι συμβαίνει λοιπόν; Ότι ο Κλεόφαντος ο υιός του Θεμιστοκλέους + έγινε άνθρωπος αγαθός, καθώς ακριβώς ο πατήρ του, έχεις ακούσει έως + τόρα από κανένα νεώτερον ή γεροντότερον; + +Άνυτος + Όχι βέβαια. + +Σωκράτης + Έτσι λοιπόν να υποθέσωμεν ότι αυτός ήθελε να εκπαιδεύση τον υιόν του, + με την σοφίαν όμως εκείνην, την οποίαν αυτός είχε, τίποτε από τα περί + αυτόν δεν ήθελε να κάμη καλύτερον, αν βέβαια η αρετή ηδύνατο να + διδαχθή; + +Άνυτος + Μα τον Δία, ίσως όχι. + +Σωκράτης + Ούτος λοιπόν είναι διά σε τοιούτος διδάσκαλος αρετής, τον οποίον και + συ ομολογείς ως τον άριστον εκ των προγενεστέρων; Αλλ' ας εξετάσωμεν + τώρα άλλον, τον Αριστείδην τον υιόν του Λυσιμάχου· ή δεν ομολογείς + ότι αυτός υπήρξεν αγαθός; + +Άνυτος + Εγώ τουλάχιστον ομολογώ. + +Σωκράτης + Και αυτός λοιπόν, εφ' όσον εξηρτάτο από τους διδασκάλους, κάλλιστα + εξεπαίδευσε μεταξύ των Αθηναίων τον υιόν του Λυσίμαχον αλλά νομίζεις, + ότι τον έκαμε καλύτερον άνθρωπον οπωσδήποτε; διότι με τούτον + συγγενεύεις και βλέπεις ποίος είναι· εάν δε θέλης (να λάβωμεν) τον + Περικλέα, τον τόσον μεγαλοπρεπώς σοφόν άνδρα, γνωρίζεις ότι + εξεπαίδευσε δύο υιούς, τον Πάραλον και τον Ξάνθιππον; + +Άνυτος + Ναι. + +Σωκράτης + Τούτους λοιπόν, καθώς και συ γνωρίζεις, εδίδαξε να μη είναι κατώτεροι + ιππείς από κανένα μεταξύ των Αθηναίων και εις την μουσικήν και + αγωνιστικήν και εις όλα τ' άλλα εμόρφωσε, όσα εξαρτώνται από την + τέχνην· δεν ήθελε λοιπόν να τους κάμη αγαθούς; Νομίζω ότι ήθελεν, + αλλ' ίσως δεν ήτο διδακτόν (το πράγμα). Ίνα δε μη νομίσης ότι είναι + ολίγοι και οι χειρότεροι εκ των Αθηναίων που δεν ηδυνήθησαν να + μορφωθούν, ενθυμήσου ότι και ο Θουκυδίδης πάλιν ανέθρεψε δύο υιούς, + τον Μελησίαν και τον Στέφανον, και τους εξεπαίδευσε καθ' όλα τα άλλα + καλώς, επάλαισαν δε ούτοι και κάλλιστα μεταξύ των Αθηναίων διότι τον + μεν είχε δώσει εις τον Ξανθίαν τον δε εις τον Εύδωρον, καθόσον ούτοι + εφαίνοντο ότι παλαίουν άριστα εκ των συγχρόνων· ή μήπως δεν + ενθυμείσαι; + +Άνυτος + Εξ ακοής βέβαια. + +Σωκράτης + Είναι λοιπόν φανερόν, ότι αυτός δεν θα εδίδασκέ ποτε τα παιδιά του + εκείνο διά το οποίον έπρεπε να ξοδευθή· διά να τους μάθη δε εκείνο + διά το οποίον δεν έπρεπε να ξοδευθή διά να κάμη άνδρας αγαθούς, αυτό + δεν τους το εδίδαξεν, εάν ειμπορούσε βέβαια να διδαχθή; Μήπως ο + Θουκυδίδης ήτο κακός και δεν είχε πλείστους φίλους μεταξύ των + συμμάχων και των Αθηναίων; Αλλά και από μεγάλο σπίτι ήτο και μεγάλην + δύναμιν είχεν εις την πόλιν και μεταξύ των άλλων Ελλήνων, ώστε αν + αυτό (το να τους κάμη αγαθούς) εδιδάσκετο, θα ηδύνατο να ανακαλύψη + εκείνον, ο οποίος έμελλε να κάμη αγαθούς τους υιούς του, είτε από + τους συμπολίτας του είτε από τους ξένους κανένα, αφού αυτός δεν + ευκαιρούσε ένεκα των φροντίδων της πόλεως. Αλλ' ίσως, φίλε Άνυτε, δεν + ήτο διδακτή η αρετή. + +Άνυτος + Ω Σώκρατες, εύκολα μου φαίνεσαι ότι κατηγορείς τους ανθρώπους. Εγώ + όμως θα σε συνεβούλευα, εάν θέλης να πιστεύης εις εμέ, να τους + υπολήπτεσαι· διότι όπως και εις άλλην πόλιν είναι εύκολον το + κακοποιείν ή ευεργετείν τους ανθρώπους, έτσι και εις ταύτην και παρά + πολύ μάλιστα· νομίζω δε, ότι και συ το γνωρίζεις. + +Σωκράτης + Ω Μένων, ο Άνυτος μου φαίνεται ότι θυμώνει· αλλά δεν απορώ, διότι + νομίζει πρώτον μεν ότι εγώ κατηγορώ τους άνδρας αυτούς, έπειτα δε ότι + και αυτός είναι είς εκ τούτων αλλ' αυτός άν ποτε μάθη ποία είναι η + κακολογία (τι είναι η δυσφημία) θα παύση να θυμώνη· τόρα όμως δεν + γνωρίζει· συ δε ειπέ μου· δεν υπάρχουν και μεταξύ σας καλοί και + αγαθοί άνδρες; + +Μένων + Βεβαίως. + +Σωκράτης + Τι λοιπόν; θέλουν ούτοι να παρέχουν εαυτούς διδασκάλους διά τους + νέους και ομολογούν ότι είναι διδάσκαλοι ή δύναται να διδαχθή η + αρετή; + +Μένων + Όχι μα τον Δία, Σωκράτη, αλλ' άλλοτε μεν ειμπορείς να τους ακούσης + ότι ειμπορεί να διδαχθή άλλοτε δε ουχί. + +Σωκράτης + Μα θα ειπούμεν ότι αυτοί είναι διδάσκαλοι του πράγματος αυτού, το + οποίον ουδέ μεταξύ των ομολογείται; + +Μένων + Δεν μου φαίνεται, Σωκράτη. + +Σωκράτης + Λοιπόν μόνον οι σοφισταί σου, οι οποίοι μόνοι επαγγέλλονται ότι + είναι, σου φαίνεται ότι είναι διδάσκαλοι της αρετής; + +Μένων + Τον Γοργίαν μάλιστα θαυμάζω, Σωκράτη, διά το ότι δεν θ' ακούσης ποτέ + αυτόν να υπόσχεται, μάλιστα δε κοροϊδεύει και τους άλλους όταν + υπόσχωνται· ουχ ήττον όμως, διαβεβαιώνει ότι νομίζει ότι ειμπορεί να + τους κάμη σπουδαίους. + +Σωκράτης + Δεν σου φαίνεται λοιπόν ότι οι σοφισταί είναι διδάσκαλοι; + +Μένων + Δεν ειμπορώ να σου ειπώ τίποτε, Σωκράτη, διότι και εγώ έχω πάθει ό,τι + έπαθαν οι περισσότεροι· άλλοτε μεν μου φαίνονται άλλοτε δε όχι. + +Σωκράτης + Γνωρίζεις δε ότι όχι μόνον εις εσέ και εις τους άλλους πολιτικούς + φαίνεται ότι άλλοτε μεν ειμπορεί να διδαχθή άλλοτε δε όχι, αλλά και ο + Θέογνις ο ποιητής, γνωρίζεις ότι αυτά τα ίδια λέγει; + +Μένων + Και εις ποία ποιήματα; + +Σωκράτης + Εις τα ελεγεία, όπου λέγει: + + πίνε και τρώγε και μαζί + κάθου κι' απόλαυέ τους + εκείνους πώχουν δύναμι· + καλό θα μάθης με καλούς· + αλλ' αν κακούς ζυγόνεις, + κι' ο νους που έχεις θα χαθή. + + Εννοείς αν μεταξύ αυτών λέγη αν ειμπορή να διδαχθή η αρετή; + +Μένων + Έτσι μου φαίνεται. + +Σωκράτης + Ολίγον δε παρακάτω προχωρών λέγει ότι, «εάν ήτο δυνατόν να γίνη και + να μπη μέσα στη σκέψι του ανδρός το νόημα, πολλούς και μεγάλους + μισθούς θα έπαιρναν εκείνοι που θα μπορούσαν να το κάμουν». Και + (λέγει) ότι, «δεν είναι δυνατόν ποτε να γεννηθή κακός από πατέρα + αγαθόν, αν άκουε σε λόγια φρόνιμα· μα με την διδαχήν ποτέ δεν θα + κάμης να γίνη ο κακός καλός». — Τόρα πάλιν καταλαμβανεις ότι αυτός ο + ίδιος λέγει τα εναντία; + +Μένων + Είναι προφανές. + +Σωκράτης + Ειμπορείς λοιπόν να ειπής περί οιουδήποτε πράγματος, περί του οποίου + αυτοί μεν διαβεβαιώνουν ότι είναι διδάσκαλοι όχι όπως άλλων + (πραγμάτων) διδάσκαλοι ομολογούνται, αλλ' ουδ' αυτοί γνωρίζουν, είναι + όμως πονηροί δι' αυτό ακριβώς το πράγμα περί του οποίου λέγουν ότι + είναι διδάσκαλοι, αυτοί δε που ομολογούνται (πιστεύονται) ότι είναι + καλοί και αγαθοί, λέγουν ότι άλλοτε μεν ειμπορεί να διδαχθή αυτό (το + πράγμα), άλλοτε δε όχι; τους ανισορρόπους λοιπόν αυτούς ειμπορείς συ + οπωσδήποτε να ειπής ότι είναι διδάσκαλοι; + +Μένων + Μα τον Δία, όχι βεβαίως. + +Σωκράτης + Αν λοιπόν ούτε οι σοφισταί ούτε αυτοί που είναι καλοί και αγαθοί + είναι διδάσκαλοι αυτού του πράγματος, βεβαίως δεν ειμπορεί να είναι + άλλοι; + +Μένων + Δεν μου φαίνεται. + +Σωκράτης + Αφού λοιπόν δεν είναι διδάσκαλοι, δεν είναι ούτε μαθηταί; + +Μένων + Έτσι είναι, όπως λέγεις. + +Σωκράτης + Έχομεν λοιπόν παραδεχθή ότι εκείνου του πράγματος, του οποίου ούτε + διδάσκαλοι ούτε μαθηταί δύνανται να είναι, τούτο βεβαίως δεν ειμπορεί + και να διδαχθή; + +Μένων + Το έχομεν ομολογήσει. + +Σωκράτης + Λοιπόν της αρετής πουθενά δεν φαίνονται διδάσκαλοι; + +Μένων + Έτσι είναι τούτο. + +Σωκράτης + Αφού δε δεν υπάρχουν διδάσκαλοι, δεν υπάρχουν βεβαίως ούτε μαθηταί; + +Μένων + Έτσι φαίνεται. + +Σωκράτης + Η αρετή λοιπόν δεν διδάσκεται; + +Μένων + Δεν φαίνεται, εάν ημείς βέβαια έχομεν σκεφθή ορθώς· και απορώ + μάλιστα, Σωκράτη, αν δεν υπάρχουν διόλου αγαθοί άνδρες ή αν υπάρχη + κάποιος τρόπος της γενέσεως εκείνων που γίνονται αγαθοί. + +Σωκράτης + Κοντεύομεν, Μένων, εγώ και συ να γίνωμεν κακοί άνδρες, σε δε ο + Γοργίας δεν σ' έχει εκπαιδεύσει αρκετά και εμέ ο Πρόδικος. Προ παντός + λοιπόν ας προσέξωμεν ημείς οι ίδιοι και ας ζητήσωμεν ποίος θα μας + κάμη με οιονδήποτε τρόπον καλυτέρους· λέγω δε αυτά αποβλέπων προς την + προ ολίγου έρευνάν μας, ότι μας διέφυγε καταγέλαστα, ότι όχι μόνον, + όταν προηγήται η επιστήμη, ορθά και καλά γίνονται εις τους ανθρώπους + τα πράγματα, αλλά και μας διαφεύγη ίσως η γνώσις κατά τίνα τρόπον + γίνονται οι αγαθοί άνδρες. + +Μένων + Πώς το λέγεις αυτό, Σωκράτη; + +Σωκράτης + Έτσι. Ότι οι μεν αγαθοί άνδρες πρέπει να είναι ωφέλιμοι, τούτο έχομεν + παραδεχθή βέβαια, και δεν ειμπορεί να συμβαίνη άλλως πως· δεν είναι + έτσι; + +Μένων + Ναι. + +Σωκράτης + Και ότι θα είναι ωφέλιμοι αν εκλαμβάνουν τα πράγματα ορθώς, και αυτό + καλά το παρεδέχθημεν; + +Μένων + Ναι. + +Σωκράτης + Ότι δε δεν είναι δυνατόν να σκέπτεται κανείς ορθώς, εάν δεν υπάρχη + φρόνησις, κατά τούτο είμεθα όμοιοι με εκείνους που δεν το + παρεδέχθησαν σωστό. + +Μένων + Πώς το εννοείς λοιπόν το σωστό; + +Σωκράτης + Εγώ θα σου ειπώ. Εάν τις γνωρίζων την οδόν διά την Λάρισαν ή + οπουδήποτε αλλού θέλη να υπάγη και προηγήται των άλλων, δεν θα ειπής, + ότι σωστά και καλά προηγείται; + +Μένων + Βεβαιότατα. + +Σωκράτης + Εάν δε τις ορθώς φρονή ποία είναι η οδός, αλλά δεν την έχη διαβή και + δεν την γνωρίζη καλά, δεν θα προηγήται και αυτός ορθώς; + +Μένων + Βεβαιότατα. + +Σωκράτης + Και εν όσω έχει ορθήν γνώσιν (ιδέαν) περί εκείνων τα οποία ο άλλος + έχει επιστήμην, δεν θα είναι χειρότερος οδηγός, νομίζων μεν αληθή, μη + φρονών όμως ότι ο άλλος φρονή τούτο. + +Μένων + Ουδόλως. + +Σωκράτης + Θεωρία λοιπόν αληθής προς την ορθότητα της πράξεως δεν είναι + χειροτέρα οδηγός της φρονήσεως· και αυτό είναι εκείνο που έχομεν + παραλείψει εις την σκέψιν μας περί της αρετής, ποίον δηλονότι ήθελεν + είναι, εάν ελέγομεν ότι φρόνησις μόνον προηγείται του ορθώς πράττειν + (της ορθής πράξεως), αφού και η θεωρία είναι αληθής. + +Μένων + Έτσι φαίνεται. + +Σωκράτης + Δεν είναι λοιπόν ολιγώτερον ωφέλιμος η ορθή θεωρία από την επιστήμην. + +Μένων + Κατά τούτο μόνον, Σωκράτη, ότι ο επιστήμων πάντοτε ειμπορεί να + επιτυγχάνη, εκείνος δε που έχει μόνον ορθήν θεωρίαν, άλλοτε μεν + ειμπορεί να επιτυγχάνη, άλλοτε δε όχι. + +Σωκράτης + Πώς το λέγεις; εκείνος που έχει πάντοτε ορθήν θεωρίαν, δεν θα + επιτυγχάνη πάντοτε, εφ' όσον έχει ορθάς θεωρίας; + +Μένων + Έτσι μου φαίνεται αναγκαίως· ώστε απορώ, Σωκράτη, αφού έτσι έχει το + πράγμα, κατά τι τάχα είναι σπουδαιοτέρα (αξίζει περισσότερον) η + επιστήμη από την ορθήν θεωρίαν και διατί το ένα χωρίζεται από το + άλλο. + +Σωκράτης + Γνωρίζεις λοιπόν εκείνο που θαυμάζεις (απορείς) ή θέλεις να σου το + είπω εγώ; + +Μένων + Βέβαια· ειπέ μου. + +Σωκράτης + Ότι ποτέ δεν επρόσεξες εις τ' αγάλματα του Δαιδάλου· πιθανόν δε και + να μη υπάρχουν πλησίον σας. + +Μένων + Διατί το λέγεις αυτό; + +Σωκράτης + Διότι και αυτά, εάν δεν είναι δεμένα, φεύγουν και δραπετεύουν, εάν δε + δεθούν, παραμένουν (στέκονται). + +Μένων + Πώς λοιπόν; + +Σωκράτης + Ο ποιητής που έχει τους στίχους του λυμένους δεν απολαμβάνει πολλήν + τιμήν· είναι όπως ο φυγάς άνθρωπος ο οποίος δεν στέκεται· εις όσους + όμως είναι δεμένα (έχουν συνοχήν) αξίζουν πολλά· διότι τα καλά έργα + αξίζουν πολύ. Διατί λοιπόν λέγω αυτά; διά τας αληθείς θεωρίας. Διότι + αι αληθείς θεωρίαι, εν όσω παραμένουν, είναι καλόν και πάντα τ' αγαθά + κατορθώνουν αλλά δεν θέλουν να μείνουν πολύν καιρόν και φεύγουν εκ + της ψυχής του ανθρώπου, ώστε δεν αξίζουν πολύ, μέχρις ότου τας δέση + κανείς διά του λογισμού· τούτο δε είναι, σύντροφε Μένων, η ανάμνησις + όπως πρωτήτερα είχομεν παραδεχθή· αφού δε δεθούν, πρώτον μεν γίνονται + επιστήμαι, έπειτα δε μόνιμοι (διαρκείς)· δι' αυτό και η επιστήμη + είναι τελειοτέρα της ορθής θεωρίας, διαφέρει δε μόνον κατά την + συνοχήν (δεσμόν) η επιστήμη από την ορθήν θεωρίαν. + +Μένων + Με κάτι τέτοιο, μα τον Δία, Σωκράτη, ομοιάζουν. + +Σωκράτης + Και εγώ βεβαίως ομιλώ ουχί ως να γνωρίζω, αλλ' απλώς συμπεραίνων. Ότι + δε είναι κάτι άλλο η ορθή θεωρία από την επιστήμην, δεν μου + πολυφαίνεται ότι το συμπεραίνω, αλλ' όπως και δι' άλλο τι ήθελον + είπει ότι το γνωρίζω, ολίγα δε θα ηδυνάμην να είπω, έτσι λοιπόν και + τούτο ως ένα και το αυτό, εξ εκείνων τα οποία γνωρίζω, θα ειμπορούσα + να θέσω. + +Μένων + Βεβαίως ορθώς ομιλείς, Σωκράτη. + +Σωκράτης + Τι λοιπόν; και αυτό δεν είναι ορθόν, ότι αληθής, θεωρία προηγουμένη + κατορθώνει το έρχον χωριστά έκαστης πράξεως όχι χειρότερα από την + επιστήμην; + +Μένων + Και αυτό μου φαίνεται ότι το λέγεις σωστά. + +Σωκράτης + Ουδόλως λοιπόν η ορθή θεωρία θα είναι χειροτέρα της επιστήμης ουδέ + ωλιγώτερον ωφέλιμος εις τας πράξεις, καθώς ο άνθρωπος που έχει ορθήν + θεωρίαν από εκείνον που έχει επιστήμην (ο θεωρητικός δηλ. από τον + επιστήμονα ουδόλως διαφέρει). + +Μένων + Βεβαίως. + +Σωκράτης + Ο δε αγαθός άνθρωπος έχει ομολογηθή ότι είναι ωφέλιμος εις ημάς. + +Μένων + Ναι. + +Σωκράτης + Επειδή λοιπόν ουχί διά της επιστήμης μόνον οι αγαθοί άνδρες είναι + ωφέλιμοι εις τας πόλεις, αν είναι βεβαίως, αλλά και διά της ορθής + θεωρίας (ορθολογισμού), και από τας δύο αυτάς καμμία δεν είναι εκ + φύσεως (φυσιολογική) εις τους ανθρώπους, ούτε η επιστήμη ούτε η + αληθής θεωρία, αλλ' ούτε είναι και επίκτητοι (δεν αποκτώνται + κατόπιν)(7) — ή σου φαίνεται ότι μία εκ των δύο αυτών είναι εκ + φύσεως; + +Μένων + Δεν μου φαίνεται. + +Σωκράτης + Επειδή λοιπόν δεν είναι εκ φύσεως, άρα και οι αγαθοί άνδρες δεν είναι + φύσει αγαθοί (φυσιολογικώς αγαθοί δεν υπάρχουν);(8) + +Μένων + Όχι, βέβαια. + +Σωκράτης + Επειδή λοιπόν δεν είναι εκ φύσεως, τόρα ας εξετάσωμεν το άλλο, εάν + δύναται να διδαχθή. + +Μένων + Ναι. + +Σωκράτης + Εφάνη λοιπόν ότι δύναται να διδαχθή η αρετή εάν είναι φρόνησις; + +Μένων + Ναι. + +Σωκράτης + Και αν ειμπορή να διδαχθή, ήθελεν είσθαι φρόνησις; + +Μένων + Βεβαιότατα. + +Σωκράτης + Και αν μεν υπήρχον διδάσκαλοι, θα εδιδάσκετο, αν δε δεν υπήρχον, δεν + θα εδιδάσκετο; + +Μένων + Έτσι είναι. + +Σωκράτης + Αλλ' ημείς έχομεν ήδη παραδεχθή ότι δεν υπάρχουν διδάσκαλοι αυτής; + +Μένων + Ναι. + +Σωκράτης + Ωμολογήσαμεν επίσης ότι δεν διδάσκεται ούτε ότι είναι φρόνησις; + +Μένων + Βεβαιότατα. + +Σωκράτης + Αλλά παραδέχθημεν βεβαίως αυτό ότι είναι αγαθόν; + +Μένων + Ναι. + +Σωκράτης + Ωφέλιμον δε και αγαθόν είναι το ορθώς σκεπτόμενον; + +Μένων + Βεβαιότατα. + +Σωκράτης + Η ορθή δε σκέψις είναι μόνον αυτά τα δύο, η αληθινή θεωρία και η + επιστήμη, τας οποίας όταν έχη ο άνθρωπος σκέπτεται ορθώς. Διότι όσα + συμβαίνουν από την τύχην (τυχαίως), δεν συμβαίνουν από την ανθρωπίνην + σκέψιν (αυτοσυνείδησιν), εκεί δε όπου ο άνθρωπος είναι κυρίαρχος διά + το ορθόν, είναι διά δύο μόνον, την αληθινήν θεωρίαν (αληθείς γνώμας) + και την επιστήμην. + +Μένων + Έτσι μου φαίνεται. + +Σωκράτης + Αφού λοιπόν δεν ειμπορεί η αρετή να διδαχθή, ουδέ εις επιστήμην + μεταπίπτει η αρετή; + +Μένων + Είναι φανερόν, ότι όχι. + +Σωκράτης + Αφού λοιπόν είναι και τα δύο αγαθά και ωφέλιμα, το μεν έν έχει ήδη + αφεθή και δεν ήθελεν είσθαι δυνατόν εις πολιτικήν πράξιν η επιστήμη + να προηγήται. + +Μένων + Βεβαίως δεν μου φαίνεται. + +Σωκράτης + Λοιπόν ουχί διά της σοφίας ουδέ επειδή είναι σοφοί άνδρες οι + τοιούτοι, είναι αρχηγοί (ηγεμόνες) εις τας πόλεις οι περί τον + Θεμιστοκλέα, και εκείνοι περί των οποίων έλεγε προ ολίγου ο Άνυτος· + διά τούτο και δεν είναι αυτοί ικανοί και τους άλλους να καθιστούν + οποίοι αυτοί είναι, αφού και αυτοί οι ίδιοι δεν είναι τοιούτοι ένεκα + επιστήμης. + +Μένων + Μου φαίνεται ότι έτσι είναι, Σωκράτη, όπως λέγεις. + +Σωκράτης + Εάν λοιπόν δεν είναι διά της επιστήμης, πάντως συμβαίνει ένεκα καλής + θεωρίας (ορθολογισμού), την οποίαν οι αγαθοί άνδρες μεταχειριζόμενοι + ανορθούσι τας πόλεις ουδόλως διαφέροντες κατά την φρόνησιν από τους + χρησμωδούς και τους θεομάντεις (προφήτας)· διότι αυτοί λέγουν και + πολλά και αληθινά, αλλ' όμως τίποτε δεν γνωρίζουν εξ εκείνων που + λέγουν. + +Μένων + Μου φαίνεται ότι έτσι είναι. + +Σωκράτης + Αξίζει λοιπόν, Μένων, να τους ονομάζωμεν αυτούς θείους ανθρώπους, οι + οποίοι, μολονότι δεν έχουν σκέψιν (νουν), κατορθώνουν όμως πολλά και + μεγάλα, δι' όσα πράττουν και λέγουν; + +Μένων + Βεβαιότατα. + +Σωκράτης + Ορθώς λοιπόν θα τους ωνομάζαμεν θείους, εκείνους τους οποίους τόρα δα + ελέγομεν χρησμωδούς και μάντεις και όλους ομού τους ποιητικούς· και + οι πολιτικοί επίσης ουχί ολιγώτερον αυτών δυνάμεθα να λέγωμεν, ότι + είναι θείοι και ενθουσιάζονται, αφού είναι εμπνευσμένοι και + θεόληπτοι, όταν κατορθώνουν πολλά και μεγάλα πράγματα ομιλούντες, ενώ + δεν γνωρίζουν τίποτε από εκείνα τα οποία λέγουν. + +Μένων + Βεβαιότατα. + +Σωκράτης + Και αι γυναίκες βεβαίως, Μένων, τους αγαθούς άνδρας καλούν θείους, + και οι Λακεδαιμόνιοι, όταν εγκωμιάζουν ένα αγαθόν άνδρα λέγουν, ότι + θείος ανήρ είναι ούτος. + +Μένων + Και βεβαίως είναι φανερόν, Σωκράτη, αν και αυτός ο Άνυτος θυμώνει + μαζί σου όταν ομιλής έτσι. + +Σωκράτης + Δεν με μέλει διόλου. Και περί τούτου μεν πάλιν θα συνομιλήσωμεν. Και + αν ημείς τόρα καθ' όλον τον χρόνον της συνομιλίας μας καλώς + ηρευνήσαμεν και ωμιλήσαμεν, η αρετή δεν ημπορεί να είναι εκ φύσεως + (φυσική) ούτε και να διδαχθή, αλλά συμβαίνει κατά θείαν μοίραν άνευ + νου (σκοπίμου βουλήσεως) εις εκείνους τους οποίους συμβαίνει, εκτός + αν είναι κανείς τοιούτος εκ των πολιτικών ανδρών, ώστε να δύναται να + κάνη και άλλον πολιτικόν. Εάν δε ήθελεν υπάρχη, ο τοιούτος θα + κατελέγετο ούτω μεταξύ των ζώντων, όπως ο Όμηρος είπε διά τον + Τειρεσίαν μεταξύ των νεκρών, λέγων περί αυτού, ότι μόνον αυτός είναι + εμπνευσμένος από όσους υπάρχουν μέσα εις τον Άδην, αι δε σκιαί + φεύγουν (ορμητικά). Το ίδιον, όπως συμβαίνει με την αρετήν, της + οποίας η πραγματικότης (η αλήθεια) είναι εις τας σκιάς (σκιώδης). + +Μένων + Ωραία μου φαίνεται ότι τα λέγεις, Σωκράτη. + +Σωκράτης + Εκ του λογισμού (σκέψεως) λοιπόν αυτού, Μένων, κατά θείαν μοίραν, + φαίνεται ότι συμβαίνει η αρετή εις εκείνους οι οποίοι είναι ενάρετοι. + Το δε σαφές περί αυτού θα μάθωμεν τότε, όταν, πριν επιχειρήσωμεν να + ζητήσωμεν κατά ποίον τρόπον είναι δυνατόν να δοθή εις τους ανθρώπους, + προσπαθήσωμεν να εξετάσωμεν αυτήν καθ' εαυτήν τι είναι αρετή. Τόρα δε + είναι καιρός να φεύγω, συ δε περί τούτων, περί των οποίων συ ο ίδιος + έχεις πεισθή, πείθε και τον φίλον σου αυτόν τον Άνυτον διά να είναι + ησυχώτερος, διότι αν τον πείσης, θα ωφελήσης και τους Αθηναίους. + + + +ΤΕΛΟΣ + + + +ΠΑΡΟΡΑΜΑΤΑ +Σελίς 37 στίχος 24 αντί κάνει γράφε η&ελεν έρωτήοει αυτόν πολλάκις. +» 39 » ' » υπάρχουν » #« υπάρχουν. +» 3# » 8 » #ά τας βίχ« » #ά τ«? +» 42 » iO » ij επιστήμη, η αρετή » ij αρετή, επιστήμη +» 42 » 24 » etVcu άγα&ον » <'εί> eiwu άγαύόν +» 4£ » ο » £κ φύσεως, » «Λ! φύσεως ενάρετοι, + +Η Σειρά των Αρχαίων Ελλήνων Συγγραφέων, των Εκδόσεων Φέξη, υπήρξεν +ένας σταθμός στα ελληνικά χρονικά. Για πρώτη φορά προσφερόταν +συστηματικά στο ελληνικό αναγνωστικό κοινό, η αρχαία ελληνική σκέψη +(Ιστορία, φιλοσοφία, ποίηση, δράμα, δικανικός και πολιτικός λόγος) σε +δημιουργικές μεταφορές της, από τους άριστους μεταφραστές του τόπου, +στην πιο σύγχρονη μορφή που πήρε εξελισσόμενο το γλωσσικό της όργανο. +Ο Όμηρος, οι Τραγικοί κι ο Αριστοφάνης, ο Ηρόδοτος, ο Θουκυδίδης, ο +Πλάτων, ο Ξενοφών, ο Αριστοτέλης, ο Θεόκριτος, ο Θεόφραστος, ο +Επίκτητος, ο Πλούταρχος, ο Λουκιανός κλπ. προσφέρονται και σήμερα, +στις κλασικές πια μεταφράσεις των Πολυλά, Ραγκαβή, Μωραϊτίδη, +Κονδυλάκη, Ποριώτη, Γρυπάρη, Τανάγρα, Πολέμη, Καμπάνη, Καζαντζάκη, +Βάρναλη, Αυγέρη, Βουτιερίδη, Ζερβού, Φιλαδελφέως, Τσοκόπουλου, +Σιγούρου, Κ. Χρηστομάνου κλπ, σε μια σύγχρονη σειρά εκδόσεων βιβλίου +τσέπης, πράγμα που επίσης γίνεται για πρώτη φορά, συστηματικά, στην +Ελλάδα. + +Μένων Από τους πλέον λιτούς των διαλόγων αλλά δεικνύων την ευρύτητα +και το πολυσχιδές της πλατωνικής σκέψεως εξετάζων και αναλύων την +αρετήν, αν και κατά πόσον είναι εις τον άνθρωπον έμφυτος. Η εν αυτώ +μαθηματικώς διατυπουμένη σκέψις, η αλληλουχία και το ακριβές των +συλλογιστικών επιχειρημάτων και ο περιορισμός του ζητήματος +πλησιάζουν τον διάλογον τούτον εις την λεγομένην ήδη θετικήν +φιλοσοφίαν. + +Η μετάφρασις φιλολογική και εις ύφος σαφές υπό του κ. Χαρ. +Παπαντωνίου. + +ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΠΩΛΗΣΙΣ + +ΛΑΔΙΑΣ ΚΑΙ ΣΙΑ Ο.Ε. +ΙΠΠΟΚΡΑΤΟΥΣ 22 - ΤΗΛ. 614.686, 634.506 + +ΤΙΜΑΤΑΙ ΔΡΧ. 10 +1) Ευρίσκεται δηλονότι μέσα εις αυτήν την φυσικήν ύπαρξιν των +ανθρώπων. + +2) Ξερό φύσημα πνέει πάνω στην επιστήμην εδώ πια. Με την ιδίαν λέξιν +εχαρακτήρισε τον μεσαίωνα ο Gibbon την άλωσιν της Κων)πόλεως. + +3) Χωρίς να εκθέτη τα οικογενειακά. + +4) Υποχωρώ εις τους ωραίους + +5) Κατά τον Εμπεδοκλέα η επίδρασις ενός σώματος επί το άλλο +εξηγείται, [?] μικρότατά τινα μόρια εκ του ενός σώματος απορρέοντα +εισέρχονται εις τους πόρους του άλλου (Ιδ. Αριστ. 324 β. 33). + +6) Μήπως νομίζης, ότι γνωρίζουν τα κακά ότι είναι κακά, οι +πιστεύοντες ότι ωφελούν τα κακά; + +7) Οι Γάλλοι ερμηνευταί το δύσκολον αυτό χωρίον σήμερον εννοούν ως +εξής παρά τας Γερμανικάς εκδόσεις: Διά του &παρατείνειν& ο Σωκράτης +όπερ εξηγούν &προεκτείνειν& και όχι &εγγράφειν&, υποβάλλει την +κατασκευήν ενός άλλου τριγώνου με τας δοθείσας γραμμάς, δηλ. με την +διάμετρον του κύκλου και την καταβιβαζομένην κάθετον της γωνίας, επί +των οποίων φέρονται αι δύο· έπειτα δε αποδεικνύεται ευκόλως ότι, εάν +τα δύο τρίγωνα είναι ίσα, το πρώτον δύναται να περιληφθή (εγγραφή) +εντός του κύκλου. + +8) Πρώτη και μοναδική θεμελίωσις διδασκαλίας ορθσλογισμού, τον οποίον +ανέπτυξαν οι Γάλλοι Εγκυκλοπαιδισταί. + +9) Ατέλεια Σωκρατικής σκέψεως, μισοψέμμα Πλατωνικόν που κατέληξε +κατόπιν σοφίσματος. (Ιδέ νεωτέρας παρατηρήσεις Ριμπώ, Laboratoures). + + + + + + + +End of the Project Gutenberg EBook of Meno, by Plato + +*** END OF THIS PROJECT GUTENBERG EBOOK MENO *** + +***** This file should be named 34881-0.txt or 34881-0.zip ***** +This and all associated files of various formats will be found in: + http://www.gutenberg.org/3/4/8/8/34881/ + +Produced by Sophia Canoni. Book provided by Iason Konstantinides + +Updated editions will replace the previous one--the old editions +will be renamed. + +Creating the works from public domain print editions means that no +one owns a United States copyright in these works, so the Foundation +(and you!) can copy and distribute it in the United States without +permission and without paying copyright royalties. Special rules, +set forth in the General Terms of Use part of this license, apply to +copying and distributing Project Gutenberg-tm electronic works to +protect the PROJECT GUTENBERG-tm concept and trademark. Project +Gutenberg is a registered trademark, and may not be used if you +charge for the eBooks, unless you receive specific permission. If you +do not charge anything for copies of this eBook, complying with the +rules is very easy. You may use this eBook for nearly any purpose +such as creation of derivative works, reports, performances and +research. They may be modified and printed and given away--you may do +practically ANYTHING with public domain eBooks. Redistribution is +subject to the trademark license, especially commercial +redistribution. + + + +*** START: FULL LICENSE *** + +THE FULL PROJECT GUTENBERG LICENSE +PLEASE READ THIS BEFORE YOU DISTRIBUTE OR USE THIS WORK + +To protect the Project Gutenberg-tm mission of promoting the free +distribution of electronic works, by using or distributing this work +(or any other work associated in any way with the phrase "Project +Gutenberg"), you agree to comply with all the terms of the Full Project +Gutenberg-tm License (available with this file or online at +http://gutenberg.org/license). + + +Section 1. General Terms of Use and Redistributing Project Gutenberg-tm +electronic works + +1.A. By reading or using any part of this Project Gutenberg-tm +electronic work, you indicate that you have read, understand, agree to +and accept all the terms of this license and intellectual property +(trademark/copyright) agreement. If you do not agree to abide by all +the terms of this agreement, you must cease using and return or destroy +all copies of Project Gutenberg-tm electronic works in your possession. +If you paid a fee for obtaining a copy of or access to a Project +Gutenberg-tm electronic work and you do not agree to be bound by the +terms of this agreement, you may obtain a refund from the person or +entity to whom you paid the fee as set forth in paragraph 1.E.8. + +1.B. "Project Gutenberg" is a registered trademark. It may only be +used on or associated in any way with an electronic work by people who +agree to be bound by the terms of this agreement. There are a few +things that you can do with most Project Gutenberg-tm electronic works +even without complying with the full terms of this agreement. See +paragraph 1.C below. There are a lot of things you can do with Project +Gutenberg-tm electronic works if you follow the terms of this agreement +and help preserve free future access to Project Gutenberg-tm electronic +works. See paragraph 1.E below. + +1.C. The Project Gutenberg Literary Archive Foundation ("the Foundation" +or PGLAF), owns a compilation copyright in the collection of Project +Gutenberg-tm electronic works. Nearly all the individual works in the +collection are in the public domain in the United States. If an +individual work is in the public domain in the United States and you are +located in the United States, we do not claim a right to prevent you from +copying, distributing, performing, displaying or creating derivative +works based on the work as long as all references to Project Gutenberg +are removed. Of course, we hope that you will support the Project +Gutenberg-tm mission of promoting free access to electronic works by +freely sharing Project Gutenberg-tm works in compliance with the terms of +this agreement for keeping the Project Gutenberg-tm name associated with +the work. You can easily comply with the terms of this agreement by +keeping this work in the same format with its attached full Project +Gutenberg-tm License when you share it without charge with others. + +1.D. The copyright laws of the place where you are located also govern +what you can do with this work. Copyright laws in most countries are in +a constant state of change. If you are outside the United States, check +the laws of your country in addition to the terms of this agreement +before downloading, copying, displaying, performing, distributing or +creating derivative works based on this work or any other Project +Gutenberg-tm work. The Foundation makes no representations concerning +the copyright status of any work in any country outside the United +States. + +1.E. Unless you have removed all references to Project Gutenberg: + +1.E.1. The following sentence, with active links to, or other immediate +access to, the full Project Gutenberg-tm License must appear prominently +whenever any copy of a Project Gutenberg-tm work (any work on which the +phrase "Project Gutenberg" appears, or with which the phrase "Project +Gutenberg" is associated) is accessed, displayed, performed, viewed, +copied or distributed: + +This eBook is for the use of anyone anywhere at no cost and with +almost no restrictions whatsoever. You may copy it, give it away or +re-use it under the terms of the Project Gutenberg License included +with this eBook or online at www.gutenberg.org + +1.E.2. If an individual Project Gutenberg-tm electronic work is derived +from the public domain (does not contain a notice indicating that it is +posted with permission of the copyright holder), the work can be copied +and distributed to anyone in the United States without paying any fees +or charges. If you are redistributing or providing access to a work +with the phrase "Project Gutenberg" associated with or appearing on the +work, you must comply either with the requirements of paragraphs 1.E.1 +through 1.E.7 or obtain permission for the use of the work and the +Project Gutenberg-tm trademark as set forth in paragraphs 1.E.8 or +1.E.9. + +1.E.3. If an individual Project Gutenberg-tm electronic work is posted +with the permission of the copyright holder, your use and distribution +must comply with both paragraphs 1.E.1 through 1.E.7 and any additional +terms imposed by the copyright holder. Additional terms will be linked +to the Project Gutenberg-tm License for all works posted with the +permission of the copyright holder found at the beginning of this work. + +1.E.4. Do not unlink or detach or remove the full Project Gutenberg-tm +License terms from this work, or any files containing a part of this +work or any other work associated with Project Gutenberg-tm. + +1.E.5. Do not copy, display, perform, distribute or redistribute this +electronic work, or any part of this electronic work, without +prominently displaying the sentence set forth in paragraph 1.E.1 with +active links or immediate access to the full terms of the Project +Gutenberg-tm License. + +1.E.6. You may convert to and distribute this work in any binary, +compressed, marked up, nonproprietary or proprietary form, including any +word processing or hypertext form. However, if you provide access to or +distribute copies of a Project Gutenberg-tm work in a format other than +"Plain Vanilla ASCII" or other format used in the official version +posted on the official Project Gutenberg-tm web site (www.gutenberg.org), +you must, at no additional cost, fee or expense to the user, provide a +copy, a means of exporting a copy, or a means of obtaining a copy upon +request, of the work in its original "Plain Vanilla ASCII" or other +form. Any alternate format must include the full Project Gutenberg-tm +License as specified in paragraph 1.E.1. + +1.E.7. Do not charge a fee for access to, viewing, displaying, +performing, copying or distributing any Project Gutenberg-tm works +unless you comply with paragraph 1.E.8 or 1.E.9. + +1.E.8. You may charge a reasonable fee for copies of or providing +access to or distributing Project Gutenberg-tm electronic works provided +that + +- You pay a royalty fee of 20% of the gross profits you derive from + the use of Project Gutenberg-tm works calculated using the method + you already use to calculate your applicable taxes. The fee is + owed to the owner of the Project Gutenberg-tm trademark, but he + has agreed to donate royalties under this paragraph to the + Project Gutenberg Literary Archive Foundation. Royalty payments + must be paid within 60 days following each date on which you + prepare (or are legally required to prepare) your periodic tax + returns. Royalty payments should be clearly marked as such and + sent to the Project Gutenberg Literary Archive Foundation at the + address specified in Section 4, "Information about donations to + the Project Gutenberg Literary Archive Foundation." + +- You provide a full refund of any money paid by a user who notifies + you in writing (or by e-mail) within 30 days of receipt that s/he + does not agree to the terms of the full Project Gutenberg-tm + License. You must require such a user to return or + destroy all copies of the works possessed in a physical medium + and discontinue all use of and all access to other copies of + Project Gutenberg-tm works. + +- You provide, in accordance with paragraph 1.F.3, a full refund of any + money paid for a work or a replacement copy, if a defect in the + electronic work is discovered and reported to you within 90 days + of receipt of the work. + +- You comply with all other terms of this agreement for free + distribution of Project Gutenberg-tm works. + +1.E.9. If you wish to charge a fee or distribute a Project Gutenberg-tm +electronic work or group of works on different terms than are set +forth in this agreement, you must obtain permission in writing from +both the Project Gutenberg Literary Archive Foundation and Michael +Hart, the owner of the Project Gutenberg-tm trademark. Contact the +Foundation as set forth in Section 3 below. + +1.F. + +1.F.1. Project Gutenberg volunteers and employees expend considerable +effort to identify, do copyright research on, transcribe and proofread +public domain works in creating the Project Gutenberg-tm +collection. Despite these efforts, Project Gutenberg-tm electronic +works, and the medium on which they may be stored, may contain +"Defects," such as, but not limited to, incomplete, inaccurate or +corrupt data, transcription errors, a copyright or other intellectual +property infringement, a defective or damaged disk or other medium, a +computer virus, or computer codes that damage or cannot be read by +your equipment. + +1.F.2. LIMITED WARRANTY, DISCLAIMER OF DAMAGES - Except for the "Right +of Replacement or Refund" described in paragraph 1.F.3, the Project +Gutenberg Literary Archive Foundation, the owner of the Project +Gutenberg-tm trademark, and any other party distributing a Project +Gutenberg-tm electronic work under this agreement, disclaim all +liability to you for damages, costs and expenses, including legal +fees. YOU AGREE THAT YOU HAVE NO REMEDIES FOR NEGLIGENCE, STRICT +LIABILITY, BREACH OF WARRANTY OR BREACH OF CONTRACT EXCEPT THOSE +PROVIDED IN PARAGRAPH 1.F.3. YOU AGREE THAT THE FOUNDATION, THE +TRADEMARK OWNER, AND ANY DISTRIBUTOR UNDER THIS AGREEMENT WILL NOT BE +LIABLE TO YOU FOR ACTUAL, DIRECT, INDIRECT, CONSEQUENTIAL, PUNITIVE OR +INCIDENTAL DAMAGES EVEN IF YOU GIVE NOTICE OF THE POSSIBILITY OF SUCH +DAMAGE. + +1.F.3. LIMITED RIGHT OF REPLACEMENT OR REFUND - If you discover a +defect in this electronic work within 90 days of receiving it, you can +receive a refund of the money (if any) you paid for it by sending a +written explanation to the person you received the work from. If you +received the work on a physical medium, you must return the medium with +your written explanation. The person or entity that provided you with +the defective work may elect to provide a replacement copy in lieu of a +refund. If you received the work electronically, the person or entity +providing it to you may choose to give you a second opportunity to +receive the work electronically in lieu of a refund. If the second copy +is also defective, you may demand a refund in writing without further +opportunities to fix the problem. + +1.F.4. Except for the limited right of replacement or refund set forth +in paragraph 1.F.3, this work is provided to you 'AS-IS' WITH NO OTHER +WARRANTIES OF ANY KIND, EXPRESS OR IMPLIED, INCLUDING BUT NOT LIMITED TO +WARRANTIES OF MERCHANTIBILITY OR FITNESS FOR ANY PURPOSE. + +1.F.5. Some states do not allow disclaimers of certain implied +warranties or the exclusion or limitation of certain types of damages. +If any disclaimer or limitation set forth in this agreement violates the +law of the state applicable to this agreement, the agreement shall be +interpreted to make the maximum disclaimer or limitation permitted by +the applicable state law. The invalidity or unenforceability of any +provision of this agreement shall not void the remaining provisions. + +1.F.6. INDEMNITY - You agree to indemnify and hold the Foundation, the +trademark owner, any agent or employee of the Foundation, anyone +providing copies of Project Gutenberg-tm electronic works in accordance +with this agreement, and any volunteers associated with the production, +promotion and distribution of Project Gutenberg-tm electronic works, +harmless from all liability, costs and expenses, including legal fees, +that arise directly or indirectly from any of the following which you do +or cause to occur: (a) distribution of this or any Project Gutenberg-tm +work, (b) alteration, modification, or additions or deletions to any +Project Gutenberg-tm work, and (c) any Defect you cause. + + +Section 2. Information about the Mission of Project Gutenberg-tm + +Project Gutenberg-tm is synonymous with the free distribution of +electronic works in formats readable by the widest variety of computers +including obsolete, old, middle-aged and new computers. It exists +because of the efforts of hundreds of volunteers and donations from +people in all walks of life. + +Volunteers and financial support to provide volunteers with the +assistance they need, are critical to reaching Project Gutenberg-tm's +goals and ensuring that the Project Gutenberg-tm collection will +remain freely available for generations to come. In 2001, the Project +Gutenberg Literary Archive Foundation was created to provide a secure +and permanent future for Project Gutenberg-tm and future generations. +To learn more about the Project Gutenberg Literary Archive Foundation +and how your efforts and donations can help, see Sections 3 and 4 +and the Foundation web page at http://www.pglaf.org. + + +Section 3. Information about the Project Gutenberg Literary Archive +Foundation + +The Project Gutenberg Literary Archive Foundation is a non profit +501(c)(3) educational corporation organized under the laws of the +state of Mississippi and granted tax exempt status by the Internal +Revenue Service. The Foundation's EIN or federal tax identification +number is 64-6221541. Its 501(c)(3) letter is posted at +http://pglaf.org/fundraising. Contributions to the Project Gutenberg +Literary Archive Foundation are tax deductible to the full extent +permitted by U.S. federal laws and your state's laws. + +The Foundation's principal office is located at 4557 Melan Dr. S. +Fairbanks, AK, 99712., but its volunteers and employees are scattered +throughout numerous locations. Its business office is located at +809 North 1500 West, Salt Lake City, UT 84116, (801) 596-1887, email +business@pglaf.org. Email contact links and up to date contact +information can be found at the Foundation's web site and official +page at http://pglaf.org + +For additional contact information: + Dr. Gregory B. Newby + Chief Executive and Director + gbnewby@pglaf.org + + +Section 4. Information about Donations to the Project Gutenberg +Literary Archive Foundation + +Project Gutenberg-tm depends upon and cannot survive without wide +spread public support and donations to carry out its mission of +increasing the number of public domain and licensed works that can be +freely distributed in machine readable form accessible by the widest +array of equipment including outdated equipment. Many small donations +($1 to $5,000) are particularly important to maintaining tax exempt +status with the IRS. + +The Foundation is committed to complying with the laws regulating +charities and charitable donations in all 50 states of the United +States. Compliance requirements are not uniform and it takes a +considerable effort, much paperwork and many fees to meet and keep up +with these requirements. We do not solicit donations in locations +where we have not received written confirmation of compliance. To +SEND DONATIONS or determine the status of compliance for any +particular state visit http://pglaf.org + +While we cannot and do not solicit contributions from states where we +have not met the solicitation requirements, we know of no prohibition +against accepting unsolicited donations from donors in such states who +approach us with offers to donate. + +International donations are gratefully accepted, but we cannot make +any statements concerning tax treatment of donations received from +outside the United States. U.S. laws alone swamp our small staff. + +Please check the Project Gutenberg Web pages for current donation +methods and addresses. Donations are accepted in a number of other +ways including checks, online payments and credit card donations. +To donate, please visit: http://pglaf.org/donate + + +Section 5. General Information About Project Gutenberg-tm electronic +works. + +Professor Michael S. Hart is the originator of the Project Gutenberg-tm +concept of a library of electronic works that could be freely shared +with anyone. For thirty years, he produced and distributed Project +Gutenberg-tm eBooks with only a loose network of volunteer support. + + +Project Gutenberg-tm eBooks are often created from several printed +editions, all of which are confirmed as Public Domain in the U.S. +unless a copyright notice is included. Thus, we do not necessarily +keep eBooks in compliance with any particular paper edition. + + +Most people start at our Web site which has the main PG search facility: + + http://www.gutenberg.org + +This Web site includes information about Project Gutenberg-tm, +including how to make donations to the Project Gutenberg Literary +Archive Foundation, how to help produce our new eBooks, and how to +subscribe to our email newsletter to hear about new eBooks. diff --git a/34881-0.zip b/34881-0.zip Binary files differnew file mode 100644 index 0000000..2517105 --- /dev/null +++ b/34881-0.zip diff --git a/LICENSE.txt b/LICENSE.txt new file mode 100644 index 0000000..6312041 --- /dev/null +++ b/LICENSE.txt @@ -0,0 +1,11 @@ +This eBook, including all associated images, markup, improvements, +metadata, and any other content or labor, has been confirmed to be +in the PUBLIC DOMAIN IN THE UNITED STATES. + +Procedures for determining public domain status are described in +the "Copyright How-To" at https://www.gutenberg.org. + +No investigation has been made concerning possible copyrights in +jurisdictions other than the United States. Anyone seeking to utilize +this eBook outside of the United States should confirm copyright +status under the laws that apply to them. diff --git a/README.md b/README.md new file mode 100644 index 0000000..88f366e --- /dev/null +++ b/README.md @@ -0,0 +1,2 @@ +Project Gutenberg (https://www.gutenberg.org) public repository for +eBook #34881 (https://www.gutenberg.org/ebooks/34881) |
